Partyk Aleksandra, Brak dania powodu do wytoczenia powództwa w rozumieniu art. 101 k.p.c.

Problematyka obciążenia powoda kosztami procesu na rzecz pozwanego, w trybie art. 101 k.p.c. należy do budzących w praktyce sądowej pewne kontrowersje, jako oparta w szczególności na ocennej przesłance „niedania powodu do wytoczenia powództwa”. W orzecznictwie wskazuje się, że sytuacja taka ma miejsce wówczas, gdy postępowanie i postawa pozwanego uzasadniają racjonalny wniosek, że powód uzyskałby zaspokojenie swego żądania bez wytoczenia powództwa. Może to mieć miejsce zwłaszcza wtedy, gdy powód w ogóle nie wezwał pozwanego do dobrowolnego uczynienia zadość jego roszczeniu bądź pozwany zadeklarował dobrowolne go spełnienie, a powództwo miało charakter „pochopny”. Judykatura wskazuje natomiast, że pozwany daje powód do skierowania sprawy na drogę sądową, gdy mimo wezwania nie realizuje swego obowiązku. Orzecznictwo z taką sytuacją zrównuje również przypadki gołosłownej deklaracji wykonania tego obowiązku w przyszłości, jeżeli faktyczna jego realizacja w rzeczywistości nie następuje. Wskazuje się także, że nie wyczerpuje hipotezy art. 101 k.p.c. przypadek jedynie częściowego uznania powództwa i uczynienia zadość żądaniu powoda jedynie w tym, ograniczonym zakresie. Warto również odnotować pogląd, zgodnie z którym nie można przyjmować, że pozwany nie dał powodu do wytoczenia powództwa w tych sprawach, w których powód nie jest w stanie uzyskać ochrony na innej drodze niż sądowa.