Jasińska-Cichoń Adrianna, Ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy. Komentarz

Komentarze
Opublikowano: Oficyna 2008
Stan prawny: 1 maja 2008 r.
Autor komentarza:

Ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy. Komentarz

Autor fragmentu:

WPROWADZENIE

Komentowana ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy, weszła w życie dnia 1 lipca 2007 r. zastępując ustawę z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1362 z późn. zm.).

Rozszerzyła ona dotychczasowe uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy o kontrolę legalności zatrudnienia, wyposażyła inspektorów pracy w nowe środki prawne w postaci decyzji nakazujących wstrzymanie eksploatacji maszyn i urządzeń w sytuacji, gdy ich eksploatacja powoduje bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, zakazujących wykonywania pracy lub prowadzenia działalności w miejscach, w których stan warunków pracy stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi oraz nakazujących ustalenie, w określonym terminie, okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.

Ustawa wprowadziła szereg zmian w innych przepisach m.in. w kodeksie pracy, kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia, kodeksie karnym, kodeksie postępowania karnego, ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji i innych, w celu poprawy skuteczności działań inspekcji w egzekwowaniu praw pracowników.

Podniesiono do 2000 zł górną granicę grzywny nakładanej w drodze mandatu za wykroczenia przeciwko prawom pracownika przez inspektora pracy i zaostrzono odpowiedzialność za popełnienie wykroczenia w warunkach recydywy, poprzez możliwość nałożenia grzywny do 5000 zł w stosunku do pracodawcy ukaranego wcześniej co najmniej dwukrotnie za popełnienie wykroczenia przeciwko prawom pracownika. Dolna granica grzywny dla wymienionych w kodeksie pracy wykroczeń ustalona została na 1000 zł (zamiast dotychczasowych 20 zł), zaś górna na 30 000 zł (w miejsce 5000 zł).

W kodeksie karnym rozszerzono katalog przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową o przestępstwo polegające na niewykonaniu orzeczenia sądu nakazującego wypłatę wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia pieniężnego ze stosunku pracy.

W postępowaniu karnym przyznano Państwowej Inspekcji Pracy status pokrzywdzonego, umożliwiając inspektorom pracy składanie zażaleń na postanowienia prokuratora o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego i na postanowienia o umorzeniu postępowania w sprawach o przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową.

Zmiany w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji umożliwiają nakładanie wielokrotnych grzywien nie tylko - jak było do dnia 30 czerwca 2007 r. - w przypadku niewykonania przez pracodawcę nakazu płacowego, ale także wówczas gdy nie został wykonany obowiązek z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Podwyższono kwoty grzywien nakładanych w celu przymuszenia do wykonania decyzji.

W niniejszym komentarzu szczegółowo omówiono uprawnienia PIP i środki służące ich realizacji, procedury odwoływania od decyzji inspektorów pracy, a także obowiązki i uprawnienia pracowników PIP. Załącznik stanowią konwencje MOP dotyczące działalności inspekcji pracy oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie zawartych w ustawie delegacji.

Autor fragmentu:
Art. 1Zakres działania

Zgodnie z art. 24 Konstytucji RP, praca znajduje się pod ochroną państwa, które przewiduje dla siebie prawo sprawowania w tym zakresie nadzoru. Obowiązek powołania systemu inspekcji dla "zapewnienia stosowania przepisów prawnych, dotyczących warunków pracy i ochrony pracowników przy wykonywaniu ich zawodu" wynika również z Konwencji nr 81 MOP w sprawie inspekcji pracy w przemyśle i handlu, ratyfikowanej przez Polskę 19 kwietnia 1995 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 72, poz. 450 i 451).

Od 1 stycznia 2004 r. postanowienia dotyczące Państwowej Inspekcji Pracy jako wyspecjalizowanego centralnego organu państwowego sprawującego w imieniu państwa nadzór i kontrolę przestrzegania prawa pracy, w tym przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, znalazły swoje miejsce już nie tylko w ustawie z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1362 z późn. zm.) w rozdziale IIb kodeksu pracy.

W świetle uregulowań najnowszej komentowanej ustawy,...

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX