Gumola Mariusz, Wypłata na rzecz podmiotu zagranicznego wynagrodzenia z tytułu świadczeń (usług) pośrednictwa handlowego a obowiązek pobrania u źródła zryczałtowanego podatku dochodowego

Podmioty zagraniczne nieposiadające w Polsce swojej rezydencji podatkowej podlegają w Polsce jedynie ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Oznacza to, że Polska może pobierać od tych podmiotów podatek dochodowy wyłącznie od dochodów (przychodów) osiąganych na jej terytorium, o ile nic innego nie wynika z zawartych przez Polskę dwustronnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Równocześnie polski ustawodawca podatkowy określił rodzaje przychodów uzyskiwanych przez nierezydentów, od których pobierany jest w Polsce zryczałtowany podatek dochodowy. Wśród przychodów objętych tym zryczałtowanym podatkiem u źródła mieszczą się m.in. przychody z tzw. usług niematerialnych wskazanych przez ustawodawcę w przepisach art. 29 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f. i art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – dalej u.p.d.o.p. Zgodnie z tymi przepisami, podatek dochodowy od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu przychodów z tytułu świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu. Na tle stosowania ww. przepisów dochodzi do powstawania istotnych wątpliwości praktycznych. Ich źródłem jest użyte przez ustawodawcę sformułowanie „oraz świadczeń o podobnym charakterze” (wskazujące na otwarty charakter wyliczenia rodzajów usług objętych przedmiotową regulacją). Wątpliwości te dotyczą zatem zazwyczaj świadczeń (usług), które nie zostały wprost wymienione w treści przytoczonych przepisów, lecz mogą ewentualnie zostać uznane za świadczenia (usługi) o podobnym charakterze do tych wymienionych przez ustawodawcę. Jednym z rodzajów takich usług (świadczeń) są usługi szeroko rozumianego pośrednictwa handlowego, w tym również usługi agencyjne. Zaliczanie (albo nie) przedmiotowych usług do tzw. innych świadczeń o podobnym charakterze w rozumieniu powołanych przepisów bywa źródłem rozbieżności w praktyce organów podatkowych i sądów administracyjnych. Tymczasem kwalifikacja ta ma kluczowe znaczenie dla zakresu obowiązków ciążących na płatnikach (czyli podmiotach dokonujących wypłaty należności z tytułu omawianych usług).