Góralczyk Wojciech jr., Kierownictwo w prawie administracyjnym

W administracji publicznej zachodzą wielorakie wzajemne powiązania między organami administrującymi oraz między tymi organami a podmiotami administrowanymi. Niektóre z nich wykazują szczególny związek z ustrojem administracji publicznej. Wśród nich wyróżnia się w szczególności: nadzór, kontrolę, koordynację, współdziałanie oraz kierownictwo. To ostatnie zjawisko będzie przedmiotem niniejszego opracowania.

Wybór takiego przedmiotu rozważań wynika stąd, że do tej pory doktryna prawa administracyjnego raczej tę sferę omijała. Jedyne pionierskie opracowanie monograficzne tego zagadnienia stanowi praca Mariusza Szyrskiego Kierownictwo w samorządzie terytorialnym. Analiza administracyjnoprawna . Brak szerszego zainteresowania doktryny kierownictwem wydaje się usprawiedliwiony. Zjawisko to jest typowe dla administracji scentralizowanej, a współczesna polska administracja publiczna opiera się na zasadzie decentralizacji. Kierownictwo w obecnej administracji polskiej jednak występuje. Wiążą się z nim specyficzne instytucje prawne i problemy. Dlatego warto się nim zająć.

Kierownictwo w administracji publicznej można rozpatrywać z pozycji różnych nauk. Może ono przede wszystkim stanowić przedmiot zainteresowania prakseologii, teorii organizacji, socjologii, nauk ekonomicznych, a nawet filozofii. Istotny wkład w badanie kierownictwa ma oczywiście nauka administracji. W tej publikacji punkt widzenia ma być jednak odmienny. Kierownictwo będzie rozważane jako instytucja prawna. Opracowanie to ma zatem ambicję przynależeć do nauki prawa administracyjnego. Stąd też podstawową metodą badawczą wykorzystaną w tej pracy będzie metoda dogmatyczno-prawna, klasyczna metoda badań prawniczych.

Rozważając kierownictwo na niwie nauki prawa administracyjnego, nie da się całkowicie uniknąć wchodzenia na pole innych nauk. Czasami instytucja prawa administracyjnego może być lepiej zrozumiana, gdy oświetli się ją także z pozycji nauki administracji. Niekiedy wkroczenie na grunt nauki administracji jest wymuszone niedostatkiem (luką) prawa pozytywnego. Zakładam jednak, że rozważania, które nie należą do nauki prawa, w tym opracowaniu będą miały charakter jedynie uzupełniający. W tej pracy nie pomijam własnych doświadczeń z okresu, gdy pełniłem służbę w administracji rządowej.

Opracowanie uwzględnia stan prawny na dzień 1 marca 2016 r.