Unterschütz Joanna, Karnoprawna ochrona praw osób wykonujących pracę zarobkową
Karnoprawna ochrona praw osób wykonujących pracę zarobkową
Wprowadzenie
Przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową nieczęsto stanowią przedmiot zainteresowania doktryny i judykatury w Polsce. Większość prac ma charakter artykułów, komentarzy bądź też poradników mających na celu przybliżenie tej materii pracownikom. Natomiast ostatnie obszerne opracowanie, którego autor pochyla się nad zagadnieniem karnosądowej ochrony praw pracownika według art. 190 k.k. z 1969 r., pochodzi z 1990 r., przez co nie uwzględnia zmian, które nastąpiły zarówno w prawie karnym jak i prawie pracy w ostatnich latach. Tymczasem na przykład we Francji prawo karne związane ze stosunkami pracy jest traktowane odrębnie w ramach prawa karnego.
Mimo niewielkiego zainteresowania doktryny i orzecznictwa oraz znikomego udziału przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową w statystykach sądowych i policyjnych, przestępstwa te zasługują na uwagę. Szczególnie interesująca jest złożona budowa typów czynów zabronionych określonych w przepisach rozdziału XXVIII k.k. Znamiona odsyłające do przepisów prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, choć utrudniać mogą korzystanie z tych przepisów organom postępowania przygotowawczego, wymagają jednocześnie poszerzenia obszaru badań, wyjścia poza ramy prawa karnego materialnego i analizy przepisów szeroko rozumianego prawa pracy. Ze względu na indywidualny charakter omawianych przestępstw oraz określoną grupę osób pokrzywdzonych, konieczne będzie zbadanie na ile przepisy prawa karnego i prawa pracy tworzą spójny system, pozwalający na zapewnienie najskuteczniejszej ochrony osobom pracującym.
Opracowanie to skierowane jest zarówno do osób zajmujących się w swej praktyce prawem karnym, jak i tych, których zainteresowania pozostają w kręgu prawa pracy. Dlatego też za konieczne uznałam opisanie wybranych instytucji obydwu dziedzin, tak aby przybliżyć tę złożoną tematykę obu grupom Czytelników.
W pracy uwzględniony został stan prawny na dzień 31 października 2009 r.
RozdziałICzyny zabronione przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową jako zjawisko społeczne i historyczne
1.Aspekt kryminologiczny czynów zabronionych przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową
Typy czynów zabronionych, podobnych w swym kształcie do obowiązujących aktualnie przepisów rozdziału XXVIII k.k. oraz działu XIII k.p. były obecne w polskim prawie karnym już w okresie międzywojennym. Są to zatem czyny zabronione o stosunkowo krótkiej historii, a ich pojawienie się łączyć należy ze wzrostem znaczenia ochronnej funkcji prawa pracy. Szczegółowa analiza obowiązujących wówczas regulacji prawnych będzie stanowić przedmiot kolejnego rozdziału, w tym miejscu należy jednak zauważyć, iż przestępstwa te najwidoczniej nie stanowią obszaru szczególnych zainteresowań kryminologów, zaś w rocznikach statystycznych brak jest danych odnośnie do tej grupy przestępstw.
Pomimo niewielkiego zainteresowania środowisk prawniczych, problematyka naruszania praw pracowników bywa poruszana w środkach masowego przekazu oraz w czasopismach popularyzujących wiedzę o prawie. Wiadomości te najczęściej dotyczą wypadków przy pracy oraz łamania praw pracowników zatrudnionych w sklepach...
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX