Rakoczy Bartosz (red.), Ustawa o odpadach. Komentarz

Komentarze
Opublikowano: LexisNexis 2013
Stan prawny: 15 września 2013 r.
Autorzy komentarza:

Ustawa o odpadach. Komentarz

Autor fragmentu:

Wstęp

Komentowana w niniejszym opracowaniu ustawa o odpadach jest już kolejnym aktem prawnym regulującym tę problematykę w prawie polskim. Ustawodawca doszedł do wniosku, że poprzednio obowiązująca ustawa o odpadachz 27 kwietnia 2001 r. nie nadaje się do kolejnej nowelizacji i uznał, że konieczne jest uchwalenie nowego aktu prawnego.

Nie bez znaczenia była okoliczność istotnych zmian, jakie zaszły w prawie europejskim w kontekście prawnych regulacji gospodarki odpadami. Niecelowość dalszych nowelizacji ustawy o odpadach oraz zmiany w europejskim prawie w zakresie gospodarowania odpadami doprowadziły do uchwalenia nowego aktu prawnego.

Mimo uchwalenia nowego aktu prawnego ustawodawca nie uniknął najpoważniejszego błędu w prawnym systemie regulowania zagospodarowania odpadów. W piśmiennictwie praktycznie jednogłośnie stawia się legislatorowi poważny zarzut rozproszenia materii normatywnej pomiędzy kilka aktów prawnych. Tego typu rozproszenie powoduje brak spójności między tymi aktami, problemy ze stosowaniem poszczególnych instytucji prawnych, problemy terminologiczne, problemy z kompetencjami poszczególnych organów itp.

Najdobitniejszym przykładem chaosu panującego w systemie polskiego prawa gospodarowania odpadami jest uchwalenie 13 czerwca 2013 r. ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. z 2013 r. poz. 888), która to ustawa w art. 71 już wprowadziła istotne zmiany do ustawy o odpadach. Zatem ustawę o odpadach znowelizowano w niecały rok od momentu jej wejścia w życie i to znowelizowano w związku z uchwaleniem innej ustawy z zakresu gospodarki opadami.

Jest to najdobitniejszy dowód na to, że ustawodawca polski nie wyciągnął żadnych wniosków z chaosu legislacyjnego panującego pod rządami poprzedniej ustawy o odpadach. Już tylko ta okoliczność źle wróży stosowaniu przepisów ustawy o odpadach. Postulować zatem należy de lege ferenda, aby ustawodawca polski dążył do ujęcia całej problematyki odpadowej w jednym akcie prawnym.

Najważniejszą wartością, jaką powinien uwzględniać komentowany akt prawny, jest implementowanie prawa europejskiego. Jednak w konstrukcji poszczególnych przepisów (np. art. 1) widać wyraźnie, że prawodawca niekiedy wręcz przepisuje treść stosownych przepisów prawa europejskiego. Tego typu zabieg legislacyjny w mojej ocenie świadczy o nieumiejętności implementowania prawa europejskiego.

Jest to oczywiście szerszy problem i nie dotyczy tylko prawa ochrony środowiska, a wstęp do komentarza nie jest miejscem właściwym do dokonywania oceny poziomu legislacji. Niemniej jednak ta uwaga ma istotne znaczenie dla dokonywania wykładni samej ustawy. Przede wszystkim problem ten skutkuje używaniem w tekście normatywnym pojęć nieznanych polskiemu językowi prawnemu, względnie pojęć bardzo ogólnych i niedookreślonych. Oczywiście rzeczą jak najbardziej naturalną w akcie prawnym jest wprowadzanie klauzul generalnych i zwrotów niedookreślonych, niemniej jednak ustawodawca powinien mieć świadomość, gdzie i dlaczego wprowadza takie zwroty i klauzule. Jego podstawową motywacją nie może być bierne kopiowanie tekstu dyrektywy. W konsekwencji interpretator normy prawnej napotyka trudności, szczególnie w odniesieniu do tych przepisów, które regulują obowiązki. Akurat jeśli chodzi o te przepisy, język prawny powinien być bardzo precyzyjny. Wszak w grę wchodzi odpowiedzialność, z reguły administracyjna.

Opracowanie jest klasycznym komentarzem, w którym autorzy zwracają uwagę nie tylko na aspekty teoretyczne, lecz także na praktyczny wymiar stosowania norm prawnych. Komentarz uwzględnia dotychczasowy dorobek literatury i orzecznictwa. Uwzględnia również w bardzo szerokim stopniu prawo Unii Europejskiej oraz orzecznictwo trybunałów europejskich. Adresatem tego komentarza są pracownicy ochrony środowiska, przedsiębiorcy zajmujący się gospodarką odpadami czy gminy, sędziowie, prokuratorzy, adwokaci, radcowie prawni.

Komentarz uwzględnia stan prawny na 15 września 2013 r.

Autor fragmentu:
Art. 1art(1)

ZAKRES PRZEDMIOTOWY

1.

Z reguły początkowe przepisy aktu normatywnego określają jego zakres przedmiotowy i podmiotowy. Współczesna legislacja koncentruje się na opisywaniu zakresu stosowania aktu prawnego w odniesieniu do kryterium przedmiotowego, które jest łatwiejsze do uchwycenia, ale niekoniecznie już do normatywnego opisania. Kryterium podmiotowe pełni rolę uzupełniającą. Jak zauważa się w piśmiennictwie z zakresu teorii prawa „Zakres przedmiotowy i zakres zastosowania aktu prawotwórczego winien być określony pozytywnie, poprzez wskazanie podmiotów i stosunków regulowanych przez ten akt” (A. Malinowski, Polski tekst prawny. Opracowanie treściowe i redakcyjne, Warszawa 2012, s. 17).

Nie inaczej jest w przypadku ustawy o odpadach. Art. 1 ustawy o odpadach określa zakres przedmiotowy całego aktu prawnego, z tym jednak zastrzeżeniem, że opis przedmiotu regulacji i zakresu zastosowania ustawy jest tu specyficzny.

2.

Specyfika wynika z podejścia ustawodawcy do problematyki odpadów,...

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX