Figura-Góralczyk Edyta, Nieuczciwa konkurencja w prawie prywatnym międzynarodowym

Monografie
Opublikowano: WKP 2017
Rodzaj:  monografia
Autor monografii:

Nieuczciwa konkurencja w prawie prywatnym międzynarodowym

Autor fragmentu:

PRZEDMOWA

Niniejsza monografia powstała w oparciu o rozprawę doktorską pt. Nieuczciwa konkurencja w prawie prywatnym międzynarodowym, której publiczna obrona miała miejsce dnia 5.09.2016 r. na Wydziale Prawa i Administracji UJ. Rozprawa doktorska powstała pod kierunkiem Pana prof. dr. hab. Andrzeja Mączyńskiego, któremu chciałam serdecznie podziękować za pomoc w doborze jej tematu, cenne wsparcie merytoryczne oraz za okazaną życzliwość. Praca doktorska uzyskała nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, która została przyznana w XIV edycji konkursu na pracę naukową z zakresu ochrony własności intelektualnej organizowanym przez Urząd Patentowy RP.

Na finalny kształt niniejszej monografii wpływ miały również wskazówki recenzentów rozprawy doktorskiej – Pana prof. dr. hab. Kazimierza Zawady (Uniwersytet Jagielloński) oraz Pana dr. hab. prof. UŚ Macieja Szpunara (Uniwersytet Śląski w Katowicach). Obu chciałam serdecznie podziękować za ich cenne uwagi.

Praca nad niniejszą monografią rozpoczęła się od zbierania materiałów do rozprawy doktorskiej w Bibliotece Pałacu Pokoju w Hadze podczas letniego kursu Haskiej Akademii Prawa Międzynarodowego w 2007 r. Następnie w 2010 r. dzięki stypendium badawczemu Maxa-Plancka prowadziłam trzymiesięczną kwerendę w Max-Planck-Institut für ausländisches und internationales Privatrecht w Hamburgu. W tym czasie została również opracowana zasadnicza część głównych problemów poruszanych w niniejszej monografii, takich jak np.: problem tzw. wielomiejscowych czynów nieuczciwej konkurencji. Ten pobyt dał mi możliwość nie tylko korzystania z zasobów biblioteki i umożliwił całodzienną pracę nad książką, ale również dał szansę na wymianę poglądów z naukowcami z całego świata, zajmującymi się prawem prywatnym międzynarodowym. W tym miejscu chciałabym serdecznie podziękować instytucjom, które umożliwiły mi wyżej wymienione zagraniczne pobyty badawcze, tj. Fundacji Uniwersytetów Holenderskich ds. Współpracy Międzynarodowej (NUFFIC) za pobyt w Bibliotece Pałacu Pokoju w Hadze oraz Max-Planck-Gesellschaft za pobyt w Max-Planck-Institut für ausländisches und internationales Privatrecht w Hamburgu.

Pracę nad doktoratem kontynuowałam w kolejnych latach w Krakowie, korzystając ze zgromadzonych wcześniej materiałów oraz literatury dostępnej m.in. w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Prowadzone badania połączyłam od października 2012 r. z pracą naukowo-dydaktyczną na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie. W tym miejscu chciałabym serdecznie podziękować Pani prof. dr hab. Bogusławie Gneli za okazaną życzliwość i motywowanie do prowadzenia badań naukowych nad rozprawą doktorską.

Na zakończenie chciałabym serdecznie podziękować moim Rodzicom – Beacie i Stanisławowi Figurom oraz Teściom – Krystynie i Stanisławowi Góralczykom za okazaną pomoc, a także przede wszystkim mojemu Mężowi – Krzysztofowi Góralczykowi za wsparcie i wyrozumiałość.

Edyta Figura-Góralczyk

Autor fragmentu:

WSTĘP

Zagadnienie nieuczciwej konkurencji od powstania gospodarki wolnorynkowej stanowi przedmiot badań naukowych. Już pod koniec XIX w. F. Zoll pisał „pełno przypadków naszego występku jak śledzi w morzu – pełno w życiu społecznem i ekonomicznem. Ludzie nazywają je powszechnie «szwindlem», a winowajcy dowodzą, iż jest to tylko dowcip lub spryt. (...) «Szwindel», o którym piszę, ogranicza się do czynności samoistnych zarobkowych, zwłaszcza w handlu i przemyśle. Tu bowiem od czasu rewolucji francuskiej, która zniosła cechy, i szkoły angielskiej Smitha, która ogłosiła światu wolność handlową i przemysłową, wybujał nasz występek pod osłoną wolnej konkurencyi w sposób niebezpieczny. (...) oznaczenie dogmatyczne granic tego występku jest niemożliwe, a zabronienie tylko dotychczasowych objawów nieskuteczne, bo występek nasz jest hydrą stugłową, której po ścięciu jednej, coraz nowe głowy narastają” .

Od tamtego czasu ten problem badawczy nie stracił znaczenia z uwagi na wciąż zmieniające się warunki prowadzenia działalności gospodarczej, o czym świadczą jego liczne opracowania w literaturze polskiej oraz zagranicznej . Jednak kolizyjnoprawna problematyka nieuczciwej konkurencji nie doczekała się całościowego opracowania w polskiej nauce prawa. Poświęcone jej zostały jedynie artykuły lub fragmenty w pracach dotyczących innych szerszych zagadnień . W zagranicznej nauce prawa powstały opracowania dotyczące nieuczciwej konkurencji w prawie prywatnym międzynarodowym , jednak najnowsze z nich pochodzi z lat 90. XX w. Od tego czasu weszły w życie istotne dla tej materii akty normatywne, tj. rozp. rzym. II oraz rozp. bruksel. I a. Potrzeba zanalizowania tego zagadnienia w sposób całościowy wynika ponadto z rosnącej współpracy gospodarczej na poziomie międzynarodowym, z którą nierozerwalnie związana jest konkurencja. Powstają także nowe problemy wynikające z wymiany handlowej prowadzonej za pomocą Internetu. Nadto przepisy dotyczące nieuczciwej konkurencji rozszerzyły swój zakres i mają na celu nie tylko ochronę konkurentów, ale też konsumentów i samego społeczeństwa. Powyżej wskazane przyczyny powodują, że potrzebne jest omówienie nieuczciwej konkurencji pod kątem kolizynoprawnym w zmienionej rzeczywistości prawnej oraz faktycznej.

Celem ogólnym niniejszej monografii jest ustalenie prawa właściwego dla nieuczciwej konkurencji, jak również udzielenie odpowiedzi na pytanie, jakie rozwiązania kolizyjnoprawne najbardziej odpowiadają istocie nieuczciwej konkurencji.

Dla osiągnięcia celu ogólnego zostaną zanalizowane przede wszystkim normy kolizyjne, które wskazują prawo właściwe. Normy kolizyjne legis fori są stosowane tylko w sprawach, w których istnieją podstawy jurysdykcji krajowej. W ten sposób zasięg jurysdykcji krajowej wyznacza sferę zastosowania norm kolizyjnych. Z uwagi na ramy niniejszego opracowania poza zakresem analizy zostało pozostawione zagadnienie jurysdykcji w sprawach nieuczciwej konkurencji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w tych sprawach.

Niniejsza monografia powstała również z uwagi na następujące cele szczegółowe.

Po pierwsze, celem badania jest weryfikacja tezy o tym, iż zakresy norm kolizyjnych są rozłączne . Wykazanie tej tezy wymaga przeprowadzenia rozgraniczenia zakresów poszczególnych norm. Przeprowadzenie rozgraniczenia zakresów norm kolizyjnych wyrażonych w danych przepisach jest dokonywane w drodze ich wykładni . Przeciwstawieniem tezy o „rozłączności” zakresów norm kolizyjnych jest teza o tym, że zakresy norm kolizyjnych mogą się (częściowo) pokrywać, a zatem możliwy jest zbieg norm kolizyjnych na gruncie rozp. rzym. II . Zbieg norm kolizyjnych oznacza, iż dana sytuacja może być objęta zakresem kilku norm kolizyjnych, z których każda może wskazywać inne prawo , . Przyczyną takiego stanu rzeczy jest posłużenie się przez prawodawcę dla oznaczenia zakresu norm kolizyjnych określeń, których znaczenia nie są rozłączne. W niniejszej pracy zostanie zanalizowane założenie o rozłączności zakresów norm kolizyjnych na gruncie przepisów rozp. rzym. II, wyrażających normy kolizyjne dotyczące nieuczciwej konkurencji, deliktów, ochrony konkurencji oraz praw własności intelektualnej. Wykładnia przepisów, wyrażających te normy kolizyjne zostanie przeprowadzona przy uwzględnieniu materii, której one dotyczą, oraz skutków, do których prowadzą możliwe warianty interpretacji .

Po drugie, celem szczegółowym niniejszej monografii jest zbadanie, czy na gruncie rozp. rzym. II wybór prawa jest dopuszczalny dla czynów nieuczciwej konkurencji, naruszających wyłącznie interesy oznaczonego konkurenta. W dotychczasowej literaturze udzielano na to pytanie rozbieżnych odpowiedzi.

Po trzecie, niniejsza publikacja ma za zadanie wyjaśnienie, jakim łącznikiem posługuje się norma dla nieuczciwej konkurencji wyrażona w przepisach rozp. rzym. II. Teza, za którą opowiada się autorka, stanowi, iż w zakresie czynów nieuczciwej konkurencji art. 6 ust. 1 rozp. rzym. II posługuje się swoistym łącznikiem, który wyraża regułę rynku (tzw. „règle du marché affecté”, „Auswirkungsprinzip”, „lieu du marché”), ale nie jest on tożsamy z rynkiem relewantnym .

Po czwarte, w niniejszej monografii zostanie zbadane, jakie rozwiązanie kolizyjnoprawne przyjąć w przypadku wielomiejscowych czynów nieuczciwej konkurencji, objętych zakresem normy kolizyjnej wyrażonej w art. 6 ust. 1 rozp. rzym. II. Autorka opowiada się za „dystrybutywnym stosowaniem prawa”, które jest rozumiane jako stosowanie każdego ze wskazanych tą normą kolizyjną praw tylko co do skutków przestrzennych na obszarze obowiązywania tego prawa .

Dla osiągnięcia wyżej wymienionego celu ogólnego oraz celów szczegółowych posłużono się metodą prawnoporównawczą. Do wykorzystanych źródeł należą polskie, unijne jak również obce uregulowania kolizyjne i merytoryczne, a także orzecznictwo wybranych porządków prawnych oraz wypowiedzi doktryny. Skorzystano również z aktów niemających prawnie wiążącego charakteru, a stanowiących jedynie propozycje zmian dotychczasowych regulacji, m.in. akty tworzone przez Amerykański Instytut Prawa .

Jak wskazywano powyżej, zasadniczym celem monografii jest ustalenie prawa właściwego dla nieuczciwej konkurencji. Podstawą udzielenia odpowiedzi na to pytanie są normy kolizyjne prawa prywatnego międzynarodowego. Dlatego potrzebne jest objaśnienie, jak rozumiane są dwa użyte w tytule pracy pojęcia nieuczciwej konkurencji i prawa prywatnego międzynarodowego .

Termin „nieuczciwa konkurencja” (franc. concurrence déloyale, niem. unlauterer Wettbewerb, ang. unfair competition, wł. concorrenza sleale, hiszp. competencia desleal) w ramach rozprawy doktorskiej, która poprzedzała opracowanie niniejszej monografii, został obszernie wyjaśniony w jej rozdziale 1 „Merytoryczna regulacja nieuczciwej konkurencji w ujęciu porównawczym”. Jednak z uwagi na ramy niniejszego opracowania problematyka merytorycznej regulacji nieuczciwej konkurencji została z niego wyłączona . Natomiast wnioski wyciągnięte z przeprowadzonej analizy zostały wykorzystane w rozważaniach kolizyjnoprawnych.

Nieuczciwa konkurencja obejmuje zachowania, polegające na rywalizacji między przedsiębiorcami o klientelę przy użyciu nieuczciwych, nielojalnych, zabronionych metod lub środków. Początkowo ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji dotyczyły stosunków jedynie między przedsiębiorcami. Z czasem zaczęto wprowadzać także ochronę konsumentów oraz rynku przed czynami nieuczciwej konkurencji.

