Świecki Dariusz, Bezpośredniość czy pośredniość w polskim procesie karnym

Proces inkwizycyjny oparty był na zasadzie pośredniości. Sąd nie przeprowadzał dowodów, natomiast wyrokował na podstawie materiału dowodowego, głównie w postaci protokołów przesłuchań i sprawozdania jednego z sędziów, a więc na podstawie materiału pośredniego. Krytyka takiego sposobu prowadzenia procesu, zapoczątkowana w okresie Oświecenia i Wielkiej Rewolucji Francuskiej spowodowała, że odstąpiono od pośredniości i nowożytny proces karny realizuje bezpośredniość, wyraźnie wskazując, kiedy można od niej odstąpić .

W nowożytnym procesie karnym o przedmiocie procesu orzeka niezawisły sąd, a podstawą orzeczenia są dowody, które muszą zostać przedstawione sądowi i przed nim przeprowadzone. Dlatego też nazwa „zasada bezpośredniości” wiąże się z charakterem i sposobem przeprowadzania dowodów i jej stosowanie dotyczy przede wszystkim postępowania sądowego. Jest to podstawowa zasada prawa dowodowego. Zasada bezpośredniości najpełniej jest realizowana na rozprawie głównej, gdyż na tym forum sąd...