Nowość Majewski Jarosław (red.), Kodeks karny. Komentarz

Komentarze
Opublikowano: WKP 2024
Stan prawny: 14 marca 2024 r.
Autorzy komentarza:

Kodeks karny. Komentarz

Autorzy fragmentu:

Słowo wstępne

Komentarz do Kodeksu karnego, który oddajemy do rąk Czytelników, powstał w jednym ośrodku akademickim – zespół autorów, którym mam przyjemność kierować jako redaktor naukowy, jest złożony w całości z pracowników Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Naszym głównym celem było opracowanie objaśnień do obowiązującej ustawy karnej w jak największym stopniu spełniających wymogi dobrego komentarza praktycznego, tj. nastawionego na prezentowanie i rozstrzyganie kwestii interpretacyjnych istotnych z punktu widzenia praktyki wymiaru sprawiedliwości, w którym poszczególne tezy są formułowane w sposób możliwie zwięzły i przystępny dla czytelnika, a zarazem konkluzywny. Z tego względu w opracowaniu: 1) do koniecznego minimum została ograniczona prezentacja zagadnień z zakresu teorii prawa karnego; 2) każdy autor skoncentrował się przede wszystkim na przedstawieniu własnego stanowiska interpretacyjnego, 3) tezy interpretacyjne dotyczące kwestii niekontrowersyjnych lub mało kontrowersyjnych są podane przeważnie bez szczegółowego uzasadnienia, a tezy interpretacyjne dotyczące kwestii kontrowersyjnych – z uzasadnieniem ujętym na ogół syntetycznie, często ze wskazaniem, gdzie można znaleźć bardziej wyczerpujące, 4) odesłania do literatury i orzecznictwa z założenia nie są pełne, spełniają przede wszystkim funkcję ilustracyjną.

Jesteśmy świadomi tego, że cel, który sobie postawiliśmy, jest tyleż ambitny, co trudny do osiągnięcia. Czytelnicy ocenią, w jakim stopniu udało się go nam zrealizować. Poddamy się ich wyrokom.

Tworzyliśmy ten komentarz z myślą o trzech zwłaszcza grupach czytelników, mianowicie przedstawicielach praktyki wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, w szczególności sędziach, prokuratorach, adwokatach i radcach prawnych, aplikantach sędziowskich, prokuratorskich, adwokackich i radcowskich oraz innych osobach przygotowujących się do egzaminów zawodowych obejmujących prawo karne, a także studentach prawa i innych kierunków, w ramach których omawia się problematykę odpowiedzialności karnej.

Komentarz jest pracą zespołową, ale każde z objaśnień ma swego autora, który w ramach opracowywania go korzystał z pełnej autonomii i w związku z tym bierze za nie wyłączną odpowiedzialność. Jedną z naturalnych konsekwencji wspomnianej autonomii autorskiej każdego z członków naszego zespołu jest to, że określone kwestie „styczne” dla dwóch lub większej liczby przepisów opracowanych przez różne osoby mogą być w objaśnieniach do poszczególnych tych przepisów ujmowane nieidentycznie czy nawet niezbieżnie.

Pewne błędy, nieścisłości, niespójności, niezasadne pominięcia lub tym podobne w każdym opracowaniu tak obszernym i wielowątkowym jak ten komentarz są nieuniknione, chociażby nawet w toku prac nad nim wszyscy, którzy biorą w tym udział, dokładali najwyższej staranności. Dążyliśmy do tego, by owych ułomności było możliwie jak najmniej. Będziemy wdzięczni za wszelkie krytyczne uwagi, nawet gdyby krytyka miała być surowa; każdą wnikliwie przeanalizujemy. Jeżeli nasz komentarz zostanie przyjęty przez Czytelników na tyle życzliwie, że pojawi się kiedyś potrzeba przygotowania jego drugiego wydania, ujawnione w ten sposób miejsca wymagające korekty postaramy się poprawić.

Warszawa, luty 2024 r.

Jarosław Majewski

Autor fragmentu:
Art. 1art(1)Struktura przestępstwa. Przesłanki przestępności czynu

1.

Przepisy art. 1 k.k. określają podstawowe przesłanki przestępności ludzkiego zachowania, które w piśmiennictwie z zakresu teorii prawa karnego określa się często także mianem „elementów struktury przestępstwa”: karalność, a pośrednio także bezprawność (§ 1), karygodność (§ 2) oraz winę (§ 3).

2.

Artykuł 1 § 1 k.k. stanowi niemalże wierne powtórzenie art. 42 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji RP. Oba te przepisy wyrażają zasadę nullum crimen sine lege poenali anteriori, z tym że zakres zastosowania drugiego z tych przepisów jest znacznie szerszy, co jest konsekwencją tego, że konstytucyjne pojęcie odpowiedzialności karnej jest znacznie pojemniejsze od kodeksowego (więcej na ten temat zob. J. Majewski, O wybranych pojęciach odpowiedzialności karnej [w:] Państwo prawa i prawo karne. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, red. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, t. II, Warszawa 2012, s. 322 i n.; zob. też teza 3 i 4).

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX