Partyk Aleksandra, Istota i charakter prawny prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia

W orzecznictwie przyjmuje się, iż prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia (negotiorum gestio) polega na podejmowaniu przez podmiot działający czynności faktycznych lub prawnych za inny podmiot, jeżeli nie wynika to z żadnego łączącego strony stosunku prawnego. Jednocześnie warunkiem jest, aby podmiot działający miał świadomość tego, że załatwia sprawę cudzą, a nie własną. Negotiorum gestor podejmuje bowiem swe czynności na rzecz podmiotu, za który działa i w jego interesie, zgodnie z jego domniemaną wolą. W judykaturze można dostrzec dwa sprzeczne poglądy co do odpłatnego lub nieodpłatnego charakteru prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia. Zgodnie z poglądem „tradycyjnym”, ugruntowanym jeszcze w prawie rzymskim, negotiorum gestio ma charakter nieodpłatny, a podmiot działający może domagać się jedynie zwrotu uzasadnionych wydatków i nakładów. Zauważyć jednak trzeba również stanowisko, w myśl którego negotiorum gestor w ramach rozliczenia uzasadnionych nakładów może domagać się swoistego „wynagrodzenia” za podjęte czynności, bowiem podmiot zainteresowany odnosi korzyść na skutek oszczędzenia wydatków, jakie musiałby ponieść w przypadku zlecenia innej osobie prowadzenia danej sprawy.