Piech Karol, Spółka cywilna, jako strona postępowania celnego

Istotą kontrowersji jest kwestia przyznania lub odmowy przyznania zdolności administracyjno-prawnej spółce cywilnej. Stroną postępowania celnego mogą być osoby, o których mowa w art. 4 pkt 1 Wspólnotowego Kodeksu Celnego (WKC). Zgodnie z art. 4 pkt 1 WKC, określenie "osoba" oznacza osobę fizyczną, osobę prawną oraz o ile obowiązujące przepisy przewidują taką możliwość, stowarzyszenie osób uznane za zdolne do podejmowania czynności prawnych a nieposiadające przy tym osobowości prawnej. Określenie osoby, o której mowa w art. 4 pkt 1 tiret trzecie WKC nie dotyczy podmiotów, które są osobami prawnymi czy osobami fizycznymi, a raczej wszelkich innych podmiotów, które mimo braku osobowości prawnej, uczestniczą w obrocie prawnym. W mojej ocenie, pojęcie to odpowiada stosowanemu na gruncie przedakcesyjnego prawa celnego, pojęciu jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej (zob. art. 3 § 1 pkt 11 k. cel.). Świadczy o tym także treść art. 5 pkt 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny, zgodnie z którym „osoba” oznacza osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, ale uznaną — na mocy prawa unijnego lub krajowego — za mającą zdolność do czynności prawnych. Polski ustawodawca nie definiuje pojęcia jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. Przyjmuje się – w najszerszym ujęciu – że są to wszelkie podmioty o zróżnicowanych formach prawnych, które nie są ani osobami fizycznymi, ani osobami prawnymi. Do jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, które posiadają zdolność do podejmowania czynności prawnych, niewątpliwie należą osobowe spółki prawa handlowego – spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa oraz spółka komandytowo-akcyjna. Sporne na gruncie prawa celnego jest natomiast, czy pojęcie to obejmuje również spółkę cywilną.