Szymecka-Wesołowska Agnieszka (red.), Znakowanie, prezentacja, reklama żywności. Komentarz do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011
Znakowanie, prezentacja, reklama żywności. Komentarz do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011
Słowo wstępne
Jeśli etykietę środka spożywczego porównać do prawa jazdy uprawniającego produkt do poruszania się po rynku, to komentowane w niniejszej książce rozporządzenie nr 1169/2011 należy postrzegać jako Prawo o ruchu drogowym. Producentów i dystrybutorów żywności nie trzeba przekonywać o fundamentalnym znaczeniu, jakie komentowane rozporządzenie ma w kontekście wprowadzania produktów do obrotu. Reguluje ono nie tylko znakowanie środków spożywczych, ale także ich prezentację i reklamę. Stanowi o tym, w jaki sposób żywność może być sprzedawana przez Internet, jak powinna być sformułowana informacja o obecnych w produkcie alergenach czy o jego pochodzeniu. Dużo miejsca w rozporządzaniu prawodawca poświęca regulacji informacji o wartości odżywczej czy sposobowi formułowania wykazu składników. A wszystko to, by w pełni realizować prawo konsumentów do informacji o nabywanych produktach i umożliwiać im podejmowanie świadomych wyborów zakupowych.
Uregulowane w komentowanym rozporządzeniu obowiązki podmiotów działających na rynku spożywczym odpowiadają prawu konsumenta do bycia (rzetelnie) poinformowanym. Przepisy rozporządzenia nr 1169/2011 są niekiedy bardzo drobiazgowe i techniczne, inne z kolei to czyste klauzule ogólne, którym znaczenia nadają dopiero praktyka rynkowa i orzecznictwo sądów administracyjnych, w tym praktyka i orzecznictwo wypracowane na bazie przepisów innych dziedzin prawa. Mowa tu w szczególności o przepisach z zakresu przeciwdziałania nieuczciwym praktykom rynkowym i zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Należy też pamiętać, że rozporządzenie nr 1169/2011 nie jest jedynym źródłem prawa regulującego znakowanie, prezentację i reklamę środków spożywczych. Szczegółowe zasady w tym zakresie są przewidziane także w dziesiątkach innych unijnych i krajowych aktów prawnych, które dopiero wspólnie tworzą cały kontekst regulacyjny.
Z tego względu komentarz, który oddajemy w ręce Czytelników, ma stanowić w założeniu „mapę drogową”, która podpowie, w jakim kierunku się poruszać. Komentarz jest wypadkową doświadczenia autorek, zdobywanego od wielu lat w codziennej praktyce doradzania podmiotom prowadzącym przedsiębiorstwa spożywcze, w tym przede wszystkim w zakresie ocen prawnych etykiet, opiniowania haseł i spotów reklamowych czy prowadzenia postępowań przed inspekcjami kontrolnymi. W komentarzu dzielimy się swoimi interpretacjami, wskazujemy na trudności w stosowaniu niektórych regulacji, a także – opierając się na orzecznictwie, stanowiskach organów urzędowej kontroli żywności, kazusach rynkowych, a także krajowej i zagranicznej literaturze przedmiotu – staramy się proponować konkretne rozwiązania.
Redaktor naukowa
Dr Agnieszka Szymecka-Wesołowska
1.
Komentowany artykuł określa przedmiot i zakres stosowania rozporządzenia nr 1169/2011. Przedmiotem rozporządzenia jest ustalenie zasad i procedur przekazywania informacji na temat żywności (por. definicja informacji na temat żywności zawarta w art. 2 ust. 2 lit. a), które mają zapewnić wysoki poziom ochrony konsumentów (w zakresie definicji konsumenta finalnego por. art. 2 ust. 1 lit. a). Rozporządzenie ustanawia prawo konsumentów do informacji i środki gwarantujące realizację tego prawa. Równoległym celem rozporządzenia nr 1169/2011 jest zapewnienie płynnego funkcjonowania rynku wewnętrznego Unii Europejskiej.
2.
Na uwagę zasługuje przewidziany w art. 1 ust. 1 aspekt „różnic percepcji” i „potrzeb informacyjnych” ze strony konsumentów. Aspekt ten pojawia się także w pkt 17 preambuły, który stanowi: „Podstawową kwestią uwzględnianą przy określaniu wymogów dotyczących obowiązkowych informacji na temat żywności powinno być umożliwienie konsumentom identyfikacji i właściwego...
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX