Kozłowski Marcin, Sposób pojmowania zawartej w art. 322 k.p.c. przesłanki obiektywnej niemożliwości udowodnienia dochodzonego roszczenia

Sposób pojmowania zawartej w art. 322 k.p.c. przesłanki obiektywnej niemożliwości udowodnienia dochodzonego roszczenia wywołuje wiele wątpliwości. W orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych zarysowały się dwa stanowiska, które można określić jako „liberalne” i „rygorystyczne”. Według pierwszego w sytuacji, w której szkoda jest bezsporna, a tylko nie została w procesie wykazana jej wysokość, sąd powinien, mając do dyspozycji materiał dowodowy zgromadzony na chwilę zamknięcia rozprawy, ustalić jej ostateczną wysokość przy uwzględnieniu przesłanek określonych wart. 322 k.p.c. Według drugiego – z uprawnienia zawartego wart. 322 k.p.c. sąd meriti może skorzystać dopiero wówczas, gdy po wyczerpaniu wszystkich dostępnych dowodów okaże się, że ścisłe udowodnienie żądania jest niemożliwe albo nader utrudnione. Na gruncie tych kontrowersji zrodził się trzeci pogląd, że art. 322 k.p.c. nie jest przepisem, którego znaczenie i sposób wykładni zostało ustalone.