Konarska-Wrzosek Violetta (red.), Kodeks karny. Komentarz
Kodeks karny. Komentarz
Przedmowa
Oddawane do rąk Czytelnika 4. wydanie Komentarza do Kodeksu karnego jest wspólnym dziełem sześciorga autorów, pracowników naukowo-dydaktycznych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (poza jednym, ale wywodzącym się i ściśle naukowo związanym z WPiA UMK), zajmujących się na co dzień doktryną i dydaktyką szeroko rozumianego prawa karnego, a w dużej mierze także praktyką jego stosowania. Wszyscy autorzy Komentarza mają kwalifikacje i praktykę w zawodach prawniczych, a część z nich jest obecnie czynnymi sędziami, adwokatami lub radcami prawnymi. To sprawia, że praktyczne aspekty komentowanych przepisów Kodeksu karnego z 6.06.1997 r. są dominujące. Oczywiście Komentarz bazuje w niezbędnym zakresie na teoretycznych podwalinach nauki prawa karnego i cennym dorobku jej przedstawicieli. Autorzy prezentują w Komentarzu także swój dorobek naukowy z zakresu prawa karnego materialnego oraz własny punkt widzenia w kwestiach niedostatecznie jasno i jednoznacznie uregulowanych w Kodeksie lub niekiedy wcale w nim nieuregulowanych, przez co dyskusyjnych, budzących spory wykładnicze, a więc wymagających dokonania wykładni, która byłaby pomocna w jego stosowaniu. Ponieważ Komentarz jest opracowaniem zbiorowym samodzielnych pracowników naukowych, objaśnienia pisane przez poszczególne osoby mają charakter w pełni autorski. Wieloletnie związanie wszystkich autorów z Katedrą Prawa Karnego i Kryminologii WPiA UMK w Toruniu (przekształconą z dniem 1.03.2018 r. w Katedrę Prawa Karnego) sprawia jednak, że korzystają oni z dorobku naukowego toruńskiej szkoły prawa karnego i myślą dość podobnie.
Komentarz do Kodeksu karnego odnosi się do stanu prawnego na dzień 1.10.2023 r. Obejmuje zatem wszystkie dotychczasowe nowelizacje tej ustawy, opublikowane do dnia 3.04.2023 r., w tym te oczekujące na wejście w życie, łącznie z tą najobszerniejszą – z 7.07.2022 r. (Dz.U. poz. 2600), która po przedłużonym vacatio legis wchodzi w życie właśnie w dniu 1.10.2023 r. Uwzględnia także najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych. Treści komentarzowe zostały podzielone według wyodrębnionych zagadnień wymagających omówienia i opatrzone krótkim tytułem sygnalizującym ich przedmiot. Dzięki temu oraz stosowanym wytłuszczeniom najistotniejszych tez i omawianych zagadnień możliwe jest szybkie dotarcie do szukanych kwestii i uzyskanie odpowiedzi na napotykane problemy z wykładnią treści poszczególnych przepisów zawartych w Kodeksie.
Komentarz jest adresowany przede wszystkim do prawników praktyków, na co dzień stosujących przepisy Kodeksu karnego: prokuratorów, sędziów, adwokatów i radców prawnych, oraz aplikantów przygotowujących się do wykonywania tych zawodów. Może być jednak bardzo przydatny także przy pisaniu prac magisterskich i doktorskich z zakresu prawa karnego materialnego oraz dla wszystkich, którzy chcą bliżej poznać regulacje i tajniki unormowań obowiązującego Kodeksu karnego.
Prof. dr hab. Violetta Konarska-Wrzosek
1.
Wprowadzenie. Przepis art. 1 k.k. określa podstawowe zasady odpowiedzialności karnej. Jakkolwiek nie definiuje on poszczególnych elementów w strukturze przestępstwa, to jednak jego treść jednoznacznie wskazuje zasadnicze przesłanki pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej. Wysławia również cztery podstawowe zasady, na których taka odpowiedzialność jest oparta: nullum crimen sine lege, nulla poena sine lege, nullum crimen sine culpa, nullum crimen sine periculo sociali.
2.
Elementy struktury przestępstwa. Lektura komentowanego przepisu pozwala zrekonstruować wszystkie istotne elementy w strukturze przestępstwa. Wśród nich wskazać należy: czyn, zabronienie czynu pod groźbą kary oraz bezprawność, winę i społeczną szkodliwość czynu w stopniu większym niż znikomy.
3.
Czyn. Podstawą odpowiedzialności karnej jest czyn człowieka. W doktrynie trafnie podkreśla się, że należy tę strukturę odróżnić od „typu czynu”, który ma normatywny charakter, podczas gdy czyn to...
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX