Partyk Tomasz, Posiadanie samoistne jako warunek nabycia własności rzeczy przez zasiedzenie

W orzecznictwie ugruntowane jest rozumienie posiadania samoistnego jako stanu, w którym posiadacz zarówno faktycznie włada rzeczą (corpus), jak i przejawia wolę posiadania jej jak właściciel (animus rem sibi habendi). Zauważa się przy tym, że nie musi posiadacz wykonywać w stosunku do rzeczy określonych czynności, wystarczające bowiem jest, iż ma taką nieskrępowaną możliwość. Judykatura wskazuje również, iż kwestia świadomości posiadacza co do tego, że nie jest właścicielem rzeczy, nie ma znaczenia dla oceny charakteru posiadania jako samoistnego; wpływa jedynie na ocenę jego dobrej lub złej wiary. Z tej przyczyny nawet złożenie przez posiadacza właścicielowi oferty nabycia rzeczy, nie może być uznane za okoliczność świadczącą o braku posiadania samoistnego. Warto dostrzec również pogląd, zgodnie z którym dla uzyskania skutku prawnego w postaci zasiedzenia własności, niezbędne jest, by posiadanie samoistne trwało przez cały okres, jaki ustawa przewiduje dla zasiedzenia; nie jest więc decydujący jedynie stan w chwili objęcia rzeczy w posiadanie (jak ma to miejsce w przypadku zasiadywania nieruchomości w odniesieniu do przesłanki dobrej lub złej wiary). Dodać należy, iż orzecznictwo dostrzega możliwość przekształcenia posiadania zależnego w posiadanie samoistne, przy czym dla przyjęcia tego niezbędne jest zamanifestowanie przez posiadacza takiej zmiany jego woli posiadania (animus) w ten sposób, że w stosunku do właściciela rzeczy i otoczenia zademonstrowane zostaje zachowanie świadczące o zawładnięciu rzeczą i traktowaniu jej przez dotychczasowego posiadacza zależnego, jak własnej.