Wiktor Krzysztof, Wiśniewski Radosław, Przepisy ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, jako podstawa rozpoznawania wniosków złożonych w trybie art. 7 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy

W orzecznictwie dostrzegalna jest rozbieżność co do oceny możliwości uczynienia z przepisów ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości [ dalej jako „ustawa wywłaszczeniowa”] wzorca kontroli w postępowaniu nadzorczym prowadzonym w stosunku do odmownej decyzji dekretowej wydanej w rozpoznaniu wniosku złożonego w trybie art. 7 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy [ dalej jako „dekret warszawski”] wobec niepowołania przepisów ustawy wywłaszczeniowej w odmownej decyzji dekretowej.

Przypomnieć należy, że organ rozpoznający wniosek złożony w trybie art. 7 ust. 1 dekretu warszawskiego był zobowiązany przyznać prawo wieczystej dzierżawy (później prawo własności czasowej, a następnie prawo użytkowania wieczystego), jeżeli – w myśl art. 7 ust. 2 dekretu warszawskiego – sposób korzystania z gruntu przez dawnego właściciela lub jego następców prawnych dał się pogodzić z jego przeznaczeniem z planu zabudowania. W dniu 5 kwietnia 1958 r. weszła w życia ustawa wywłaszczeniowa, zgodnie z art. 51 (później 54) ust. 1 której organ rozpoznający wniosek dekretowy mógł odmownie załatwić wniosek dekretowy niezależnie od przyczyn wskazanych w art. 7 ust. 2 dekretu, lecz ze względu na cele określone w art. 3 ustawy wywłaszczeniowej, tj. ze względu na cele użyteczności publicznej, obrony Państwa, cele wynikające z zatwierdzonych planów gospodarczych oraz na terenie miast i osiedli cele budownictwa ogólnomiejskiego i zorganizowanego budownictwa mieszkaniowego. Z kolei art. 51 (54) ust. 2 ustawy wywłaszczeniowej przewidywał retroaktywne stosowanie art. 51 (54) ust. 1 ustawy wywłaszczeniowej do odmownych decyzji dekretowych wydanych również przed dniem 5 kwietnia 1958 r.