Adamus Rafał, Prawo naprawcze przedsiębiorcy

Prawo naprawcze przedsiębiorcy zostało uregulowane w ustawie z 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535). Jest to nowa instytucja w naszym porządku prawnym, wzorowana na modelach procedur restrukturyzacyjnych przyjętych w innych krajach. Kształt przepisów o postępowaniu naprawczym doznał istotnej korekty, dokonanej ustawą z 6 marca 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.

W perspektywie czasu postępowanie naprawcze, w szczególności wobec treści ostatnich zmian, może stać się ważnym instrumentem służącym oddłużeniu i restrukturyzacji przedsiębiorcy zagrożonego niewypłacalnością. Ponieważ materia postępowania naprawczego jest bardzo złożona, niewątpliwie wymaga pogłębionych analiz. Dotyczy to zarówno aspektów prawnych, którym poświęcona jest ta publikacja, jak i aspektów ekonomicznych.

Od 2003 roku problematyka postępowania naprawczego w Polsce doczekała się wielu opracowań przedstawicieli nauki i praktyki prawa. Niniejsza publikacja stara się uwzględnić cały dotychczasowy dorobek piśmiennictwa. Postępowania naprawczego nie można traktować jako kontynuacji prawa układowego z 1934 r. W niniejszym opracowaniu uwzględniono jednak dorobek piśmiennictwa i judykatury wypracowany m.in. na tle Prawa o postępowaniu układowem z 1934 r. w takim zakresie, w jakim wypowiedziane wcześniej poglądy zachowują swoją aktualność i mogą służyć pomocą przy wykładni nowych przepisów. Należy przypomnieć, iż regulacja postępowania naprawczego nie jest samodzielna i ustawodawca w wielu miejscach odsyła do przepisów prawa upadłościowego. Z kolei ustawa - Prawo upadłościowe i naprawcze wielokrotnie powiela wcześniejsze wzorce. Ponadto nie ma potrzeby izolowania nowej konstrukcji prawa naprawczego od dotychczasowych rozważań poświęconych podobnym instytucjom prawnym. W monografii uwzględniono również niezbędne orzecznictwo sądowe poświęcone zagadnieniom prawa upadłościowego i naprawczego.

W celach prawnoporównawczych, niekiedy pomocnych przy wyciąganiu wniosków de lege ferenda, odwołano się także do wybranych rozwiązań prawnych przyjętych w obcych systemach prawnych.

Instytucja prawa naprawczego została przedstawiona w opracowaniu w stosunkowo szerokim kontekście prawnym. Wiele problemów praktycznych powstaje bowiem na styku różnych konstrukcji prawnych.

Zastrzec należy, iż rzeczywista treść wielu przepisów prawa formułowana jest dopiero w procesie ich stosowania, a w literaturze dotyczącej postępowania naprawczego ujawniły się liczne rozbieżności co do pewnych uregulowań ustawy. Dlatego praktyka stosowania prawa, której postępowanie naprawcze ma służyć, może dokonać korekt i uzupełnień co do niektórych wypowiadanych tu poglądów.