Bajorek-Ziaja Hanna, Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz skarga do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz skarga do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Wprowadzenie
W prezentowanym poradniku przedstawiony został europejski i ponadnarodowy wymiar sprawiedliwości. Celem publikacji jest przekazanie praktycznej wiedzy o tym, w jaki sposób obywatele mogą wnosić skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu oraz do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu w związku z naruszeniem praw człowieka, a także prawa europejskiego.
W części pierwszej zostały omówione podstawowe zagadnienia związane z ochroną praw człowieka i obywatela w aspekcie dochodzenia swoich praw przez możliwość składania skarg formalnych.
Część druga i trzecia przedstawiają teoretyczne i praktyczne informacje związane ze strukturą i charakterem prawnym Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu. W głównej mierze nacisk położono na praktyczne informacje związane z działalnością tych sądów, np. sposób wnoszenia skarg, zasady formułowania wypowiedzi i pism procesowych w postępowaniu przed tymi instytucjami, zasady reprezentacji stron, główne nurty orzecznictwa, a także procedury postępowania i tryb rozpatrywania skarg przez Sąd. W odniesieniu do Trybunału Sprawiedliwości zawarto notę informacyjną wraz z orzecznictwem dotyczącą wnoszenia przez sądy krajowe wniosków o wydanie orzeczenia wstępnego w ramach procedury prejudycjalnej.
Materię czwartej części stanowią uregulowania proceduralne Sądu do spraw Służby Publicznej (zakres właściwości rzeczowej, zasady rekrutacji sędziów, struktura wewnętrzna, powiązanie Sądu do spraw Służby Publicznej z Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Sądem – uregulowania prawne, charakterystyka).
W piątej części scharakteryzowano wybrane orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej mające zasadniczy wpływ na rozwój praw człowieka, wraz z uwzględnieniem Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
W sytuacji utraty zaufania do organów władzy państwowej oraz wyczerpania przysługujących obywatelom środków sądowych, można swoje stanowisko przedstawić przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu oraz przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu.
Katalog praw i uprawnień obywatelskich został ujęty w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. Aktem prawa europejskiego regulującym prawa obywatelskie jest Konwencja Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 4 listopada 1950 r. oraz Europejska Karta Praw Podstawowych, a także Traktat z Lizbony.
Wydanie zawiera zmiany proceduralne wprowadzone wraz z wejściem w życie Traktatu z Lizbony zmieniającego Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską.
Publikacja skierowana jest do studentów, praktyków oraz ogółu obywateli, którzy na co dzień zajmują się problematyką z zakresu skarg w europejskim i ponadnarodowym systemie prawnym, jak również do osób zamierzających złożyć skargę europejską.
RozdziałIPojęcie skargi w Polsce i Unii Europejskiej
1.Pojęcie skargi w prawie krajowym
Jednym z podstawowych praw człowieka i obywatela jest prawo i możliwość wnoszenia skarg. Skarga to krytyka pewnych zjawisk, z którymi jest powiązana. W literaturze przedmiotu możemy się spotkać z wieloma rodzajami skarg. W zależności od sytuacji i przedmiotu skargi wyróżniamy skargę: powszechną, administracyjną, konstytucyjną, do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej itp.
Skarga powszechna znana była już w antycznym postępowaniu sądowym. Skargę wnoszono ustnie, a w niektórych przypadkach pisemnie . Skarga powszechna nazywana jest actio popularis. W prawie polskim dopuszczona została na podstawie art. 63Konstytucji RP2: „Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg...
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX