Kardas Piotr, Łabuda Grzegorz, Razowski Tomasz, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, wyd. III

Komentarze
Opublikowano: WKP 2017
Stan prawny: 1 kwietnia 2017 r.
Autorzy komentarza:

Kodeks karny skarbowy. Komentarz, wyd. III

Autorzy fragmentu:

WPROWADZENIE

Zdając sobie sprawę z tego, że opatrywanie publikacji o charakterze komentatorskim słowem wstępnym należy do rzadkości, postanowiliśmy skreślić kilka zdań poświęconych idei niniejszego opracowania.

Prawo karne skarbowe należy do tych dyscyplin, które wciąż jeszcze nie doczekały się należnej im uwagi uczonych, choć uczciwie trzeba od razu dodać, że od czasu kodyfikacji tej dziedziny prawa karnego można dostrzec stałą tendencję wzrastającego nią zainteresowania ze strony dogmatyki. Jakkolwiek jest ono tradycyjnie postrzegane jako dziedzina przynależna do nauk penalnych, niemniej dotyka szeroko pojętego prawa finansowego (podatkowego, celnego, dewizowego i hazardowego). W soczewce odpowiedzialności karnoskarbowej skupiają się różnorakie inne reżimy odpowiedzialności, oparte na zupełnie odmiennych zasadach wyznaczanych przez standardy współczesnego prawa administracyjnego. Nie może więc dziwić fakt, że prawo karne skarbowe – zmuszając interpretatora do zapoznania się z unormowaniami prawa finansowego – nie cieszy się szczególnym zainteresowaniem doktryny. Orzecznictwo także poświęca mu stosunkowo mało miejsca. Z drugiej jednak strony ta swoistość prawa karnego skarbowego, wyrażająca się w jego głębokim finansowoprawnym zanurzeniu, czyni z tej dziedziny niezmiernie interesujące pole dogmatycznej i teoretycznoprawnej eksploracji. Jego wyjątkowość powoduje wszakże, że niełatwo sprostać wymogom nie tylko pełnego, ale nade wszystko trafnego opisu regulacji kodeksowych. Uprzedzając więc w pewnym sensie słuszną krytykę, pozwolimy sobie już w tym miejscu zaznaczyć, że jesteśmy w większości świadomi niedociągnięć, które uważny Czytelnik z pewnością zechce dostrzec, zaś nauka i judykatura – najpewniej skorygować. Poniekąd wynika to z założenia, które sobie postawiliśmy, podejmując się skomentowania kodeksu karnego skarbowego. Chodziło nam bowiem o stworzenie publikacji zakresowo możliwie kompletnej, a jednocześnie nieuchylającej się od stawiania problemów i podejmującej próby ich rozwikłania. Na ile ten cel udało się osiągnąć, ocenią odbiorcy, zwłaszcza zaś przedstawiciele praktyki wymiaru sprawiedliwości, do których niniejszy komentarz kierujemy w pierwszym rzędzie. Od razu pragniemy przy tym wskazać, że wszelkie uwagi krytyczne przyjmiemy z pokorą, starając się je wykorzystać przy ewentualnych kolejnych wydaniach komentarza.

Autorzy fragmentu:

WPROWADZENIE DO DRUGIEGO WYDANIA

Oddając do rąk Czytelnika drugie wydanie komentarza, pragniemy w pierwszej kolejności wskazać, że w procesie jego konstrukcji nie uległ zmianie zasadniczy cel, który przed sobą postawiliśmy. Chodzi mianowicie o przygotowanie publikacji starającej się – rzecz jasna w miarę możliwości – rozwiązywać realne problemy, z jakimi praktyka wymiaru sprawiedliwości boryka się lub może się borykać w procesie stosowania przepisów prawa karnego skarbowego. Dla osiągnięcia tego rezultatu uwzględniliśmy zmiany kodeksu karnego skarbowego oraz kompletny dorobek orzecznictwa i piśmiennictwa poświęconego odnośnej problematyce, aż do dnia 1 kwietnia 2012 r. Uzupełniliśmy także argumentację niemałej liczby tez publikacji, wprowadzając do jej zakresu nowe, nieuwzględnione w pierwszym wydaniu komentarza. Wynikają one zwłaszcza z naszej obserwacji funkcjonowania praktyki. W konsekwencji żywimy nadzieję, że zmniejszy to ilość krytycznych uwag dotyczących zaproponowanych przez nas interpretacji przepisów prawa karnego skarbowego. Zarazem cały czas akcentujemy wolę szczegółowej analizy wszystkich wątpliwości dotyczących poprawności stawianych przez nas tez.

