Buczyński Krzysztof i in., Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz

Komentarze
Opublikowano: LexisNexis 2014
Stan prawny: 15 lutego 2014 r.
Autorzy komentarza:

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz

Autorzy fragmentu:

Przedmowa

Przemiany polityczno-społeczne zapoczątkowane w 1989 r. doprowadziły do demokratyzacji życia politycznego, społecznego oraz gospodarczego w naszym kraju. Dzisiejsza Polska jest krajem w pełni demokratycznym, jest krajem, w którym właścicielom i użytkownikom wieczystym przyznano szerokie uprawnia w odniesieniu do nieruchomości, a organy administracji publicznej mogą swobodnie decydować o wszelkich aspektach życia społecznego. Swoboda regulacji przez organy publiczne musi jednak respektować granice wyznaczone przez normy prawa powszechnie obowiązującego, które powinny chronić wartości i dobra ważne społecznie.

Jednym z takich dóbr jest przestrzeń, która stanowi szczególne dobro. Wyjątkowość przestrzeni wynika z faktu, że jest to dobro, które łatwo jest utracić, a bardzo trudno je odzyskać. Jest dobrem, które raz wykorzystane, zarówno przez człowieka, jak i przez administrację publiczną, pozostaje przez wiele lat zamrożone, a jego ponowne wykorzystanie polegające na nowym zagospodarowaniu może nastąpić dopiero po wielu latach, a w wielu przypadkach ponowne korzystanie z przestrzeni nie będzie możliwe ze względu na trwałe, można by rzec nieodwracalne, jej zagospodarowanie, a także dlatego, że taka zmiana wymagałaby dużych nakładów finansowych. Przestrzeń może też zostać uznana przez społeczeństwo za dobro, które musi być chronione, jak np. przyroda czy też zabytki pozostające pod ochroną właściwych organów administracji publicznej. Społeczeństwa, rozwijając się, korzystają z otaczającej przestrzeni przez ciągłe jej zagospodarowywanie. Wyrazem wykorzystania przestrzeni jest jej jakość po dokonanym zagospodarowaniu, a jej uporządkowaniu służyć ma przede wszystkim regulacja ustawowa oraz uchwalane na jej podstawie akty planistyczne.

Skutkiem takich przemian, w szczególności w zakresie ochrony prawa własności, a także uznania przestrzeni za dobro warte ochrony była konieczność dostosowania regulacji prawnych do nowej rzeczywistości. Polski ustawodawca 7 lipca 1994 r. uchwalił ustawę o zagospodarowaniu przestrzennym. Powszechnie krytykowana regulacja została uchylona dopiero w 2003 r., kiedy to 27 marca 2003 r. Sejm RP uchwalił ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Obecnie obowiązująca ustawa również nie jest wolna od wad i była już wielokrotnie nowelizowana.

Zmiany ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a także innych ustaw bezpośrednio związanych z planowaniem i zagospodarowaniem przestrzennym i przede wszystkim rozbieżne orzecznictwo sądów administracyjnych w wielu kwestiach merytorycznych powodujące trudności w stosowaniu ustawy skłoniły nas do napisania niniejszego komentarza. Mamy nadzieję, że przedstawiona publikacja będzie pomocna dla wszystkich osób zajmujących się na co dzień problematyką planowania i zagospodarowania przestrzennego - pracowników administracji publicznej, w szczególności administracji samorządowej, urbanistów, architektów, sędziów sądów administracyjnych, adwokatów, radców prawnych i inwestorów. Wyrażamy również przekonanie, że stanowić może cenne źródło wiedzy dla studentów różnych kierunków, w szczególności prawa, administracji, gospodarki przestrzennej oraz geodezji.

Komentarz uwzględnia stan prawny na luty 2014 r.

***

Powstanie niniejszej publikacji nie byłoby możliwe, gdyby nie życzliwość wielu osób. Szczególne słowa podziękowania kierujemy do Pana Profesora Zygmunta Niewiadomskiego. Rozległa wiedza i doświadczenie Pana Profesora jako sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego orzekającego w sprawach z zakresu planowania przestrzennego oraz możliwość wieloletniej współpracy z Panem Profesorem stanowiło dla nas inspirację i cenne źródło wiedzy w przedmiotowym zakresie.

Serdeczne podziękowania składamy również Pani Profesor Małgorzacie Jaśkowskiej oraz Pani Profesor Helenie Kisilowskiej za wieloletnią opiekę naukową.

Autorzy

Autor fragmentu:
Art. 1art(1)ZAKRES PRZEDMIOTOWY USTAWY

1.

Komentowana ustawa reguluje zasady kształtowania polityki przestrzennej. Instytucja planowania przestrzennego nie jest wprost przewidziana w Konstytucji RP, lecz zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, jej ustawowe powołanie i ukształtowanie „odpowiada jednak standardom demokratycznego państwa prawa” (zob. wyrok TK z 6 czerwca 2006 r., K. 23/2005, LexisNexis nr 409627, OTK-A 2006, nr 6, poz. 62).

Drugim obszarem regulacji komentowanej ustawy jest postępowanie w sprawach przeznaczenia terenów na określone cele oraz ustalanie zasad gospodarowania nimi i ich zabudowy. W porównaniu z poprzednią regulacją prawną, tj. ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym, ustawodawca nie uwypukla jednak kwestii rozwiązywania konfliktów między interesami obywateli, wspólnot samorządowych i państwa w sprawach dotyczących przeznaczania terenów na określone cele i ustalania zasad ich zagospodarowania. Z dalszych przepisów komentowanej ustawy wynika, że ważenie interesu...

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX