Dulewicz Katarzyna, Stobiński Przemysław, Zapewnienie kierowcy transportu międzynarodowego miejsca do spania w kabinie samochodu a gwarancja „bezpłatnego noclegu”

Zgodnie z § 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (podobnie jak na podstawie § 9 obowiązującego wcześniej rozporządzenia z 19 grudnia 2002 r.), za nocleg podczas podróży zagranicznej pracownikowi przysługuje zwrot kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem, w granicach limitu określonego dla poszczególnych państw zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia. W razie nieprzedłożenia rachunku za nocleg, pracownikowi przysługuje ryczałt w wysokości 25% limitu. Jednak ryczałt się nie należy, jeżeli pracodawca lub strona zagraniczna zapewniają pracownikowi bezpłatny nocleg.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego zarysowała się rozbieżność czy w przypadku zapewnienia pracownikowi – kierowcy transportu międzynarodowego noclegu w kabinie samochodu, można mówić o zapewnieniu „bezpłatnego noclegu”, a w konsekwencji o zwolnieniu pracodawcy z obowiązku zwrotu kosztów lub wypłaty ryczałtu. Zdaniem części składów orzekających, umożliwienie pracownikowi nocowania w kabinie samochodu ciężarowego w istocie wyczerpuje przesłankę zapewnienia „bezpłatnego noclegu”, a w konsekwencji zwalnia pracodawcę z obowiązku zwrotu kosztów noclegu lub wypłaty ryczałtu. Zwłaszcza, jeżeli pracownik – kierowca od początku nie miał zamiaru nocować w hotelu, ale godził się na korzystanie z kabiny samochodu. Jednakże znacznie częściej składy orzekały inaczej, że spanie w kabinie nie spełnia standardów noclegu, o którym mowa w rozporządzeniu, a zatem że pracownikowi – kierowcy przysługuje ryczałt za nocleg, jeżeli faktycznie spał w kabinie.