Mozgawa Marek (red.), Eutanazja

Monografie
Opublikowano: LEX 2015
Rodzaj:  monografia
Autorzy monografii:

Eutanazja

Autorzy fragmentu:

Wstęp

Dnia 8 grudnia 2014 r. na Wydziale Prawa i Administracji UMCS odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Eutanazja”, zorganizowana przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości oraz Katedrę Prawa Karnego i Kryminologii WPiA UMCS w ramach VI Lubelskiego Seminarium Karnistycznego. Przedmiotem poprzednich seminariów była problematyka bigamii (I), pornografii (II), przestępstwa zgwałcenia (III), przestępstw przeciwko czci i nietykalności cielesnej (IV), prostytucji (V). Niniejsza publikacja zawiera referaty przedstawione na konferencji.

W trakcie czterech sesji zaprezentowano 15 referatów, w których przedstawiono zagadnienie eutanazji w różnych aspektach.

Sesji pierwszej przewodniczył prof. dr hab. M. Mozgawa (UMCS Lublin, IWS Warszawa). Uczestnicy wysłuchali następujących referatów: „Pojęcie i rodzaje eutanazji” dr K. Nazar-Gutowskiej (UMCS Lublin); „Eutanazja – Etikettschwindel a prawo do dobrej śmierci” prof. dr hab. M. Płatek (UW); „Zagadnienie eutanazji w nowożytnych kodeksach karnych obowiązujących na ziemiach polskich w XIX i XX w.” dr K. Dąbrowskiego (UMCS Lublin); „Zabójstwo eutanatyczne w polskiej legislacji i orzecznictwie Sądu Najwyższego” sędzięgo Sądu Najwyższego W. Kozielewicza.

W drugiej części konferencji obradom przewodniczył sędzia Sądu Najwyższego W. Kozielewicz, a przedstawiono następujące referaty: „Ustawowe znamiona zabójstwa eutanatycznego” dr A. Michalskiej-Warias (UMCS Lublin); „Znamię współczucia dla ofiary jako przesłanka eutanazji” sędziego Sądu Najwyższego prof. dra hab. J. Sobczaka (SWPS Warszawa); „Eutanazja a udział w samobójstwie (uwagi na tle art. 151 k.k.)” dr P. Kozłowskiej-Kalisz (UMCS Lublin).

W trzeciej sesji, której przewodniczyła prof. dr hab. M. Płatek, referaty wygłosili: dr S. Hypś (KUL) „Eutanazja jako okoliczność wyłączająca odpowiedzialność karną w wybranych państwach”; prof. dr hab. K. Wiak (KUL). „Eutanazja jako uprzywilejowany typ zabójstwa – analiza prawno porównawcza”; dr M. Kulik (UMCS Lublin) „Eutanazja czynna jako podstawowy lub kwalifikowany typ zabójstwa w wybranych państwach”; dr hab. W. Nawrocki i dr M. Seńko (Wydział Prawa Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych) „Ocena karnoprawna eutanazji na Ukrainie”.

Czwartej sesji konferencji, przewodniczył sędzia Sądu Najwyższego prof. dr hab. J. Sobczak, przedstawiono na niej następujące referaty: „«Prawo do godnej śmierci» w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka” prof. dr hab. M. Wąsek-Wiaderek (KUL); „Zabójstwo eutanatyczne (próba badań empirycznych)” prof. dra hab. M. Mozgawy (UMCS Lublin, IWS Warszawa); „Społeczne spostrzeganie eutanazji na podstawie badania postaw studentów UMCS z wybranych kierunków studiów” dr M. Budyn-Kulik (UMCS Lublin, IWS Warszawa); „Zabójstwo eutanatyczne spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób jako przyczyna pozbawienia korzyści ze spadku” dr hab. H. Witczak (KUL).

Temat konferencji, który od lat stanowi przedmiot dyskusji teoretycznych, został ukazany przez referentów w sposób interesujący i wnikliwy. Zagadnienie eutanazji przedstawiono wielopłaszczyznowo, choć oczywiście nie było możliwe wyczerpanie całości zagadnień związanych z przedmiotem seminarium. Mam jednak nadzieję, że problematyka ta została przybliżona uczestnikom konferencji (a teraz również i czytelnikom) i być może choć w pewnym stopniu przyczyni się do kontynuacji rozważań w tym zakresie w polskim piśmiennictwie karnistycznym. Jak zawsze – przedstawiając kolejne materiały konferencyjne – wierzę, że spotkają się one z dobrym odbiorem przez Czytelników. Jednocześnie pozwalam sobie już teraz zaprosić na kolejne (VII) seminarium karnistyczne, które odbędzie się w grudniu 2015 r. (będzie poświęcone problematyce niemniej interesującej niż poprzednie spotkania).

Autor fragmentu:

Pojęcie i rodzaje eutanazji

Etymologicznie termin „eutanazja” wywodzi się z języka greckiego i oznacza „dobrą śmierć”, „śmierć spokojną”, „śmierć szczęśliwą” (eu – dobry, łagodny, thanatos – śmierć) .

Pojęcie eutanazji po raz pierwszy pojawił się w V w. p.n.e. w komedii Kratinosa (o nieznanym tytule) na określenie osoby „mającej dobrą śmierć”, bez bliższego jednak wskazania czym owa „dobra śmierć” miałaby się wyróżniać. Następnie (100 lat później) poeta Meander użył tego terminu w znaczeniu „łatwej śmierci”, będącej efektem posiadania odpowiedniego dystansu do życia. Krytycznie odniósł się on do starości, twierdząc, że „ten, kogo kochają bogowie, umiera młodo”. Wobec tego dobra śmierć to śmierć wczesna, na którą nie należy pasywnie czekać, bo może być śmiercią z wyboru . Terminem euthanateô posłużył się też Polibiusz, mówiąc o „śmierci z honorem” króla Sparty – Kleomenesa, który w obliczu dostania się w ręce wrogów postanowił walczyć za wszelką cenę, a znalazłszy się w sytuacji przymusowej, popełnił samobójstwo

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX