Wiśniewski Tadeusz, Przebieg procesu cywilnego

Istnienie norm prawnych o charakterze materialnym - karnych, cywilnych i administracyjnych - przesądza o konieczności tworzenia przez państwo różnego rodzaju przepisów proceduralnych. Zawarte w tych normach zakazy i nakazy nie zawsze wszak są przestrzegane, stąd też zainteresowane osoby oczekują, że ich naruszone prawa podmiotowe zostaną ochronione w drodze przymusu państwowego. Współczesne systemy prawne dopuszczają wprawdzie skorzystanie niekiedy z samopomocy, lecz ta archaiczna forma przymusu ma znaczenie szczątkowe i wyjątkowe. Pomijając jej niestosowność, całkowitą nieprzydatność i nierealność w wielu sytuacjach oraz trudności w przeprowadzaniu, mały zakres dozwolonej samopomocy wynika też z faktu, że łatwo może ona nabrać znamion przemocy i rewanżu. Uznaje się więc powszechnie, że to władza państwowa ma zapewnić przestrzeganie prawa i udzielić ochrony prawnej.

Urzeczywistnianie norm prawa materialnego cywilnego nie dokonuje się w sposób jednolity. W Polsce następuje ono przede...