Krudysz Marcin, Prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, gdy nieruchomość została włączona do kołchozu lub podlegała nacjonalizacji z innych przyczyn

Na podstawie ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, właścicielowi nieruchomości, spełniającemu ustawowe wymogi, przysługuje prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w wyniku wypędzenia z byłego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego opuszczenia w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r. W orzecznictwie pojawiły się rozbieżności, czy prawo do rekompensaty, o którym mowa wyżej, przysługuje w sytuacji, gdy przed opuszczeniem byłego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez właściciela nieruchomości z przyczyn, o których mowa w art. 1 ww. ustawy, nieruchomość została włączona do kołchozu lub podlegała nacjonalizacji z innych przyczyn. W szczególności chodzi o to, czy istnieje możliwość przyznania rekompensaty zabużańskiej w sytuacji, gdy przed opuszczeniem byłego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez właściciela nieruchomości, władze radzieckie znacjonalizowały jego nieruchomość, m.in. w ramach kolektywizacji rolnictwa, poprzez włączenie jej w obręb kołchozu. Według jednego poglądu, przejęcie nieruchomości skutkowało pozbawieniem własności nieruchomości, zatem w takiej sytuacji brak możliwości przyznania rekompensaty. Stanowisko mniej restrykcyjne sprowadza się do twierdzenia, że włączenie do kołchozu lub nacjonalizacja z innych przyczyn konkretnych nieruchomości, jako takie nie mogą pozbawiać prawa do rekompensaty.