Partyk Aleksandra, Przymusowe położenie strony umowy, jako przesłanka konieczna powołania się na uprawnienia przysługujące w przypadku wyzysku

W orzecznictwie ujawniły się dwie koncepcje pojęcia „przymusowego położenia„ strony zawierającej niekorzystną dla siebie umowę, w kontekście oceny, czy zachodzą podstawy do skorzystania przez nią z uprawnień przewidzianych w art. 388 § 1 k.c. Pierwsze, dominujące stanowisko wiąże stan „przymusowego położenia„ z obiektywną oceną zewnętrznego obserwatora, który mając na uwadze realne położenie strony oraz prawne lub życiowe skutki niezawarcia określonej umowy stwierdza, czy zawarcie tej umowy było nieodzowne. Drugie zapatrywanie odwołuje się natomiast do subiektywnego (aczkolwiek usprawiedliwionego) przeświadczenia strony zawierającej umowę, a więc jej osobistego przekonania co do tego, że „musi„ zawrzeć określoną umowę.