Dulewicz Katarzyna, Stobiński Przemysław, Wprowadzanie do układu zbiorowego pracy postanowień ograniczających możliwość jego rozwiązania

Na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 listopada 2002 r. (K37/01), utracił moc obowiązującą przepis art. 241⁷ § 4 kodeksu pracy, który przed 26 listopada 2002 r. gwarantował obowiązywanie wypowiedzianego układu zbiorowego pracy, pomimo upływu przewidzianego okresu wypowiedzenia, do czasu zawarcia nowego układu. Po uchyleniu tego przepisu w orzecznictwie Sądu Najwyższego pojawiła się rozbieżność, co do oceny ważności postanowień ograniczających możliwość rozwiązania układu (tzw. „klauzuli wieczności”) wprowadzonych do układów zbiorowych pracy mocą dobrowolnej decyzji stron układu zawieranego już po dacie wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Zgodnie z poglądem części składów orzekających, układ zbiorowy pracy zawarty przez strony dobrowolnie po dacie wydania wyroku Trybunału Konstytucyjnego może zawierać taką klauzulę wieczności i jest ona dla pracodawcy wiążąca, tzn. pracodawca musi stosować postanowienia wypowiedzianego układu do czasu zawarcia nowego układu. Wynika to z konstytucyjnej zasady swobody rokowań i kształtowania przez strony treści układu (art. 59 ust. 2 Konstytucji RP). Z tym stanowiskiem nie zgodził się jeden ze składów orzekających Sądu Najwyższego wskazując, że wprowadzanie, nawet w drodze dobrowolnej decyzji stron układowych, do układu zbiorowego pracy postanowień ograniczających prawo jednej lub obu stron do wypowiedzenia układu jest niedopuszczalne, gdyż takie postanowienia naruszają konstytucyjną zasadę swobody zawierania układów zbiorowych pracy.