Autorzy fragmentu:

WPROWADZENIE DO TRZECIEGO WYDANIA

Podjęcie próby przygotowania kolejnego, trzeciego, wydania komentarza do kodeksu karnego skarbowego stało się nieuchronne w następstwie wejścia w życie w dniu 1 lipca 2015 r. dwóch ustaw – bezpośrednio nowelizujących ten kodeks lub mających pośredni wpływ na jego treść. Chodzi o ustawę z dnia 27 września 2013 r. oraz o ustawę z dnia 20 lutego 2015 r., gruntownie przemodelowujące dotychczas funkcjonujące reguły procesowe oraz bardzo istotnie wkraczające w sferę części penalnej prawa karnego, tj. w obszar kar, środków karnych, środków kompensacyjnych, środków probacyjnych i środków zabezpieczających. Zarazem niedługo po ich wejściu w życie uchwalono ustawę z dnia 11 marca 2016 r., która w istotnym zakresie odwróciła kierunek przywołanych zmian. W takiej sytuacji zadanie, które przed nami stanęło, urosło do niespotykanego dotychczas stopnia trudności. Najpierw konieczne stało się bowiem zmierzenie się z uregulowaniami, które dotychczas nie występowały w porządku prawnym. W konsekwencji, podejmując starania jak najbardziej pogłębionego (w sposób przydatny praktyce) oglądu tych regulacji, byliśmy zmuszeni oprzeć się przede wszystkim na własnych doświadczeniach i próbie ich powiązania z nowymi przepisami. Potem instytucje te, rzecz jasna w takim zakresie, w jakim zostały utrzymane w porządku prawnym, trzeba było skonfrontować z kolejnymi zmianami, które nierzadko nadawały przepisom inną od pierwotnie zamierzonej postać. Ocenie Czytelników pozostawiamy odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu udało się nam sprostać zadaniu nadania komentarzowi cech, które w sposób rzeczywisty będą predestynowały go do tego miana. Po cichu liczymy przy tym na to, że ta ocena będzie dla nas choć w niewielkim stopniu przychylna.

Autor fragmentu:
Art. 1art(1)

1.

Komentowany artykuł statuuje zasadnicze, dla współczesnego prawa karnego, zasady normujące odpowiedzialność karnoskarbową. Paragraf 1 wprowadza zasadę nullum crimen (nulla contraventio) sine lege poenali oraz nullum crimen (nulla contraventio) sine periculo sociali, z kolei § 3 – zasadę nullum crimen (nulla contraventio) sine culpa. Z pierwszych trzech paragrafów można odczytać w ogólnym zarysie przesłanki odpowiedzialności karnoskarbowej – czyn, społeczną szkodliwość w stopniu wyższym niż znikomy, bezprawność, winę oraz zagrożenie karą. Ostatni przepis, § 4, wprowadza szczególną regułę dotyczącą deliktów karnoskarbowych skutkowych z zaniechania, ustalając w ich wypadku, że dla przyjęcia odpowiedzialności konieczne jest, aby na sprawcy ciążył obowiązek zapobiegnięcia skutkowi stanowiącemu znamię typu czynu zabronionego. W porównaniu z regulacją art. 42 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 1 § 1 k.k. przepis § 1wymaga, aby dla odpowiedzialności karnoskarbowej czyn zabroniony...

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX