Partyk Tomasz, Zamiar stałego pobytu jako przesłanka ustalenia miejsca zamieszkania

Miejsce zamieszkania osoby fizycznej jest jedną z istotnych danych wywołujących rozmaite skutki prawne, od uprawnień materialnych (np. do renty socjalnej, do udziału w wyborach samorządowych) po kwestie procesowe (właściwość sądu, właściwość organu administracyjnego). Ustalenie miejsca zamieszkania, zwłaszcza w przypadku długotrwałego przebywania w określonej miejscowości w związku z pracą lub nauką, przy utrzymywaniu więzi rodzinnych z inną miejscowością, nastręcza trudności praktycznych. Art. 25 k.c. wskazuje na konieczność badania zamiaru stałego pobytu w danym miejscu. Koncepcje ustalenia istnienia tego zamiaru są jednak rozbieżne: pierwsza koncentruje się na sferze obiektywnych spostrzeżeń na dany moment i silnie akcentuje konieczność istnienia takich powiązań osoby z miejscowością, że jest ona jej stałym centrum życiowym, druga przyjmuje, że zamiar przesiedlenia się w przyszłości nie pozbawia aktualnego miejsca zamieszkania waloru stałości, trzecia – że nawet długotrwały wyjazd z danej miejscowości (np. do pracy, na studia) nie zrywa więzów z dotychczasowym miejscem zamieszkania, jeżeli dana osoba wyraża wolę powrotu do niego. Ugruntowane jest też stanowisko, że zameldowanie nie ma bezpośredniego przełożenia na ustalenie miejsca zamieszkania. Wyrażony został również pogląd, że osoba bezdomna, która wiąże swoje życie z daną miejscowością, ma w niej swoje miejsce zamieszkania. W odniesieniu zaś do małoletnich dzieci i osób pozostających pod opieką w ogóle nie ma znaczenia ich własny zamiar pobytu w danym miejscu, bowiem ich miejsce zamieszkania wyznacza każdorazowe miejsce zamieszkania rodziców lub opiekunów, nawet jeśli nie jest ono tożsame z miejscem, gdzie osoba taka faktycznie przebywa.