W systemach prawa różnych państw zauważalna jest tendencja do pozostawiania sędziemu co najmniej pewnej swobody w definiowaniu nieuczciwej konkurencji na potrzeby danej sprawy. Wynika to z istoty czynów nieuczciwej konkurencji, które zależą od inwencji myśli ludzkiej. Nie sposób dlatego w aktach normatywnych uregulować szczegółowo wszystkich typów czynów nieuczciwej konkurencji. Regulacja prawna zarówno w systemach prawa kontynentalnego, jak i common law odwołuje się do uczciwości, jako kryterium podstawowej oceny danego zachowania. „Uczciwość” jest zawsze rozumiana w kontekście standardu zachowań wyznaczonego dla danej grupy społecznej. Nie jest to zatem pojęcie jednolite w porządkach prawnych. Jego znaczenie zmienia się nie tylko w zależności od norm przyjętych w danym środowisku zawodowym, ale również ewoluuje w czasie. Zmieniają się bowiem metody działania na rynku jak również standardy etyki (moralności) gospodarczej .

Prawo nieuczciwej konkurencji ma przyczynić się do konkurowania uczciwymi metodami, takimi jak świadczenie usług lub sprzedawanie towarów wyższej jakości, różnorodnych, bardziej funkcjonalnych, estetycznych lub tańszych . Jeżeli takimi metodami zostanie „pokonany” konkurent, w tym nawet jeżeli poniesie on w związku z tym stratę, to nie powstaje po stronie „wygrywającego” odpowiedzialność z tytułu nieuczciwej konkurencji .

Nieuczciwa konkurencja została uregulowana na poziomie międzynarodowym w konwencji paryskiej, a także zharmonizowana w sposób wycinkowy przez dyrektywy Unii Europejskiej . W polskim prawie merytorycznym jej regulacja znajduje się w u.z.n.k. oraz w u.p.n.p.r. Są jednak kraje, w których nieuczciwa konkurencja opiera się przede wszystkim na prawie sędziowskim (np. Francja). W niektórych państwach nie występuje swoista regulacja nieuczciwej, ale niedozwolone są tylko pewne typy zachowań, które należą do zakresu nieuczciwej konkurencji (np. Wielka Brytania). Ponadto w pewnych krajach przeciwdziałanie nieuczciwej konkurencji jest przede wszystkim regulowane prawem administracyjnym (np. Szwecja). Powyższe wskazuje, że to samo zachowanie w jednym państwie może być zakwalifikowane jako czyn nieuczciwej konkurencji, a w innym wręcz przeciwnie. Stąd w przypadku nieuczciwej konkurencji występuje konieczność analizy norm rozgraniczających sfery działania merytorycznych praw.

Zagadnieniem tym zajmuje się prawo prywatne międzynarodowe (franc. droit international privé, niem. internationales Privatrecht, ang. private international law, wł. diritto internazionale privato, hiszp. derecho international privado) .

Prawo prywatne międzynarodowe jest gałęzią prawa, regulującą problemy wynikające z obowiązywania w systemach prawnych państw w dziedzinie prawa prywatnego norm merytorycznych mających odmienną treść . Z uwagi na różnorodną treść norm merytorycznych (jak np.: w stosunku do nieuczciwej konkurencji) pojawia się problem, który z systemów należy zastosować jako podstawę rozstrzygnięcia rozpatrywanej sprawy. Norma kolizyjna prawa prywatnego międzynarodowego wskazuje to prawo, na podstawie którego powinna być rozstrzygnięta dana sprawa, a tym samym rozgranicza zakresy zastosowania praw merytorycznych obowiązujących w różnych państwach . Na plan pierwszy wysunięta jest funkcja wskazania prawa właściwego przez normę kolizyjną prawa prywatnego międzynarodowego (funkcja indykacyjna), a nie rozgraniczenia (funkcja delimitacyjna).

W przeciwieństwie do norm merytorycznych, które w sposób bezpośredni regulują ludzkie zachowanie, normy kolizyjne są normami pośrednimi, stanowiącymi „drogowskaz” do norm bezpośrednich . Normy kolizyjne mogą wskazywać prawo właściwe dla skutków związanych z wystąpieniem danego zdarzenia, dla przesłanek powstania określonych skutków albo jedynie dla wycinka tej problematyki .

W Polsce ustawa zawierająca normy kolizyjne prawa prywatnego międzynarodowego tradycyjnie nosi tytuł: „Prawo prywatne międzynarodowe” . Takim aktem normatywnym jest p.p.m.2011, jak również poprzednio obowiązująca p.p.m.1965.

Prawo prywatne międzynarodowe – mimo swojej nazwy – nie wymaga istnienia tzw. elementu obcego, elementu zagranicznego ani międzynarodowości stosunku dla zastosowania jego norm w danej sprawie . Są one jedynie tzw. dzwonkiem alarmowym , który ma na celu przypomnienie o konieczności zastosowania przez sędziego normy kolizyjnej. Normę kolizyjną stosuje się, jeżeli w danej sprawie występują abstrakcyjnie w niej opisane przesłanki, do których nie należy międzynarodowość stosunku ani występowanie zagranicznego (obcego) elementu . Międzynarodowość odnosi się do funkcji norm, z których składa się ta gałąź prawa .

Pojęcie „prawo prywatne międzynarodowe” nie jest w sposób jednolity rozumiane w poszczególnych porządkach prawnych . W nauce prawa francuskiego termin ten obejmuje normy kolizyjne (le conflit de lois), normy jurysdykcyjne (le conflit de juridictions), normy regulujące uznawanie i wykonywanie orzeczeń zagranicznych oraz inne normy dotyczące elementów międzynarodowego postępowania cywilnego, a także prawo obcych (la condition des étrangers) oraz prawo o obywatelstwie (le droit de la nationalité) . W doktrynie systemów common law obejmuje ono normy kolizyjne (choice of law), normy jurysdykcyjne (jurisdiction) oraz uznawanie i stwierdzanie wykonalności orzeczeń (recognition of judgments) . Z kolei w nauce prawa niemieckiego i austriackiego prawo prywatne międzynarodowe składa się wyłącznie z norm kolizyjnych (Kollisionsrecht), o czym wyraźnie stanowi art. 3 ust. 2 EGBGB. Określa się je wtedy prawem prywatnym międzynarodowym w znaczeniu wąskim (internationales Privatrecht im engeren Sinn) .

W prawie polskim p.p.m.2011 zawiera wyłącznie normy kolizyjne. Z kolei w p.p.m.1965 zamieszczono oprócz norm kolizyjnych art. 8 dotyczący tzw. prawa obcych . Natomiast w p.p.m.1926 znajdowały się również przepisy dotyczące jurysdykcji krajowej oraz skuteczności orzeczeń zagranicznych . Obecnie problematyka tzw. międzynarodowego postępowania cywilnego jest całościowo uregulowana w IV części k.p.c.

Jednak już w najnowszym prawie Unii Europejskiej (np. rozporządzenie spadkowe) akty normatywne zawierają zarówno przepisy wyrażające normy wskazujące właściwe prawo, jak normy regulujące jurysdykcję krajową, uznanie i wykonalność orzeczeń zagranicznych, a także określające uprawnienia państw w danej dziedzinie (np. w rozporządzeniu spadkowym są przepisy o europejskim poświadczeniu spadkowym). Tendencja do zamieszczania w aktach normatywnych dotyczących prawa prywatnego międzynarodowego zarówno norm kolizyjnych jak jurysdykcyjnych jest również widoczna w najnowszych kodyfikacjach tej gałęzi prawa, np.: w ustawie szwajcarskiej , włoskiej , belgijskiej oraz bułgarskiej . Pogląd o tym, że normy międzynarodowego prawa procesowego stanowią dział prawa prywatnego międzynarodowego sensu largo, został również wyrażony w polskiej nauce prawa .

W niniejszej monografii – z uwagi na ramy opracowania – rozważania ograniczono do norm kolizyjnych, z pominięciem norm jurysdykcyjnych oraz norm dotyczących uznawania i stwierdzania wykonalności orzeczeń zagranicznych.

Normy kolizyjne, wskazujące prawo właściwe „dochodzą do głosu” dopiero w sytuacji, gdy normy jurysdykcyjne wyznaczyły uprawnienie sądu do orzekania w danej sprawie. Normy jurysdykcyjne wyznaczają zakres spraw, które mogą być rozpatrywane przez sądy danego państwa, czyli spraw, do których znajdują zastosowanie także normy kolizyjne. Wskazanie prawa właściwego odbywa się w dwóch etapach, z których pierwszy polega na ustaleniu jurysdykcji sądu w danej sprawie, a drugi – na wyznaczeniu prawa właściwego za pomocą norm kolizyjnych. W niniejszej publikacji analiza jest prowadzona przy założeniu, że jurysdykcję w danej sprawie ma sąd polski.

Dla omówienia zagadnienia nieuczciwej konkurencja w prawie prywatnym międzynarodowym została przyjęta następująca struktura monografii.

Rozdział 1 „Prawo właściwe dla nieuczciwej konkurencji w ujęciu historycznym i porównawczym” zawiera przedstawienie rysu historycznego oraz prawnoporównawczego dotyczącego wskazania prawa właściwego dla nieuczciwej konkurencji. Omówienie rozpoczęto od analizy obcych porządków prawnych, dzieląc je ze względu na kryterium występowania szczególnego przepisu kolizyjnego dla nieuczciwej konkurencji. Następnie przedstawiono ewolucję norm kolizyjnych prawa prywatnego międzynarodowego dla nieuczciwej konkurencji w polskim porządku prawnym. Przedstawiono przepisy kolizyjne dotyczące nieuczciwej konkurencji w p.p.m.1926 oraz p.p.m.1965, a także ujednolicenie unijnego międzynarodowego prawa nieuczciwej konkurencji.

W rozdziale 2 „Wskazanie prawa właściwego dla czynów nieuczciwej konkurencji naruszających interesy konkurentów lub zbiorowe interesy konsumentów” omówiono problematykę wskazania prawa właściwego dla czynów nieuczciwej konkurencji, objętych zakresem normy kolizyjnej wyrażonej w art. 6 ust. 1 rozp. rzym. II, tj. dotyczącej czynów nieuczciwej konkurencji naruszających interesy konkurentów lub zbiorowe interesy konsumentów. Określono w nim zakres tej normy kolizyjnej, dokonano jego rozgraniczenia od innych norm kolizyjnych oraz omówiono łącznik tej normy kolizyjnej.

Czynom nieuczciwej konkurencji naruszającym wyłącznie interesy danego konkurenta poświęcono rozdział 3. Omówiono w nim zakres normy kolizyjnej wyrażonej w art. 6 ust. 2 rozp. rzym. II, dokonano rozgraniczenia jej zakresu, zanalizowano wybór prawa dla tych czynów nieuczciwej konkurencji, a także wskazanie prawa właściwego w braku wyboru prawa.

W rozdziale 4 „Wielomiejscowe czyny nieuczciwej konkurencji” zanalizowano problematykę tzw. wielomiejscowych czynów nieuczciwej konkurencji, w tym popełnionych „za pośrednictwem” Internetu.

Rozdział 5 poświęcono zakresowi zastosowania prawa właściwego dla czynów nieuczciwej konkurencji. Omówiono w nim kwestie podlegające statutowi nieuczciwej konkurencji, w tym m.in. strony, podstawy odpowiedzialności oraz sposoby rekompensaty.

Z kolei w rozdziale 6 omówiono ograniczenia stosowania prawa właściwego w sprawach dotyczących nieuczciwej konkurencji. Składa się on z omówienia dwóch instytucji części ogólnej prawa prywatnego międzynarodowego, tj. przepisów koniecznego zastosowania oraz klauzuli porządku publicznego.

Zakończenie zawiera wnioski końcowe i uwagi de lege ferenda.

Autor fragmentu:

Rozdział1
PRAWO WŁAŚCIWE DLA NIEUCZCIWEJ KONKURENCJI W UJĘCIU HISTORYCZNYM I PORÓWNAWCZYM

1.Uwagi wprowadzające

Przepisy wskazujące prawo właściwe dla nieuczciwej konkurencji zostały w UE ujednolicone wraz z wejściem w życie rozp. rzym. II. Z tą chwilą ustawodawstwo krajowe państw członkowskich UE, z wyjątkiem Danii, zostało zastąpione przez normy kolizyjne rozp. rzym. II. Niemniej analiza nieuczciwej konkurencji w prawie prywatnym międzynarodowym nie może ograniczyć się tylko do aktualnego stanu prawnego z pominięciem jej „korzeni” oraz problematyki prawnoporównawczej. Przedstawienie rozwoju historycznego prawa kolizyjnego dotyczącego nieuczciwej konkurencji w Polsce oraz innych porządkach prawnych, analizy prawnoporównawczej, a także „drogi” do ujednolicenia prawa właściwego dla nieuczciwej konkurencji, jest potrzebne dla przeprowadzenia całościowego omówienia tego zagadnienia.

Prawo prywatne międzynarodowe jest nazywane „kwiatem” prawa cywilnego. Normy kolizyjne są to normy pośrednie, stanowiące „drogowskaz” do norm merytorycznych, które w sposób bezpośredni regulują ludzkie zachowanie. Normy...

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX