Partyk Tomasz, Skutki prawne zbycia przedmiotu lub udziału w przedmiocie wchodzącym w skład majątku wspólnego małżonków po ustaniu wspólności majątkowej przez jednego z małżonków bez zgody drugiego

W orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że zbycie przez jednego z małżonków po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej należącego do tego małżonka udziału we współwłasności przedmiotu, który był wcześniej objęty wspólnością majątkową, może zostać uznane przez sąd za bezskuteczne względem drugiego małżonka, jeżeli narusza uprawnienia drugiego małżonka wynikające z przepisów o podziale wspólnego majątku małżonków. Wskazuje się także, że rozporządzenie „całym” przedmiotem wchodzącym w skład majątku wspólnego jest w istocie rozporządzeniem udziałem we współwłasności tego przedmiotu, a zatem również może zostać uznane za bezskuteczne względem drugiego małżonka, a wówczas przedmiot taki powinien być przez sąd traktowany przy podziale majątku tak jak gdyby nadal stanowił on jego składnik. Judykatura zwraca jednak uwagę, iż należy odróżniać bezskuteczność rozporządzenia udziałem w prawie majątkowym należącym uprzednio do majątku wspólnego, przez osobę będącą jego właścicielem od bezskuteczności w rozumieniu niewywołania skutków rzeczowych przeniesienia prawa własności przez osobę nie będącą właścicielem (zasada nemo plus iuris). Niezależnie od powyższego nabywca udziału we współwłasności nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego od jednego z małżonków, w razie uznania tego rozporządzenia za bezskuteczne względem drugiego małżonka, nie jest chroniony rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych, gdyż nabywa udział w nieruchomości od jego właściciela, tyle że jest on dotknięty wadą prawną.