Janczukowicz Krzysztof, Zaliczanie częściowej wpłaty zaległości podatkowej dokonanej przez syndyka masy upadłości

Rozpatrywana kontrowersja wynika z kolizji przepisów prawa upadłościowego i prawa podatkowego, które wymagają zwięzłego przedstawienia.

Po ogłoszeniu upadłości przepisy Prawa upadłościowego przewidują szczególną kolejność zaspokajania wierzytelności z masy upadłości. Dzielone są one na kategorie i najpierw zaspokajane są wierzytelności z kategorii pierwszej (art. 342-344 p.u.). Do wierzytelności kategorii pierwszej zaliczane są m.in. koszty postępowania upadłościowego (art. 342 ust. 1 pkt 1 p.u.), a z kolei do kosztów tego postępowania zaliczane są "podatki i inne daniny publiczne" (art. 230 ust. 1 p.u.).

Art. 55 § 2 o.p. przewiduje, że w przypadku częściowej, czyli niepokrywającej całości długu, wpłaty zaległości podatkowej, wpłatę tę należy zaliczać proporcjonalnie na kwotę główną zaległości i na odsetki za zwłokę.

Jeżeli częściowej wpłaty zaległości podatkowej dokonuje syndyk masy upadłości, to powstaje pytanie, czy odsetki od zaległości podatkowych należą do pierwszej kategorii wierzytelności? Jeśli nie, to - w myśl prawa upadłościowego - nie można wpłaty syndyka zaliczać w żadnej części na odsetki, bo najpierw trzeba zaspokoić wierzytelności kategorii pierwszej, czyli zaliczać wpłatę w całości na kwoty główne zaległości podatkowych, a więc nie można stosować art. 55 § 2 o.p.

Warto wyraźnie podkreślić, że przyjęte rozwiązanie dotyczy niepodzielnie wszystkich rodzajów podatków.