Wilbrandt-Gotowicz Martyna (red.), Doręczenia elektroniczne. Komentarz

Istotą stosunków prawnych jest ich wielostronność. Kształtowanie sytuacji prawnej uczestników obrotu prawnego immanentnie wiąże się zatem z aktami i procesami komunikacji, czyli przepływem (przekazywaniem i odbieraniem) informacji. Ich efektywność bezpośrednio wpływa na ocenę składanych oświadczeń wiedzy i woli, a w konsekwencji podejmowanych form działania i ich skutków. Szczególne znaczenie z punktu widzenia sytuacji prawnej jednostki ma skuteczność procesów komunikacji z podmiotami publicznymi, które korzystając z władztwa administracyjnego, rozstrzygają o prawach i obowiązkach obywateli. Możliwość składania różnego typu podań do organów administracji publicznej oraz otrzymywania zawiadomień, wezwań czy aktów administracyjnych ma na celu realizację zasad ogólnych postępowania administracyjnego , związanych z szeroko pojmowanym prawem do dobrej administracji . Aspekt komunikacji odgrywa nie mniejszą rolę w wymiarze sprawiedliwości, gdzie sposób unormowania oraz stosowania regulacji związanych ze składaniem pism procesowych, zawiadamianiem o przeprowadzaniu dowodów czy posiedzeń oraz udostępnianiem orzeczeń może stanowić weryfikator gwarancji prawa do sądu (w tym jawnego, szybkiego i sprawiedliwego rozpoznania sprawy) .

Procesy komunikacji podlegają intensywnym przemianom ze względu na dynamiczny rozwój technik (technologii) informatycznych (informacyjnych) (Information Technology – IT) i telekomunikacyjnych, zwanych też łącznie technikami (technologiami) informacyjnymi i komunikacyjnymi (Information and communication technologies – ICT) . Korzystanie w ich ramach ze środków komunikacji elektronicznej, cyfryzacja danych, sprzyjać powinny umacnianiu gwarancji proceduralnych wyrażających się również w załatwianiu spraw przez podmioty publiczne zgodnie z duchem pragmatyzmu, przejawiającego się m.in. w stosowaniu reguł doręczeń, „których konsekwencją jest szybkie określenie sytuacji prawnej strony i stanu procesu” . Informatyzacja administracji (a więc rozwój zastosowania technik informatycznych w podmiotach publicznych) powinna być zatem zbieżna prakseologicznemu podejściu do realizacji zadań publicznych, akcentującemu m.in. wydajność i efektywność (efficiency and effectiveness), otwartość i przejrzystość (openness and transparency), innowacyjność i otwartość na zmiany (innovation and openness to change) oraz responsywność (responsiveness) czy partycypację (participation) jako swoiste wartości dobrego administrowania – good governance . Na tym tle rozwój komunikacji elektronicznej w sferze publicznej może przyczyniać się do szerszego wdrażania (obok wydawania aktów administracyjnych indywidualnych i generalnych) mechanizmów właściwych dla procedur administracyjnych III generacji, tj. opartych na nowych formach zarządzania usługami publicznymi, w tym ustanowieniu stałego systemu komunikacji pomiędzy agencjami oraz agencjami i obywatelami . Wymaga to jednak zapewnienia nie tylko spójności, interoperacyjności dotychczasowych systemów, baz danych czy rejestrów publicznych, ale także wdrażania rozwiązań odzwierciedlających komunikację otwartą (open communication), elastyczność uczestnictwa (fluid participation) czy oparcie na procesie ewaluacji doświadczeń i dobrych praktyk prowadzących do konsensusu (dosłownie: a deliberative process based on the exchange of experiences and good practices, leading to consensus) . W takim ujęciu wymiana informacji i komunikacji jest permanentna i rozciąga się na wszystkie etapy realizacji polityk publicznych. Sama procedura istnieje zaś jako środek wymiany informacji między administracją i obywatelami oraz między poszczególnymi podmiotami administracji.

