Nowość Partyk Aleksandra, Podstawy ubezwłasnowolnienia

Linie orzecznicze
Opublikowano: LEX/el. 2020
Status: Aktualna
Autor:

Podstawy ubezwłasnowolnienia

Nie budzi wątpliwości, że choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy lub inne zaburzenia psychiczne stanowią warunek konieczny ubezwłasnowolnienia (całkowitego lub częściowego). Przepisy art. 13 k.c. i 16 k.c. wskazują jednak również na przesłanki w postaci niemożności pokierowania swym postępowaniem lub potrzeby pomocy w prowadzeniu swych spraw przez osobę, która ma być ubezwłasnowolniona. Zarazem jest również ugruntowany pogląd, iż instytucja ubezwłasnowolnienia służy dobru samego ubezwłasnowolnionego, a nie osób lub podmiotów drugich. Według pierwszego stanowiska judykatury, zasadniczą kwestią jest konieczność zapewnienia ubezwłasnowolnianemu reprezentacji prawnej, dlatego nie jest decydujący sam stan psychiczny chorego, lecz to, czy istotnie nie jest w stanie funkcjonować samodzielnie lub potrzebuje on pomocy w określonych, konkretnych sprawach. Okoliczności te muszą zostać ściśle udowodnione. W opozycji do powyższego sformułować można pogląd, iż sam stan choroby psychicznej (odpowiednio poważnej) lub niedorozwoju umysłowego stwarza swoiste domniemanie co najmniej potrzeby pomocy w prowadzeniu swych spraw, a okresowe odzyskiwanie samodzielności przez chorego nie jest negatywną przesłanką dla ubezwłasnowolnienia. Trzecia koncepcja stoi na gruncie zasady „dobra osoby ubezwłasnowolnionej”, przyjmując, że nawet jeżeli istnieją ustawowe przesłanki do orzeczenia ubezwłasnowolnienia, nie należy tego czynić, jeżeli nie służy to jej dobru, lecz podyktowane jest interesem innych osób.

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX