Partyk Aleksandra, Zaniedbywanie obowiązków małżeńskich, w tym opuszczenie małżonka, jako wyznacznik winy w rozkładzie pożycia

W sprawach rozwodowych często spotykanym zarzutem w kontekście przyczyn rozkładu pożycia i winy małżonków jest kwestia zaniedbywania obowiązków małżeńskich oraz porzucenia współmałżonka. Według dominującego poglądu judykatury, skoro z faktu zawarcia małżeństwa wynikają określone obowiązki, to ich niewypełnianie jest zawsze przyczyną (współprzyczyną) rozkładu pożycia. Podobnie opuszczenie małżonka – nawet podyktowane względami nienagannymi moralnie, jak w szczególności podjęciem pracy w odległej miejscowości – jeśli ma charakter długotrwały i w praktyce prowadzi do rozpadu więzi małżeńskich, może być oceniane jako zawiniona przyczyna rozkładu pożycia. Ukształtowała się jednak równoległa linia orzecznicza, zgodnie z którą jeżeli przyczyną odmowy spełniania obowiązków małżeńskich lub porzucenia współmałżonka są jego uprzednie, rażąco naganne zachowania – zwłaszcza przybierające postać znęcania się nad rodziną, to nie można przyjmować, że postępowanie takie jest współprzyczyną rozkładu pożycia. Nie można bowiem wymagać od małżonka będącego ofiarą przemocy domowej, aby w imię trwałości związku nie mógł podjąć stosownej reakcji, zwłaszcza gdy opuszczenie współmałżonka jest jedyną w jego sytuacji możliwością uniknięcia agresji.