Witczak Radosław, Opodatkowanie działalności medycznej lekarzy i pielęgniarek

Od ostatniej dekady XX wieku w Polsce postępuje proces rozwoju sektora prywatnego w służbie zdrowia. Zwiększa się ilość prywatnych gabinetów lekarskich lub chociażby osób zawierających kontrakty z zakładami opieki zdrowotnej. Prowadzenie prywatnej praktyki lekarskiej w obecnej rzeczywistości gospodarczej wymaga od lekarzy nie tylko doskonałej wiedzy medycznej, ale także znajomości zagadnień z zakresu ekonomiki zdrowia, związanych z zasadami jej finansowania, oraz znajomości kierunków wydatkowania uzyskiwanych środków. Lekarz otwierający własny zakład musi podjąć wiele decyzji dotyczących m.in. miejsca prowadzenia działalności, zawierania kontraktów z NFZ i innych. Jednym z istotnych elementów mających znaczenie dla sytuacji finansowej gabinetu lekarskiego jest wysokość obciążeń podatkowych, jakie są na niego nałożone, lekarz staje się bowiem również podatnikiem. Podobna sytuacja dotyczy pielęgniarek. Obie grupy zawodowe, wykonując swoją pracę w ramach samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej, będą zobowiązane do rozliczeń z fiskusem i opłacania nie jednego, ale czasem wielu podatków. Obowiązki podatkowe, które prawo nakłada na osoby związane ze służbą zdrowia, są zróżnicowane w zależności od konkretnych rodzajów działalności. Podobne obowiązki mają w tym względzie lekarze i lekarze stomatolodzy oraz pielęgniarki. Niniejsze opracowanie poświęcone jest właśnie omówieniu obowiązków podatkowych spoczywających na przedstawicielach tych grup zawodowych. Nieliczne różnice dotyczące lekarzy i pielęgniarek zostały wskazane bezpośrednio w tekście.

Osoby prowadzące działalność gospodarczą w zakresie prywatnej praktyki lekarskiej i pielęgniarskiej są zobowiązane do ponoszenia różnorodnych obciążeń publicznoprawnych. Do najważniejszych należą składki na ubezpieczenie społeczne oraz podatki związane z ich działalnością. Można wskazać kilka grup należności i obowiązków podatkowych, z jakimi mogą spotkać się lekarze i pielęgniarki, takich jak podatki obrotowe, dochodowe i majątkowe.

Najistotniejszym podatkiem obrotowym jest podatek od towarów i usług. Choć obecnie zawody medyczne objęte są zwolnieniem o charakterze przedmiotowym, to jednak w przyszłości nie jest wykluczona możliwość objęcia stawką podstawową usług w zakresie ochrony zdrowia lub też nałożenia na lekarzy i pielęgniarki innych obowiązków związanych z tym podatkiem.

Inną grupą podatków dotyczącą lekarzy i pielęgniarek są ciężary nakładane na uzyskiwany dochód. Prowadzący własną działalność może dokonać wyboru pomiędzy różnymi formami opodatkowania, do których należą karta podatkowa, ryczałt ewidencjonowany oraz zasady ogólne wynikające z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ostatnią grupą są podatki majątkowe, ze szczególnym uwzględnieniem podatku od nieruchomości.

Celem niniejszego opracowania jest prezentacja i objaśnienie obowiązków podatkowych, jakie spoczywają na lekarzach i pielęgniarkach w związku z założeniem przez nich samodzielnej działalności gospodarczej, wraz z praktycznymi przykładami prowadzenia uproszczonych form ewidencji dla celów podatkowych.

Praca składa się z dwóch części. W pierwszej omówione zostały przepisy podatkowe dotyczące rozliczeń lekarzy i medyków. Najpierw przedstawiono regulacje, które są wspólne dla wszystkich podmiotów świadczących usługi ochrony zdrowia, niezależnie od wybranej formy opodatkowania. Wskazano na najważniejsze unormowania wynikające z obciążeń parapodatkowych, ustawy o podatku od towarów i usług, podatku od nieruchomości oraz ordynacji podatkowej. Następnie omówiono poszczególne formy opodatkowania dochodu uzyskiwanego przez lekarzy i pielęgniarki: kartę podatkową, ryczałt ewidencjonowany oraz zasady ogólne. W drugiej części książki przedstawiono przykłady ewidencji dla różnych przypadków, w zależności od wybranej formy opodatkowania.