Janczukowicz Krzysztof, Akcyza od olejów smarowych wykorzystywanych do celów innych niż napędowe lub grzewcze

Akcyza, tak jak i VAT, jest podatkiem zharmonizowanym w ramach Unii Europejskiej. Oznacza to, że przepisy krajowe powinny być zgodne z dyrektywami unijnymi. Odstępstwa są, co prawda, możliwe, ale muszą mieć podstawę w przepisie dyrektywy.

Przykładem odstępstwa jest opodatkowanie akcyzą w polskiej ustawie olejów smarowych wykorzystywanych do celów innych niż napędowe lub grzewcze, opatrzonych kodem CN 2710 (art. 2 ust. 1 pkt 1 oraz poz. 27 załącznika nr 1 do u.p.a.), podczas gdy w unijnej dyrektywie energetycznej (art. 2 ust. 4 lit. b) nie przewidziano ich opodatkowania. Tyle że w art. 1 ust. 3 dyrektywy horyzontalnej przewidziano możliwość opodatkowania akcyzą na poziomie krajowym produktów innych niż wyroby akcyzowe, ale pod warunkiem, by opodatkowanie to nie powodowało zwiększenia formalności przy przekraczaniu granic w handlu pomiędzy państwami członkowskimi. Nic dziwnego, że polscy podatnicy powzięli wątpliwość, czy opodatkowanie akcyzą tych wyrobów jest zgodne z prawem unijnym. Co więcej, okazało się, że wątpliwość miały także sądy administracyjne. W efekcie spór trafił do Trybunału Sprawiedliwości UE.