Oleszko Bohdan, Podatkowa księga przychodów i rozchodów. Komentarz
Podatkowa księga przychodów i rozchodów. Komentarz
Wstęp
Przedmiotem opracowania jest komentarz do rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475). Rozporządzenie to weszło w życie z dniem 1 września 2003 r. i uchyliło jednocześnie rozporządzenie z 15 grudnia 2000 r. (Dz. U. Nr 116, poz. 1222 ze zm.). Nowe rozporządzenie było nowelizowane już kilkakrotnie przez następujące akty prawne:
rozporządzenie Ministra Finansów z 22 grudnia 2003 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 224, poz. 2226) - nowelizacja wprowadziła zmianę obowiązującą od 1 stycznia 2004 r. i dotyczyła § 4 ust. 4, oraz § 22 ust. 1 pkt 2;
rozporządzenie Ministra Finansów z 22 grudnia 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 282, poz. 2807) nowelizacja wprowadziła zmianę obowiązującą od 1 stycznia 2005 r. Była to obszerniejsza nowelizacja tego rozporządzenia, gdyż obejmowała siedem paragrafów: § 3 pkt 12, § 6 pkt 1, § 8 ust. 3 i 4, § 12 ust. 3 pkt 1, § 19 ust. 5, § 21 ust. 1, § 24, a także dotyczyła zmian do załączników nr 1 i 2 - Objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów;
rozporządzenie Ministra Finansów z 16 lutego 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 36, poz. 229) - nowelizacja wprowadziła zmiany obowiązujące od 15 marca 2007 r. Była to krótka nowela. Zmieniono § 14 ust. 2 pkt 8 oraz § 34, a także uchylono § 22 i 23. Ponadto dokonano całkowitej zmiany załącznika nr 1 (wzór księgi wraz z objaśnieniami);
rozporządzenie Ministra Finansów z 26 lipca 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 140, poz. 988) - nowelizacja dotyczyła § 14 ust. 2, w którym dodano pkt 8a, i weszła w życie 11 sierpnia 2007 r.;
rozporządzenie Ministra Finansów z 21 grudnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 252, poz. 1691) - nowelizacja dokonała zmiany tylko w § 14 oraz w załączniku nr 1 do rozporządzenia, w Objaśnieniach do podatkowej księgi przychodów i rozchodów;
rozporządzenie Ministra Finansów z 30 kwietnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2013 r., poz. 551) - nowelizacja weszła w życie 11 maja 2013 r. i wprowadziła najobszerniejsze zmiany do rozporządzenia z 26 sierpnia 2003 r. ze wszystkich dotychczasowych nowelizacji. Była ona związana ze zmianami dokonanymi przez ustawę z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r., poz. 1342) w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.). W wyniku nowelizacji rozporządzenia z 26 sierpnia 2003 r. dokonano zmian w: § 5, § 12, § 20, § 26, § 27, § 28, § 29 oraz w załączniku nr 1, w Objaśnieniach do podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Na podstawie tekstu pierwotnego rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz jego kolejnych nowelizacji autor komentarza dokonał ujednolicenia tekstu rozporządzenia. Niestety tekst rozporządzenia mimo wielokrotnych jego nowelizacji nie doczekał się do chwili obecnej oficjalnego tekstu jednolitego. Brak tekstu jednolitego utrudnia posługiwanie się tekstem.
Najnowsze zmiany w rozporządzeniu z 26 sierpnia 2003 r. weszły w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw od 11 maja 2013 r., obowiązek zaś założenia księgi i jej prowadzenia powstaje od dnia 1 stycznia każdego roku podatkowego, w związku z powyższym rozporządzenie Ministra Finansów z 30 kwietnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, wprowadzając zmiany na 2013 r., zawiera przepisy przejściowe o następującej treści:
§ 2. 1. Jeżeli w okresie od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia podatnik zmniejszał koszty uzyskania przychodów (zwiększał przychody) lub zwiększał koszty uzyskania przychodów, zgodnie z art. 24d ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwoty, których nie wykazał w księdze w tym okresie, powinien wpisać we właściwej kolumnie, w miesiącu, w którym niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie. W kolumnie „Uwagi” należy wskazać pozycję księgi, w której zaewidencjonowano koszty uzyskania przychodów. Kwoty zmniejszające koszty uzyskania przychodów należy wpisać ze znakiem minus (-) albo kolorem czerwonym.
2. Księgę uznaje się za niewadliwą także w przypadku, gdy przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zapisy w księdze dokonywane były na podstawie faktur, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia, o którym mowa w § 1, w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów z zastosowaniem technik informatycznych.
Pojęcie księgi podatkowej jako urządzenia księgowego jest określone w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.). Zgodnie z art. 3 pkt 4 ord.pod. księgi podatkowe są to księgi rachunkowe, podatkowa księga przychodów i rozchodów, ewidencje oraz rejestry, do których prowadzenia do celów podatkowych, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązani są podatnicy płatnicy i inkasenci. Zgodnie zaś z art. 181 ord.pod. księga przychodów i rozchodów jako jeden z rodzajów ksiąg podatkowych może być dowodem w postępowaniu podatkowym. Aby księga przychodów i rozchodów mogła być uznana za dowód w tym postępowaniu, powinna spełniać wymogi określone w art. 193ord.pod. Musi być prowadzona w sposób rzetelny i niewadliwy. Tak więc przedmiotowe rozporządzenie określa warunki, jakie muszą być spełnione przy prowadzeniu podatkowej księgi przychodów i rozchodów dla zapewnienia mocy dowodowej tego urządzenia księgowego i innych ewidencji...
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX