Janczukowicz Krzysztof, Zmiana składu sądu w związku z nowelizacjami k.p.k. z dniem 1 lipca 2015 r. i 15 kwietnia 2016 r.

Kolejne nowelizacje procedury karnej, które weszły w życie w dniach 1 lipca 2015 r. i 15 kwietnia 2016 r., wprowadziły szereg zmian dotyczących składu sądu. Przykładem, na gruncie którego powstają wątpliwości intertemporalne, są zmiany art. 554 § 2 k.p.k., czyli zmiany składu sądu w sprawie odszkodowania za niesłuszne pozbawienie wolności. Przed zmianami, od początku obowiązywania k.p.k. z 1997 r., sąd orzekał w składzie trzech sędziów, od 1 lipca 2015 r. - w składzie jednego sędziego i dwóch ławników, a od 15 kwietnia 2016 r. - w składzie jednego sędziego.

Obie ustawy nowelizujące, a ściślej - art. 30 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie k.p.k. (Dz. U. poz. 1247) oraz art. 22 ustawy z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie k.p.k. (Dz. U. poz. 437), zawierają przepis przejściowy dotyczący składu sądu w identycznym następującym brzmieniu:

"Jeżeli na podstawie niniejszej ustawy nastąpiła zmiana właściwości lub składu sądu, do czasu zakończenia postępowania w danej instancji orzeka sąd dotychczas właściwy lub w dotychczasowym składzie."

Przepisy te przewidują więc utrzymanie (petryfikację) dotychczasowego składu sądu, czyli składu, w którym rozpoczęto już procedowanie przed wejściem w życie zmiany. Okazało się jednak wątpliwe, czy petryfikacja składu sądu następuje już wtedy, gdy przed wejściem w życie zmiany w ogóle wszczęto postępowanie w danej instancji, czy może tylko wtedy, gdy sprawa zaszła dalej i wyznaczono już konkretny skład osobowy sądu albo rozpoczęto już rozprawę.