Łukasik Bożena, Nowak-Kubiak Joanna, Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Komentarz

Komentarze
Opublikowano: ABC 2006
Stan prawny: 1 października 2006 r.
Autorzy komentarza:

Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Komentarz

Autorzy fragmentu:

Wstęp

Oddajemy w państwa ręce komentarz do ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Dziedzina, która jest materią tej ustawy nie została w Polsce jeszcze dobrze opracowana. Brakuje utrwalonego orzecznictwa oraz stanowiska doktryny w wielu sprawach objętych regulacjami ustawy, co było powodem ogromnych trudności w opracowaniu tekstu. Omawiana ustawa już po dziewięciu miesiącach funkcjonowania doczekała się rządowego projektu nowelizacji. Mimo że autorki niniejszego komentarza uczestniczyły w pracach nad projektem tej regulacji oraz jej wdrażaniem w życie, wskazane trudności nie malały. Wręcz przeciwnie, poczucie odpowiedzialności za słowo oraz świadomość, jak wiele z przepisów jest niedoskonałych i ile kontrowersji wzbudza ich stosowanie, nie ułatwiały pracy.

Komentowana ustawa jest już trzecim aktem prawnym regulującym materię ubezpieczeń zdrowotnych począwszy od roku 1997. W tym bowiem roku ustawa z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym zmieniła system finansowania ochrony zdrowia z budżetowego na ubezpieczeniowy i wprowadziła instytucję Kas Chorych jako płatników za świadczenia medyczne. Kolejna ustawa z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. Nr 45, poz. 391 z późn. zm.) powołała NFZ jako płatnika za świadczenia zdrowotne pozostawiając system ubezpieczeniowy. W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 stycznia 2004 r. (K 14/03, OTK-A 2004, nr 1, poz. 1), kwestionującym znaczną część przepisów ustawy, konieczne było uchwalenie nowej, systemowej regulacji dotyczącej ochrony zdrowia. W dniu 27 sierpnia 2004 r. uchwalono ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, która stała się przedmiotem niniejszego komentarza.

Jak już wspomniano, regulacja ta nie doczekała się jeszcze zbyt wielu opracowań prawniczych. W dziedzinie, do której należy, często spotyka się opracowania z zakresu zarządzania lub ekonomii, rzadziej natomiast mamy do czynienia z tekstami dotyczącymi prawa. Można to zrozumieć, gdyż omawiane zagadnienia są trudne, a dla wielu zbyt hermetyczne. Niesłusznie uważa się również, że jest to tematyka dotycząca wyłącznie zakładów opieki zdrowotnej. Przepisy komentowanej ustawy mają także zastosowanie do ważnej dziedziny życia każdego z nas - pacjentów, jaką jest zdrowie. W ustawie określone są przecież granice naszych uprawnień do bezpłatnych świadczeń. Jej przepisy wskazują przypadki, w jakich potrzebujemy skierowania do lekarza i odpowiadają na pytanie, czy możemy liczyć na przyjazd karetki. Regulacja ta powinna być ważna także dla samorządowców. To samorządy, jako organy założycielskie przeważającej ilości publicznych zakładów opieki zdrowotnej, winny wiedzieć, jakie mechanizmy rządzą na przykład zawieraniem kontraktów z podległymi im placówkami. Warto wspomnieć o rzeszy niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, które ubiegają się o zawarcie kontraktów z NFZ. Wiedza o tej dziedzinie prawa jest znikoma, co często utrudnia działalność zakładom opieki zdrowotnej i nie ułatwia pracy Funduszowi.

Nie ulega wątpliwości, że większa świadomość prawna w dziedzinie, którą zajmuje się niniejsze wydawnictwo, pozwoliłaby na uniknięcie licznych skarg i problemów (w tym na przykład obarczania płatnika zarzutami o zbyt daleko posuniętą biurokrację i samowolę).

Wydaje się, że tematyka ochrony zdrowia powinna coraz częściej znajdować się w kręgu zainteresowań prawników. Jest to szerokie pole dla ich działań. Należy jednak pamiętać, że ponieważ zawsze nadrzędnym dobrem jest dobro pacjenta, niezbędna jest szczególna ostrożność w stosowaniu przepisów ustawy.

Mając nadzieję, że nasz komentarz ułatwi Państwu poruszanie się po trudnej materii tej części prawa ochrony zdrowia, życzymy pożytecznej lektury.

Autorki

Autorzy fragmentu:
Art. 1

Artykuł 1 definiuje zakres przedmiotowy ustawy. Jego przepisy określają warunki udzielania, zakres oraz zasady i tryb finansowania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Przepis wskazuje także na najważniejsze zagadnienia, które następnie zostają przez ustawodawcę uszczegółowione. Dotyczy to stwierdzenia, że ustawa, w dalszych przepisach, reguluje:

1)

zadania władz publicznych w zakresie realizacji konstytucyjnego obowiązku zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

2)

zasady ubezpieczenia zdrowotnego, co do którego wskazuje na dwa tytuły podlegania:

a)

ubezpieczenie obowiązkowe,

b)

ubezpieczenie dobrowolne;

3)

podstawy stosowania przepisów wspólnotowych:

a)

rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71,

b)

rozporządzenia Rady (EWG) nr 574/72,

c)

rozporządzenia Rady (WE) nr 859/2003;

4)

zasady funkcjonowania, organizację i zadania Narodowego Funduszu Zdrowia;

5)

zasady sprawowania nadzoru i kontroli nad finansowaniem i...

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX