Partyk Aleksandra, Naruszenia dóbr osobistych uczestników wydarzeń historycznych

W praktyce sądowej zagadnieniem problematycznym okazuje się ocena, czy wypowiedzi dotyczące uczestników wydarzeń historycznych, ukazujące ich w negatywnym świetle, mogą rodzić odpowiedzialność z tytułu naruszenia dóbr osobistych ich samych lub osób im bliskich. Z jednej strony wskazuje się, że zasadniczo dopuszczalne jest wyrażanie kontrowersyjnych ocen wydarzeń historycznych, w ramach debaty publicznej, aczkolwiek formułowanie w jej ramach subiektywnych, ujemnych ocen ad personam osób biorących w nich udział, może zostać uznane za bezprawne. Z drugiej strony podkreśla się, że kryterium decydującym powinna być zgodność przedstawienia faktów dotyczących określonej osoby, z prawdą historyczną. Jeżeli więc dochodzi do przekłamania, z czym wiąże się wyrażone wprost lub nawet tylko dorozumiane potępienie osoby, to zawsze jest to równoznaczne z naruszeniem jej czci i dobrego imienia. Wskazać również należy na pogląd, zgodnie z którym naruszać dobra osobiste może również przedstawienie w utworze artystycznym postaci historycznej (pod prawdziwym imieniem i nazwiskiem lub fikcyjnym, lecz niewykluczającym jednoznacznej identyfikacji), w sposób niezgodny z rzeczywistymi zdarzeniami. W najnowszym orzecznictwie ukształtował się również pogląd, zgodnie z którym za dobro osobiste uznać można również poczucie tożsamości narodowej, budowane m.in. przez określone zdarzenia historyczne. Naruszeniem tego dobra osobistego nie może być jednak co do zasady podanie nieprawdziwego faktu historycznego.