Markiewicz Ryszard (red.), Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, [w:] Ustawy autorskie. Komentarze. Tom I

W tym komentarzu, po raz pierwszy na polskim rynku wydawniczym, zostały razem skomentowane trzy powiązane ustawy: ustawa z 4.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ustawa z 27.07.2001 r. o ochronie baz danych i ustawa z 15.06.2018 r. o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi, przy czym ostatnia z nich jest po raz pierwszy przedmiotem komentarza. Takie podejście wydawało się racjonalne ze względu na istotne związki i zależności między tymi aktami normatywnymi.

Komentarz ten jest szczególny także ze względu na sposób jego ujęcia – ma on charakter nie tylko praktyczny, gdyż równocześnie jest rozbudowanym opracowaniem naukowym, z całą aparaturą specyficzną dla takiego podejścia (przypisy, wykorzystanie literatury i orzecznictwa zagranicznego; oczywiście w szerokim zakresie uwzględniono odpowiednie prawo Unii Europejskiej).

Wyjątkowy jest także skład autorski. W pracy tej udział wzięli naukowcy z wszystkich obecnie tworzących pokoleń, przedstawiając ambitną analizę swoich części. Głównie są to twórcy z kręgu krakowskiego, związani z Katedrą Prawa Własności Intelektualnej UJ, ale reprezentowane są także inne ośrodki akademickie. Właściwie udało się zachęcić do udziału w tym przedsięwzięciu prawie wszystkich liczących się ekspertów naukowych – przy czym generalnie pominięto w części prawnoautorskiej autorów wcześniej wydanych komentarzy do tej ustawy. Jestem bardzo wdzięczny twórcom nie tylko za zgodę na udział w tej pracy, ale przede wszystkim za włożenie wysiłku skierowanego na uzyskanie szczególnej jakości ich wkładów. Okoliczność ta nabiera szczególnego znaczenia w konfrontacji z krzywdząco niską punktacją tego rodzaju twórczości dla potrzeb ocen naukowych.

Prezentowany tekst jest dziełem zbiorowym w rozumieniu art. 11 pr. aut. Nie jest to utwór współautorski. Ponadto twórcy w zasadzie nie konsultowali swych stanowisk: ani wzajemnie, ani z redaktorem. Toteż pod ocenami prawnymi na tle poszczególnych przepisów „podpisują się” tylko ich autorzy. Możliwe są także różne przyjmowane przez nich oceny prawne poszczególnych kwestii.

Nasuwa się na zakończenie, stawiane nie całkiem serio, pytanie, czy w zakresie, w którym rola redaktora ograniczała się do doboru autorów, możemy dopatrywać się twórczości w rozumieniu prawa autorskiego, zwłaszcza gdy skład ten nie był wyznaczony tylko uprzednimi zainteresowaniami twórców.

Ryszard Markiewicz