Teszner Krzysztof, Rozprawa w postępowaniu podatkowym

Oddawana do rąk Czytelników publikacja stanowi wymierny efekt badań przeprowadzonych w latach 2011–2013 w ramach projektu badawczego finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki „Stosowanie instytucji rozprawy przez organy administracji publicznej w postępowaniu podatkowym” (nr 2011/01/B/HS5/02599). Głównym wykonawcą i osobą kierującą projektem badawczym był dr Krzysztof Teszner, adiunkt w Katedrze Prawa Administracyjnego na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku.

Opracowanie składa się z siedmiu rozdziałów, których układ i zawartość odzwierciedla problematykę badawczą oraz przyjętą metodykę badań oraz rezultaty wykorzystanych narzędzi badawczych. W rozdziale I została przedstawiona ogólna charakterystyka projektu badawczego. Rozdziały II i III mają charakter teoretyczny. Dokonano w nich ogólnej charakterystyki podatkowego postępowania odwoławczego, wskazując na miejsce rozprawy jako instytucji prawnej tego postępowania. Poddano również analizie, przy wykorzystaniu metody dogmatyczno-prawnej, rozwiązania prawne z zakresu rozprawy podatkowej (ordynacja podatkowa) oraz rozprawy administracyjnej (kodeks postępowania administracyjnego), określając zakres obowiązywania badanej instytucji. W rozdziałach IV i V zostały przedstawione wyniki badań empirycznych dotyczących szczegółowej problematyki związanej z inicjowaniem i prowadzeniem rozprawy, a także rozstrzygnięciami podatkowych organów odwoławczych w przedmiocie odmowy jej prowadzenia. Poddano także analizie orzecznictwo sądów administracyjnych w sprawach ze skarg na decyzje podatkowych organów odwoławczych, którym zarzucano nieprzeprowadzenie bądź odmowę przeprowadzenia rozprawy w toku postępowania. Dokonano także oceny obowiązującego modelu rozprawy podatkowej, mając na względzie przydatność oraz potrzebę funkcjonowania tej instytucji w postępowaniu odwoławczym i uwzględniając opinię badanych podmiotów. W rozdziale VI zostały przedstawione wyniki badań empirycznych dotyczące stosowania instytucji rozprawy w ogólnym postępowaniu administracyjnym prowadzonym w starostwach województwa podlaskiego w latach 2011–2012. W rozdziale VII zaś zostały przedstawione wnioski końcowe oraz zgłoszono propozycje konkretnych zmian legislacyjnych sprzyjających znacznie szerszemu stosowaniu rozprawy podatkowej.

Badaniami zostały objęte lata 2007–2012, czyli od wprowadzenia do postępowania podatkowego rozprawy podatkowej w obecnym kształcie do zakończenia projektu badawczego. Zaproszenie do uczestnictwa w nim skierowano do wszystkich podmiotów o statusie organów podatkowych stosujących rozprawę podatkową.

Pragnę serdeczne podziękować kierownikom urzędów administracji podatkowej, do których zostały skierowane ankiety badawcze, oraz pracownikom, których rzetelność i zaangażowanie w wypełnienie ankiet umożliwiło przedstawienie informacji obejmujących sześcioletni okres funkcjonowania i stosowania rozprawy podatkowej. Podziękowania składam również pracownikom starostw powiatowych województwa podlaskiego oraz urzędów miast na prawach powiatu, którzy udzielili informacji dotyczących stosowania rozprawy w postępowaniu administracyjnym w latach 2011–2012, co umożliwiło porównanie dokonanych ustaleń z wynikami badań podstawowych dotyczących rozprawy podatkowej.

Szczególne podziękowania kieruję do Pana prof. dr. hab. Leonarda Etela oraz Pana prof. dr. hab. Dariusza Ryszarda Kijowskiego, których cenne wskazówki udzielone w trakcie realizacji projektu badawczego wpłynęły na kształt przedmiotowego opracowania.

Krzysztof Teszner