Pahl Bogumił, Presnarowicz Sławomir, Zwrot podatku akcyzowego producentom rolnym. Komentarz
Zwrot podatku akcyzowego producentom rolnym. Komentarz
Od Autorów
Instytucja zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej została wprowadzona do polskiego porządku prawnego 1.04.2006 r. Zasadniczym jej celem było obniżenie kosztów ponoszonych przez rolników i w konsekwencji zwiększenie konkurencyjności polskich gospodarstw rolnych na rynku unijnym . Pomoc dla rolników w tej oraz podobnej formie funkcjonuje w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej, co wpływa na rozwój rolnictwa tych krajów.
Komentowana ustawa była kilkakrotnie nowelizowana. Kluczowe zmiany zaszły od 1.01.2019 r. na mocy ustawy z 9.11.2018 r. o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej , które rozszerzyły zakres zwrotu podatku akcyzowego od zakupionego oleju napędowego przez hodowców bydła. Nie można również pominąć faktu, że od 1.01.2022 r. na mocy ustawy z 1.10.2021 r. o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej nastąpi zwiększenie limitu zwrotu podatku na 1 ha użytków rolnych z dotychczasowych 100 l na 110 l, a w przypadku hodowców bydła – z 30 l na 40 l na jedną dużą jednostkę przeliczeniową bydła. Ponad 15 lat obowiązywania tej konstrukcji prawnej pokazuje, iż realizacja zwrotu podatku akcyzowego producentom rolnym rodzi liczne wątpliwości, co związane jest w dużej mierze z przyjętymi rozwiązaniami prawnymi. Niejednokrotnie są one niejasne, a w niektórych sytuacjach po prostu ich brakuje. Najlepszym tego dowodem są przepisy normujące właściwość organu administracji publicznej (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) w sprawie zwrotu podatku dla hodowców bydła posiadających siedziby stada na terenie różnych gmin – nie zawsze tych, na terenie których znajdują się użytki rolne.
Celem niniejszego komentarza jest szczegółowa analiza przepisów normujących zwrot podatku akcyzowego producentom rolnym z uwzględnieniem orzecznictwa sądów administracyjnych, stanowisk wyrażanych w licznych pismach przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz literaturze przedmiotu. Zamierzeniem autorów jest zaprezentowanie i rozwiązanie problemów pojawiających się na etapie stosowania przepisów normujących zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Zależy nam na tym, aby podmioty stosujące te regulacje mogły podjąć odpowiednie, uzasadnione decyzje. Komentarz skierowany jest przede wszystkim do pracowników gminnych organów administracji publicznej oraz producentów rolnych. Podjęte w nim rozważania natury praktycznej i teoretycznej mogą być również wykorzystane przez sędziów sądów administracyjnych, pełnomocników procesowych, studentów takich kierunków, jak: prawo, administracja, ekonomia, jak i innych, na których realizowane są przedmioty związane z szeroko rozumianym prawem rolnym i rolnictwem.
Praca uwzględnia stan prawny na dzień 8.12.2021 r. oraz zmiany w konstrukcji przepisów normujących zwrot podatku akcyzowego producentom rolnym, które wchodzą w życie z dniem 1.01.2022 r.
Bogumił Pahl
Sławomir Presnarowicz
1.Charakter prawny zwrotu podatku akcyzowego producentom rolnym
Zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej jest specyficzną formą zwrotu podatku. W tym bowiem przypadku zwrot podatku dokonywany jest producentom rolnym, którzy jako podatnicy w sensie ekonomicznym ponoszą ciężar podatku akcyzowego uiszczanego w cenie oleju napędowego . Ta forma wsparcia w sferze produkcji rolnej jest w zasadniczej swej konstrukcji dotacją, a nie klasycznym zwrotem podatku. Wynika to jednoznacznie z art. 8 ust. 2 i 3 komentowanej ustawy, w którym wskazuje się, że gmina otrzymuje z budżetu państwa dotację celową na realizację zwrotu, zaś środki na tę dotację są ustalane w rezerwie celowej budżetu państwa. Ponadto decyzja w sprawie zwrotu podatku akcyzowego wydawana jest w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, a nie Ordynacji podatkowej. Druga ze wskazanych ustaw ma zastosowanie w bardzo ograniczonym zakresie (zob. komentarz do art. 9 ust. 2).
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX