Fik Piotr, Staszczyk Piotr, Prawo właściwe dla zobowiązań umownych - rozporządzenie (WE) Nr 593/2008 (Rzym I). Komentarz
Prawo właściwe dla zobowiązań umownych - rozporządzenie (WE) Nr 593/2008 (Rzym I). Komentarz
Wprowadzenie
W dniu 17 czerwca 2008 r. zostało przyjęte rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz.Urz. UE 2008 L 177/6 ze zm.). Celem rozporządzenia (zgodnie z preambułą aktu) jest wzmocnienie pewności prawa w europejskim obszarze prawnym przez ustanowienie przewidywalnych i klasycznych norm kolizyjnych, a także utrzymanie i rozwój obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w UE, dzięki zastosowaniu formy ujednolicania i norm kolizyjnych w zakresie zobowiązań umownych. Rozporządzenie Rzym I zastąpiło obowiązującą wcześniej konwencję o prawie właściwym dla zobowiązań umownych 80/934/EWG otwartą do podpisu 19 czerwca 1980 r. w Rzymie (Dz. U. UE 1980 L 266/1), czyli tzw. konwencją rzymską. Rozporządzenie określa prawo właściwe dla umów, które są (z wyjątkiem innego prawa) wyłącznie związane z tym samym państwem. W sytuacjach takich uchylający skutek wyboru prawa jest ograniczony do dyspozytywnych postanowień prawa krajowego, z którymi umowa jest wyłącznie związana. Rozporządzenie opiera się na regułach ograniczeń i wyjątków w swobodnym wyborze prawa.
Regulacja postanowień rozporządzenia została dostosowana do rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Bruksela I). Tak samo dotyczy to rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 864/2007 z 11 lipca 2007 r. dotyczącego prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych (Rzym II), mającego na celu zapewnienie w UE kompleksowego systemu norm kolizyjnych dla zobowiązań umownych. Rozporządzenie Rzym I jest ważną częścią europejskiego systemu prawa prywatnego międzynarodowego, a w konsekwencji istnieje potrzeba jednolitej wykładni wspomnianych regulacji. Charakter prawny rozporządzenia opiera się na Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską (TWE) określającym, że rozporządzenia mają zasięg powszechny, wiążą w całości i są bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich (art. 249 TWE). Komentowane rozporządzenie stało się automatycznie skuteczne i wiążące w krajowych systemach prawnych państw członkowskich (bez konieczności implementacji) z chwilą wejścia w życie.
Rozporządzenie, będące aktem prawnym UE, należy interpretować niezależnie od wykładni przyjętej przez krajowe systemy prawne, o ile z kontekstu nie wynika inaczej (o ile nie ma wyraźnych odniesień do przepisów krajowych). Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 593/2008 (Rzym I) stosuje się od 17 grudnia 2009 r., tj. obowiązuje dla umów zawartych po tym dniu.
Autorzy
1.
W art. 1 ust. 1, stosując pozytywne wskazanie, określono zakres zastosowania komentowanego rozporządzenia Rzym I, wskazując, że rozporządzenie „stosuje się do zobowiązań umownych w sprawach cywilnych i handlowych powiązanych z prawem różnych państw”. Tym samym, aby móc w ogóle stosować rozporządzenie, muszą być łącznie spełnione dwie przesłanki: zaliczenie danego stosunku prawnego do zobowiązań umownych w sprawach cywilnych i handlowych i powiązanie tego stosunku z prawem różnych państw.
Wyraźnie wskazano, że chodzi tylko i wyłącznie o zobowiązania umowne „w sprawach cywilnych i handlowych”, a więc stosunki prywatnoprawne. Nawiązanie do rozporządzenia nr 44/2001 (Bruksela I), poświęconego jurysdykcji oraz uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych, gdzie zdefiniowano jego zakres zastosowania poprzez odwołanie do tego określenia, jasno wskazuje na jednolity charakter wykładni aktów normatywnych obowiązujących w UE.
2.
Rozporządzenie nie zawiera definicji...
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX