Zdun-Załęska Katarzyna, Ustawa o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Komentarz

Ustawa z 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego weszła w życie 28 grudnia 1995 r., z wyjątkiem art. 35, 38 i 39, które weszły w życie 1 stycznia 1996 r., zastępując obowiązującą do tego czasu ustawę z 3 lipca 1947 r. o popieraniu budownictwa. Dotychczasowa regulacja przewidywała wspieranie budownictwa prywatnego (nie tylko mieszkalnego) przez udzielanie przez państwo pomocy technicznej i materialnej, a także ulg w zakresie danin publicznych, w celu doprowadzenia do możliwie najszybszego usunięcia zniszczeń wojennych i odbudowy kraju.

Istotą wprowadzenia komentowanej ustawy do polskiego porządku prawnego było stworzenie ram budownictwa mieszkaniowego na wynajem o umiarkowanych czynszach w sposób umożliwiający zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych osobom, które ze swoich dochodów nie są w stanie pokryć kosztów najmu lokali o czynszach rynkowych lub nabyć lokalu mieszkalnego na własność. W myśl przepisów ustawy popieranie budownictwa mieszkaniowego następuje w trzech obszarach: gromadzenie oszczędności, udzielanie niektórych kredytów na cele mieszkaniowe, tworzenie towarzystw budownictwa społecznego.

Działalność instytucji finansowych w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego oraz pomoc państwa w tym zakresie, oprócz ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, regulują także: ustawa z 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz zmianie niektórych ustaw (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 763), ustawa z 29 listopada 2000 r. o objęciu poręczeniami Skarbu Państwa spłaty niektórych kredytów mieszkaniowych (Dz.U. Nr 122, poz. 1310 ze zm.), ustawa z 8 września 2006 r. o finansowym wsparciu rodzin i innych osób w nabywaniu własnego mieszkania (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 90 ze zm.) oraz ustawa z 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę (Dz.U. Nr 115, poz. 964).

Adresatami komentowanej ustawy są dwie grupy podmiotów: podmioty instytucjonalne i osoby fizyczne poszukujące lokalu mogącego zaspokoić ich obecne lub przyszłe potrzeby mieszkaniowe. Podmiotami instytucjonalnymi w zaproponowanym powyżej rozumieniu są banki prowadzące działalność w obszarze kas mieszkaniowych i udzielające kredytów kontraktowych, Bank Gospodarstwa Krajowego udzielający kredytów na preferencyjnych warunkach w ramach realizacji rządowych programów popierania budownictwa mieszkaniowego oraz towarzystwa budownictwa społecznego tworzone na podstawie przepisów ustawy w celu budowania domów mieszkalnych i ich eksploatacji na zasadach najmu.

Znajomość treści przepisów komentowanej ustawy będzie pomocna w podejmowaniu decyzji o sposobie pozyskania lokalu mieszkalnego dla siebie i swojej rodziny. Ustawa przewiduje dwie zasadnicze możliwości w tym zakresie, którymi są: umowa o kredyt kontraktowy i najem lokalu mieszkalnego z zasobów towarzystw budownictwa społecznego. Zrozumienie instytucji kredytu kontraktowego ułatwi Czytelnikowi wybór optymalnego sposobu pozyskiwania środków finansowych na zakup własnego mieszkania, natomiast zapoznanie się z regulacjami dotyczącymi towarzystw budownictwa społecznego pozwoli na świadome zawieranie umów z tymi podmiotami.

Komentarz będzie też atrakcyjną pozycją wydawniczą dla banków, towarzystw budownictwa społecznego i reprezentujących ich adwokatów oraz radców prawnych, gdyż zawiera propozycje rozstrzygnięć licznych problemów prawnych powstających w związku ze stosowaniem komentowanej ustawy.

Istotnym atutem publikacji są zawarte w niej wzory umów uregulowanych, choćby częściowo, w przepisach ustawy z 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.