Danecka Daria, Radecki Wojciech, Ustawa o odpadach. Komentarz, wyd. VI

Komentarze
Opublikowano: WKP 2022
Stan prawny: 1 maja 2022 r.
Autorzy komentarza:

Ustawa o odpadach. Komentarz, wyd. VI

Autorzy fragmentu:

Wstęp

Prawo dotyczące odpadów stało się jednym z najrozleglejszych i najbardziej skomplikowanych segmentów prawa ochrony środowiska w prawie międzynarodowym, prawie Unii Europejskiej i prawie wewnętrznym wielu państw świata. Nie inaczej jest w Polsce. Od kilku artykułów poświęconych tej problematyce w ustawie z 31.01.1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska i jednego rozporządzenia wykonawczego, poprzez 68 artykułów w ustawie z 27.06.1997 r. o odpadach i 80 artykułów w ustawie z 27.04.2001 r. o odpadach doszliśmy do kilkunastu ustaw i kilkudziesięciu aktów wykonawczych, których przedmiotem jest postępowanie z odpadami. Rolę wiodącą w tym zespole norm odgrywa ustawa z 14.12.2012 r. o odpadach, której przepisy są przedmiotem tego komentarza.

Obowiązująca ustawa o odpadach z 2012 r. jest trzecią z kolei poświęconą problematyce odpadów. Dwie poprzednie były przedmiotem komentarzy, pierwsza z 1997 r. – komentarza autorstwa Jana Jerzmańskiego, Marka Mazurkiewicza i współautora tego komentarza druga z 2001 r. – najpierw komentarza pod redakcją Jana Jerzmańskiego , następnie dwóch wydań współautora tego komentarza .

Obowiązująca ustawa z 2012 r. liczyła w wersji pierwotnej 253 artykuły, czyli w porównaniu z poprzednią wzrost w wymiarze ilościowym jest trzykrotny. Rychło po jej wejściu w życie pojawił się pierwszy komentarz . Wkrótce po nim ukazał się komentarz Bartosza Rakoczego i Karoliny Karpus , a po roku monografie Zbigniewa Bukowskiego i Piotra Korzeniowskiego . Tak więc literatura odnosząca się do tej ustawy jest już dość bogata.

Ustawa o odpadach obowiązująca od 23.01.2013 r. była do 2016 r. dwunastokrotnie nowelizowana. Ukazały się przepisy wykonawcze zastępujące te, które wydane na podstawie ustawy poprzedniej zostały czasowo utrzymane w mocy. Biorąc to wszystko pod uwagę, Wydawnictwo zdecydowało się na kolejne wydanie komentarza.

Nowe, 4. wydanie komentarza ukazało się w 2016 r. Po nim ustawa o odpadach była jeszcze szesnastokrotnie nowelizowana oraz ukazały się dotychczas brakujące akty wykonawcze do niej. Literatura wzbogaciła się m.in. o monografię Elżbiety Zębek .

Kolejne, 5. wydanie komentarza napisaliśmy już razem .

Wprawdzie od ukazania się tego komentarza minęły zaledwie dwa lata, ale w tym czasie ustawa była dziewięciokrotnie nowelizowana, co najmniej dwie nowelizacje zasługują na miano może nie fundamentalnych, ale na pewno wielce znaczących, wobec czego nasz komentarz z 2020 r. w pewnej części utracił aktualność. Literatura prawnicza dotycząca odpadów wzbogaciła się o wiele pozycji, przede wszystkim o cenną monografię Marka Górskiego .

Wszystko to sprawiło, że Wydawnictwo i my zdecydowaliśmy się na kolejne, 6. wydanie Komentarza. Utrzymaliśmy układ stosowany w poprzednich wydaniach. Rozpoczynamy od zarysowania krótkiej historii polskiej regulacji dotyczącej odpadów oraz próby teoretycznego umiejscowienia ustawy o odpadach w polskim systemie prawnym, po czym przechodzimy do komentowania kolejnych artykułów ustawy.

W komentarzu uwzględniamy w niezbędnym zakresie problematykę opłat i administracyjnych kar pieniężnych uregulowanych w Prawie ochrony środowiska. Pominięcie tych zagadnień w ustawie o odpadach sprawiłoby, że komentarz byłby ze względów praktycznych niepełny.

Stosunkowo znaczną uwagę przywiązujemy do odpowiedzialności karnej nie tylko za wykroczenia, co jest przedmiotem regulacji ustawy o odpadach, lecz także za przestępstwa, co jest przedmiotem Kodeksu karnego. Nie wpadając w przesadę i nie uznając odpowiedzialności o charakterze penalnym za podstawowy środek prawny w ochronie środowiska, uważamy jednak, że jest to środek ważny, zasługujący na szersze zaprezentowanie także w komentarzu do ustawy o odpadach. Znaczną wagę przywiązujemy także do odpowiedzialności za delikty administracyjne, która jest nowym rodzajem odpowiedzialności o charakterze penalnym, coraz częściej wchodzącym w miejsce odpowiedzialności nie tylko za wykroczenia, ale nawet za przestępstwa.

Komentarz kierujemy przede wszystkim do służb ochrony środowiska w organach administracji publicznej i w podmiotach gospodarczych, do organów inspekcyjnych, a także do organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości.

Uwzględniamy stan prawny na dzień 1.05.2022 r.

Wrocław, w maju 2022 r.

Daria Danecka i Wojciech Radecki

Autorzy fragmentu:
Art. 1art(1)Przedmiot regulacji

Ustawodawca zmienił treść art. 1 przez art. 1 pkt 1 ustawy z 17.11.2021 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2151).

W art. 1 ustawodawca wskazuje, że przepisy ustawy o odpadach służą ochronie środowiska, życia i zdrowia ludzi, a przedmiotem regulacji ustawy są środki:

1)

zapobiegające powstawaniu odpadów i zmniejszeniu ich ilości oraz negatywnego wpływu wytwarzania odpadów i gospodarowania nimi;

2)

zmniejszające całkowity wpływ użytkowania zasobów oraz poprawę efektywności takiego użytkowania, w celu przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym.

W świetle art. 1 ustawa jawi się jako ustawa nie tylko ochronna (pkt 1), lecz także gospodarcza (pkt 2).

Ustawodawca jednak nie zdefiniował pojęcia gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ). Gospodarka o obiegu zamkniętym (ang. circular economy) jest koncepcją zmierzającą do racjonalnego wykorzystania zasobów i ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko wytwarzanych produktów,...

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX