Bałan-Gonciarz Ewa, Ciepła Helena, Komentarz do niektórych przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Komentarz po nowelizacji prawa hipotecznego. Wzory wniosków o wpis. Wzory wpisów do księgi wieczystej

Instytucja referendarza została utworzona ustawą z dnia 21 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz ustawy o prokuraturze (Dz. U. Nr 117, poz. 752). Wprowadzenie tej instytucji ma na celu odciążać prawidłowo sędziów od wykonywania zadań niestanowiących wymiaru sprawiedliwości (pozajudykacyjnych), a przez to poprawiać sprawność postępowania. Zgodnie z art. 147 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.) referendarze mogą być zatrudnieni w sądach rejonowych i okręgowych oraz mogą wykonywać zadania (czynności) w zakresie ochrony prawnej, a w szczególności w sprawach związanych z prowadzeniem ksiąg wieczystych i rejestrów sądowych oraz do orzekania o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Na orzeczenie referendarza sądowego przysługuje skarga uregulowana w art. 398²² k.p.c., według którego:

"Art. 398²²