Florek Ludwik (red.), Czas pracy

Czas pracy stanowi najstarsze zagadnienie prawa pracy. Maksymalna liczba godzin pracy była przedmiotem pierwszego aktu zaliczanego obecnie do prawa pracy (angielski The Factory Health and Morals Act z 1802 r.), jak również pierwszym aktem międzynarodowym przyjętym w ramach Międzynarodowej Organizacji Pracy (konwencja nr 1 MOP z 1919 r. dotycząca ograniczenia czasu pracy). Prawna regulacja czasu pracy obejmuje wiele złożonych problemów, zarówno teoretycznych, jak i praktycznych. Zostały one przedstawione i rozwinięte w tej książce. Dotyczy to przede wszystkim pojęcia czasu pracy, kształtowanego pod wpływem wykładni Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, oraz jego wymiaru, nazywanego też normą. W związku z tym pozostaje również skracanie czasu pracy oraz kwalifikacja prawna dyżuru.

Różnorodność wykonywanej pracy wymaga zróżnicowanego rozkładu czasu pracy, który podlega różnorodnym ograniczeniom prawnym, czemu poświęcono cztery opracowania. Łączy się to również z kontrolą przestrzegania i ewidencjonowania czasu pracy. Złożoną sprawą jest też dopuszczalność pracy w niedziele.

Prawna regulacja czasu pracy ma nie tylko charakter powszechny, ale odnosi się także do poszczególnych grup osób, spośród których omówiono czas pracy sędziów, personelu latającego oraz policjantów. Powinno się brać pod uwagę rozwiązania przyjęte w innych państwach dotyczące kształtowania czasu pracy; w książce znalazły się uwagi dotyczące Holandii, Niemiec i Danii.

Zrozumienie szczegółowych regulacji czasu pracy nie jest możliwe bez przedstawienia jego różnorodnych uwarunkowań: politycznych, gospodarczych, społecznych, konstytucyjnych, międzynarodowych czy unijnych. Dlatego też opracowanie poświęcone tym sprawom otwiera wywody zawarte w książce.

Część opracowań została pierwotnie przygotowana w formie referatów na Regionalną Konferencję Katedr Prawa Pracy (Warszawa, Białystok, Toruń i Lublin - KUL, a także przedstawiciele katedr z Gdańska i Łodzi). Odbyła się ona w Konstancinie-Jeziornej w czerwcu 2010 r. W książce znalazły się także liczne dodatkowe opracowania specjalnie dla niej przygotowane.

Dyskusja nad wybranymi problemami prawa pracy stanowi utrwaloną tradycję środowiska naukowego tej dziedziny prawa. Wcześniejsze konferencje - również połączone z publikacjami naukowymi - odbyły się w Tykocinie (1998), Gruszkach k. Puszczy Białowieskiej (1999), Supraślu (2000), Lubostroniu (2001), Popowie (2002), Białowieży (2003), Mądralinie (2007), Goniądzu (2008) i Toruniu (2009).

Warszawa, wrzesień 2010 r.

prof. dr hab. Ludwik Florek