Zastosowanie środków komunikacji elektronicznej przez podmioty publiczne może mieć wymiar wewnętrzny bądź zewnętrzny. W wymiarze wewnętrznym obejmuje przekazywanie dokumentacji pomiędzy podmiotami publicznymi w ramach realizowanych przez nie zadań, np. przy współdziałaniu organów w toku postępowania administracyjnego, co może być efektywnej wykonywane przy kompleksowym wdrożeniu elektronicznego zarządzania dokumentacją. Stąd postuluje się domyślną cyfrowość działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. W aspekcie zewnętrznym podmioty publiczne komunikują się natomiast z podmiotami niepublicznymi – osobami fizycznymi, jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej czy osobami prawnymi . W tym wymiarze szczególnie istotne jest wyważanie wartości takich jak sprawność działania oraz dostępność i akceptowalność rozwiązań opartych na komunikacji elektronicznej przez podmioty ze sfery zewnętrznej działania administracji (analogicznie organów wymiaru sprawiedliwości) tak, by przeciwdziałać zjawisku wykluczenia cyfrowego jako rodzaju wykluczenia społecznego . Dlatego w deklaracji ministerialnej w sprawie administracji elektronicznej, podpisanej w Tallinie 6.10.2017 r., wskazano m.in. na zasadę domyślności cyfrowej, powszechności i dostępności (digital-by-default, inclusiveness and accessibility), zgodnie z którą usługi publiczne powinny być dostępne domyślnie cyfrowo z zapewnieniem przez państwo alternatywnych dróg komunikacji dla obywateli niechcących lub niemogących ich używać w tej postaci . Ciągły proces doskonalenia funkcjonowania podmiotów administrujących poprzez włączenie technologii teleinformatycznych w przekształcanie relacji wewnętrznych i zewnętrznych służy bowiem urzeczywistnianiu idei elektronicznej administracji (e-administracji) .

Problematyka powyższa stanowi wyzwanie dla prawodawcy. Wynika to z zaakcentowanych już wymogów zapewnienia odpowiednich gwarancji proceduralnych obywatelom, jak i potrzeby modernizacji działalności administracji (odpowiednio wymiaru sprawiedliwości). Trudność tej materii wiąże się z progresywnością zjawiska cyfryzacji in genere, jak i jej techniczną proweniencją. Dlatego wśród regulacji dotyczących informatyzacji wyróżnia się przepisy o charakterze procesowym, najczęściej rozszerzające na postać elektroniczną unormowania dotyczące określonej instytucji procesowej ujętej kodeksowo (np. podania, skargi, pełnomocnictwa, w tym także doręczeń), oraz przepisy techniczne, do których przepisy procesowe odsyłają bezpośrednio bądź pośrednio . Co jednak istotne, ich rozróżnienie może wywoływać niekiedy trudności, także ze względu na różną praktykę ustawodawczą co do podziału regulacji pod względem szczegółowości pomiędzy ustawy i rozporządzenia. Podkreślić również należy element zależności przepisów krajowych od rozporządzeń i dyrektyw przyjmowanych na poziomie unijnym, zwłaszcza w odniesieniu do siatki pojęciowej odnoszącej się do problematyki identyfikacji elektronicznej i usług zaufania (por. zwłaszcza rozporządzenie nr 910/2014 ). Przepisy krajowe, jak i praktyka stosowania prawa przez organy administracji i sądy powinny uwzględniać w tym względzie zwłaszcza zasadę efektywności jako swoistą metazasadę i uzasadnienie dla pozostałych zasad prawa unijnego .

Wskazane czynniki prowadzą do niestabilności prawa regulującego zastosowanie środków komunikacji elektronicznej przez podmioty publiczne. Przykładowo, przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące stosowania technik informatycznych były nowelizowane, od momentu włączenia w 1998 r. pierwszej wzmianki na ten temat , kilkanaście razy, a wdrożenie przepisów Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi obejmujących elektronizację postępowania sądowoadministracyjnego odsuwane w czasie i modyfikowane jeszcze przed wejściem w życie . Należy podkreślić także rozdrobnienie regulacji prawnych dotyczących komunikacji elektronicznej, a także ich dywersyfikację w ramach poszczególnych rodzajów procedur. Mimo wprowadzenia wielu rozwiązań prawnych umożliwiających komunikację elektroniczną, nie doprowadziło to do znaczącego rozpowszechnienia tej postaci w kontaktach z podmiotami publicznymi ani stopniowego wypierania tradycyjnych, papierowych doręczeń czy obiegu dokumentów. Podkreśla się natomiast rozpowszechnienie systemów dedykowanych służących do sprawnej komunikacji elektronicznej w ramach poszczególnych e-usług publicznych, co prowadzi jednak do swoistej silosowości (rozumianej w informatyzacji podmiotów publicznych jako tworzenie rozwiązań rozproszonych organizacyjnie rozwiązujących separowane problemy, ale nie współpracujących ze sobą) i elektronizacji fragmentarycznej .

Z powyższych względów za zasadną należy uznać potrzebę wdrożenia kompleksowej regulacji, która urzeczywistniłaby jako standard komunikację elektroniczną w kontaktach z podmiotami publicznymi, przy jednoczesnym zapobieganiu negatywnym skutkom wykluczenia cyfrowego obywateli. Ustawa taka powinna zarówno określać spójne zasady komunikacji elektronicznej z udziałem podmiotów publicznych, wdrażać odpowiednie rozwiązania do ustawowo uregulowanych postępowań (administracyjnego, podatkowego, cywilnego, karnego, sądowoadministracyjnego), jak i porządkować dotychczasową siatkę pojęciową, a także w miarę potrzeby modyfikować przepisy szczególne związane z informatyzacją (w tym ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne ), przy uwzględnieniu prawa unijnego. Aspekt komunikacji stanowi bowiem, obok powiązanego z nim wymiaru informacyjnego oraz automatyzmu czynności przy rozstrzyganiu spraw, podstawowy przejaw informatyzacji . Akt regulujący tę materię może być więc postrzegany jako element kształtowania się „kodeksu cyfrowego” w ujęciu aksjologiczno-prawnym, jako pewnej idei porządkującej procesy informatyzacji w sferze wyznaczanej przepisami prawa .

Wydaje się, iż powyższe cele zasadniczo przyświecały projektodawcom ustawy z 18.11.2020 r. o doręczeniach elektronicznych , będącej przedmiotem niniejszego komentarza. Jak wskazano bowiem w uzasadnieniu: „Kluczowe zadanie projektu ustawy o doręczeniach elektronicznych (...) dotyczy zdefiniowania zasad wymiany korespondencji z podmiotami publicznymi w relacji z innymi podmiotami publicznymi oraz podmiotami niepublicznymi, w tym z osobami fizycznymi” . Przyjęte rozwiązania obejmują przede wszystkim ustanowienie domyślnego sposobu wymiany za potwierdzeniem korespondencji z udziałem podmiotów publicznych w postaci publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego świadczonej na zasadach właściwych dla kwalifikowanych usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego w rozumieniu rozporządzenia 910/2014. Jej uzupełnienie stanowi publiczna usługa hybrydowa umożliwiająca podmiotom publicznym wysyłkę korespondencji w domyślnej postaci elektronicznej również w kontaktach z osobami wykluczonymi cyfrowo lub osobami, które na wymianę korespondencji w postaci elektronicznej z różnych przyczyn nie są jeszcze gotowe, wraz z zapewnieniem tym osobom otrzymywania korespondencji w postaci papierowej po jej przekształceniu przez operatora wyznaczonego. Zgodnie z uzasadnieniem: „Projekt ustawy tworzy również podwaliny dla funkcjonowania rynku kwalifikowanych usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego, świadczonych w oparciu o określony przez ministra właściwego do spraw informatyzacji standard usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego” . Usługi te mają być zapewniane przez kwalifikowanych dostawców usług zaufania działających na rynku polskim i dostępne na zasadzie wyboru dla podmiotów niepublicznych.

Do celów szczegółowych projektu zaliczono:

W ramach współcześnie podejmowanych działań legislacyjnych nacisk położono zatem na inkluzywność doręczeń w postaci elektronicznej , tj. takie ich dostosowanie, by zapobiegać wykluczeniu informacyjnemu, a w konkretnych sprawach zapewniać realizację skutku doręczenia i gwarancji udziału stron w postępowaniu . Przyjęte rozwiązania mają bowiem obejmować docelowo co do zasady ogół działalności podmiotów publicznych, a jednocześnie być przeznaczone dla wszystkich (w tym osób niekorzystających ze środków komunikacji elektronicznej). Mogą być zatem postrzegane jako element włączenia społecznego, integracji społecznej, a w aspekcie włączenia cyfrowego tzw. e-inkluzji . Przedmiot regulacji powiązano z instytucją doręczeń, stanowi ona bowiem nie tylko emanację komunikacyjnego aspektu informatyzacji działalności podmiotów publicznych, ale również czynność procesową organu administracji publicznej bądź sądu, z którą przepisy ustawowe regulujące wiele procedur wiążą istotne skutki prawne (np. związanie organu decyzją czy rozpoczęcie biegu terminu do wniesienia środka zaskarżenia).

Analiza materii komentowanej ustawy skłania do refleksji, iż ustawodawcy przyświecał ambitny plan definitywnego przetransponowania działalności podmiotów publicznych na domyślną cyfrowość. Rozłożone w czasie na poszczególne grupy podmiotów publicznych, w tym sądy, ewolucyjne wdrażanie aż do 1.10.2029 r. doręczeń z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego niewątpliwie miało służyć temu celowi. Jest to jednak proces złożony, a zawiłości komentowanej regulacji prawnej nie sprzyjają jego transparentności i mogą zagrażać efektywności procesu transformacji systemu doręczeń. Nie służy temu także przesuwanie terminu wdrożenia obowiązku stosowania nowych doręczeń elektronicznych przez pierwsze podmioty zobowiązane (od pierwotnie zaplanowanego w komentowanej ustawie 1.10.2021 r., poprzez 5.07.2022 r., 10.12.2023 r., 30.12.2023 r., po 1.10.2024 r., który także nie wiadomo czy stanowi termin ostateczny).

Doręczenia elektroniczne w nowym ujęciu oparto na konstrukcji adresów do doręczeń elektronicznych (ADE), wprowadzając jednolity model adresacji . Odznaczają się one większą uniwersalnością niż wykorzystywane dotychczas w ramach elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej (ePUAP) elektroniczne skrzynki podawcze podmiotów publicznych. W przypadku ePUAP każdy może tworzyć „dowolną liczbę kont podmiotów o dowolnej zadeklarowanej przez siebie i niezweryfikowanej nazwie, a następnie skutecznie doręczać z takiego konta dowolną treść do podmiotów publicznych. Podmiot publiczny uzyskuje pewność, że podanie zostało wniesione przez określoną osobę fizyczną reprezentującą siebie lub inny podmiot (przedsiębiorcę, organizację itd.) tylko na postawie podpisu elektronicznego, którym zostało opatrzone wniesione podanie. (...) Weryfikacja podpisu służy do jednoznacznego ustalenia tożsamości wnioskodawcy, który się podpisał, ale nie daje pewności, że ta osoba jest uprawniona do reprezentacji danego podmiotu, ani że skrzynka podmiotu, z której wniesiono podanie, jest tą właściwą” .

Inny charakter, jako przyporządkowane konkretnemu podmiotowi, mają adresy do doręczeń elektronicznych. Mogą one służyć transgranicznemu (a w istocie odmiejscowionemu) przepływowi korespondencji, oparte są na jednolitych zasadach tworzenia (formacie) adresów oraz stosowaniu adekwatnych zabezpieczeń, sprzyjając rozliczalności i niezaprzeczalności doręczeń. Przewidziane ustawą usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego powinny bowiem odpowiadać standardom kwalifikowanych usług zaufania określonych w rozporządzeniu 910/2014. Obowiązkiem korzystania z adresów do doręczeń elektronicznych objęto nie tylko podmioty publiczne, ale także te z podmiotów niepublicznych, które profesjonalnie uczestniczą w obrocie prawnym (m.in. przedsiębiorców wpisanych do CEIDG, KRS, przedstawicieli zawodów prawniczych). W odniesieniu do pozostałych osób fizycznych doręczanie korespondencji od podmiotów publicznych odbywa się elektroniczne przy założeniu wyrażenia takiej woli, swoistej deklaracji cyfrowości, która materializuje się poprzez uzyskanie wpisu adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z publiczną bądź z kwalifikowaną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego do bazy adresów elektronicznych bądź nadania korespondencji do podmiotu publicznego z adresu do doręczeń elektronicznych. Skuteczności tej reformy może w praktyce zagrażać deficyt interoperacyjności, a zwłaszcza nieuporządkowanie, niejednolitość formatów danych, wadliwość czy sprzeczność ze stanem faktycznym danych zawartych we wnioskach o wpis, a także w rejestrach publicznych, obarczonych przymiotem silosowości. Baza adresów elektronicznych tworzona ma być bowiem z (automatycznym) wykorzystaniem zasobów innych rejestrów publicznych, a tego typu błędy identyfikatorów mogą uniemożliwiać prawidłowe doręczenie czy to elektroniczne, czy tradycyjne. Względem podmiotów niekorzystających z adresów do doręczeń elektronicznych przewidziano możliwość doręczania korespondencji za pośrednictwem publicznej usługi hybrydowej. O ile konieczność zapewnienia takim osobom dostarczania korespondencji od podmiotów publicznych w postaci papierowej nie budzi wątpliwości, o tyle przyjęcie w tym celu scentralizowanej usługi polegającej na przekształceniu pisma z postaci elektronicznej na papierową i doręczaniu przesyłki listowej adresatowi, świadczonej przez podmiot komercyjny – operatora wyznaczonego, nie jest już tak jednoznaczne zarówno przy uwzględnieniu prawa unijnego, zasad konkurencji, tajemnicy korespondencji, jak i wymogu efektywności procedur publicznych.

Zgłoszony przez Ministra Cyfryzacji projekt ustawy o doręczeniach elektronicznych (pierwotny tytuł – projekt ustawy o elektronizacji doręczeń oraz o zmianie niektórych innych ustaw) w dniach 13 i 22.02.2019 r. został skierowany do konsultacji publicznych, opiniowania i uzgodnień międzyresortowych , w ramach których uwagi przedstawili m.in.: Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, Główny Geodeta Kraju, Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego, Prezes Urzędu Dozoru Technicznego, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Prezes Sądu Najwyższego, Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji, Związek Banków Polskich, Polska Izba Inżynierów Budownictwa, Izba Gospodarcza Gazownictwa, Krajowa Izba Rozliczeniowa, Krajowa Rada Spółdzielcza, Naczelna Rada Adwokacka, Towarzystwo Obrotu Energią, Instytut Logistyki i Magazynowania, Krajowa Izba Rozliczeniowa, Krajowa Rada Notarialna, Krajowa Rada Radców Prawnych, Krajowa Rada Izb Rolniczych, Poczta Polska S.A., Małopolski Urząd Wojewódzki, Podlaski Urząd Wojewódzki, Śląski Urząd Wojewódzki, Lubuski Urząd Wojewódzki, Łódzki Urząd Wojewódzki, Konfederacja Lewiatan, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” oraz Business Centre Club – Związek Pracodawców. W związku z licznymi uwagami przeprowadzono 16–17.04.2019 r. konferencję. Część ze zgłoszonych uwag została uwzględniona .

Projekt ustawy został wpisany do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów pod numerem UD21 (w archiwalnym wykazie pod numerem UD462).

W dniu 30.05.2019 r. projekt został przyjęty przez Komitet Rady Ministrów do Spraw Cyfryzacji. Do projektu dokonano jednego zgłoszenia lobbingowego zgodnie z ustawą z 7.07.2005 r. o działalności lobbingowej . W dniach 26.07.2019 r.– 2.08.2019 r. odbyła się komisja prawnicza. Projekt ustawy został potwierdzony przez Stały Komitet Rady Ministrów 4.09.2019 r., a przyjęty przez Radę Ministrów 24.09.2019 r.

Projekt ustawy został notyfikowany Komisji Europejskiej 29.10.2019 r. pod numerem 2019/533/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 23.12.2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych , które wdraża postanowienia dyrektywy (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z 9.09.2015 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego . Wyznaczony przez Komisję Europejską okres tzw. standstill upłynął 30.01.2020 r. Ostatecznie Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o doręczeniach elektronicznych wraz z autopoprawką 4.02.2020 r.

Projekt wpłynął do Sejmu 6.02.2020 r. (druk sejm. nr 239), a 12.02.2020 r. został skierowany do I czytania, które nastąpiło 15.04.2020 r. na 10. posiedzeniu Sejmu. Skierowano go wówczas do Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, która powołała podkomisję, a następnie przedstawiła sprawozdanie (druk nr 598) i wniosek (sprawozdawca: Dariusz Stefaniuk). II czytanie odbyło się 15.04.2020 r. na 18. posiedzeniu Sejmu, na którym projekt skierowano ponownie do komisji, która przedstawiła sprawozdanie (druk nr 598-A) i wniosek, by przyjąć wszystkie poprawki (sprawozdawca: Witold Czarnecki). Na tym samym posiedzeniu 7.10.2020 r. odbyło się III czytanie i Sejm uchwalił ustawę. W głosowaniu nad całością projektu ustawy oddano 442 głosy za, 4 przeciw, 5 wstrzymujących się (głosowanie nr 37). W dniu 9.10.2020 r. ustawę przekazano Prezydentowi i Marszałkowi Senatu. Senat zajął stanowisko na posiedzeniu 28.10.2020 r., wnosząc poprawki i kierując projekt ponownie do Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii (uchwała druk nr 724). W dniu 3.11.2020 r. komisja przedstawiła sprawozdanie (druk nr 729) i wniosek o przyjęcie części poprawek (sprawozdawca: Jarosław Gonciarz). W dniu 18.11.2020 r. na 21. posiedzeniu rozpatrzono na forum Sejmu stanowisko Senatu, przyjmując część poprawek. Prezydent podpisał przekazaną mu 20.11.2020 r. ustawę 27.11.2020 r. Została ona opublikowana w Dz.U. poz. 2320 z 22.12.2020 r. Początkowo miała wejść w życie co do zasady 1.07.2021 r., choć część przepisów w odniesieniu do niektórych podmiotów bądź procedur odpowiednio później, np. względem doręczeń w postępowaniu sądowoadministracyjnym dopiero 1.10.2029 r. (por. art. 166 u.d.e.).

Termin 1.07.2021 r. został jednak zastąpiony początkowo datą 5.10.2021 r. na podstawie ustawy z 15.06.2021 r. o zmianie ustawy o doręczeniach elektronicznych (Dz.U. poz. 1135). Następnie ustawą z 28.04.2022 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych (Dz.U. poz. 1002) wejście w życie części przepisów ustawy uzależniono od wydania komunikatu ministra właściwego do spraw informatyzacji administracji publicznej, o którym mowa w dodanym do art. 155 ust. 10 u.d.e. (por. art. 166 pkt 5 u.d.e.). Teksty jednolite ustawy ogłoszono 10.03.2022 r. (Dz.U. poz. 569) oraz 13.02.2023 r. (Dz.U. poz. 285).

W dokumentacji procesu legislacyjnego wskazuje się, że ustawa o doręczeniach elektronicznych służy realizacji przyjętej przez Radę Ministrów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) w obszarze „e-Państwo – Skuteczne państwo i instytucje służące wzrostowi oraz rozwojowi społecznemu i gospodarczemu”, w którym planowane były działania usprawniające funkcjonowanie administracji publicznej, świadczącej wysokiej jakości usługi z wykorzystaniem nowoczesnych technologii informatycznych w celu rozwijania społeczeństwa i gospodarki. Jednym z kierunków interwencji wskazanych w SOR jest zapewnienie dominującego udziału elektronicznego obiegu dokumentów w administracji i obrocie gospodarczym (zadanie „Budowa i rozwój e-administracji – orientacja administracji państwa na usługi cyfrowe”) . Wprowadzenie efektywnych e-usług publicznych stanowi ponadto jeden z celów Programu Zintegrowanej Informatyzacji Państwa (PZIP), stanowiącego załącznik do uchwały nr 11/2014 Rady Ministrów z 8.01.2014 r. w sprawie przyjęcia Programu Zintegrowanej Informatyzacji Państwa, zmienionej uchwałą 117/2016 Rady Ministrów z 27.09.2016 r. Przy ocenie skutków regulacji wskazywano ponadto, iż projekt u.d.e. stanowi odpowiedź na deklarację ministerialną w sprawie administracji elektronicznej, podpisaną w Tallinie 6.10.2017 r., w której zaakcentowano domyślność cyfrową i powszechność (jako związane ze świadczeniem usług publicznych w postaci cyfrowej z jednoczesnym zapewnieniem alternatywnych sposobów komunikacji obywatelom niechcącym lub niemogącym ich używać w tej postaci) .

Ustawa pierwotnie zawierała ogółem 166 artykułów, podzielonych na 8 rozdziałów:

Poszczególne części merytoryczne są zróżnicowane objętościowo (od 3 do 17 artykułów), przy czym rozdział obejmujący nowelizacje przepisów szczególnych liczy aż 86 artykułów. Stosunkowo obszerny jest także ostatni rozdział o charakterze intertemporalnym, zawierający 20 artykułów.

Ustawa od momentu uchwalenia do 15.11.2023 r. była zmieniana przez 9 następujących aktów prawnych:

Nowelizacją dokonaną ustawą z 30.03.2021 r. o zmianie ustawy – Prawo celne oraz niektórych innych ustaw dodano art. 115a u.d.e., modyfikujący art. 23b ust. 1 ustawy z 19.11.2009 r. o grach hazardowych .

Natomiast na podstawie ustawy z 15.06.2021 r. o zmianie ustawy o doręczeniach elektronicznych, przesunięto termin wejścia w życie większości przepisów komentowanej ustawy z 1.07.2021 r. na 5.10.2021 r., jak również niektóre terminy zaktualizowania się obowiązków dotyczących posiadania adresu do doręczeń elektronicznych oraz stosowania przepisów ustawy w zakresie publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub publicznej usługi hybrydowej.

Ustawą z 10.12.2020 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw oraz ustawą z 20.05.2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw dostosowano wprowadzane komentowaną ustawą zmiany odpowiednio w ustawie o podatku akcyzowym oraz w ustawie o podatku od towarów i usług.

Ustawą z 8.07.2021 r. o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw wprowadzono art. 115b i 133a u.d.e. dotyczące zmian w ustawie z 12.02.2010 r. o rekapitalizacji niektórych instytucji oraz o rządowych instrumentach stabilizacji finansowej oraz w ustawie z 10.06.2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji .

W następstwie ustawy z 28.04.2022 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych przesunięto w czasie rozpoczęcie obligatoryjnego stosowania przez pierwsze podmioty publiczne publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego i publicznej usługi hybrydowej, uzależniając aktualizację tego obowiązku oraz wejście w życie części przepisów ustawy od wydania (na podstawie dodanego do art. 155 u.d.e. ust. 10) komunikatu przez ministra właściwego do spraw informatyzacji. Zabieg ten dotyczył także modyfikacji terminu wejścia w życie niektórych przepisów komentowanej ustawy, w tym art. 63 u.d.e. obejmującego nowelizację przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

Na podstawie art. 19 ustawy z 16.11.2022 r. o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów upoważnienie do wydania komunikatu przez ministra właściwego do spraw informatyzacji z art. 155 ust. 10 u.d.e. rozszerzono przedmiotowo na określenie również terminu udostępnienia punktu dostępu do usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego w ruchu transgranicznym, o którym mowa w art. 58 ust. 1 pkt 4 u.d.e. oraz uzależniono wejście w życie tego ostatniego przepisu od daty określonej w komunikacie.

Następnie ustawą z 7.07.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw dokonano nowelizacji usuwającej z grona podmiotów zobligowanych do uzyskania adresu do doręczeń elektronicznych wpisanego do BAE, wykonujących czynności służbowe radców Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast ustawą z 12.12.2023 r. o zmianie ustawy o doręczeniach elektronicznych znowelizowano art. 155 ust. 11 u.d.e. oznaczający datę graniczną dla wydania komunikatu w sprawie określenia terminu wdrożenia PURDE i PUH, art. 152 u.d.e. dotyczący okresu przejściowego dla przedsiębiorców wpisanych do CEIDG, a także uchylono art. 158 ust. 2 u.d.e.

Komunikat w sprawie określenia terminu wdrożenia rozwiązań technicznych niezbędnych do doręczania korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub publicznej usługi hybrydowej oraz udostępnienia w systemie teleinformatycznym punktu dostępu do usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego w ruchu transgranicznym został wydany przez Ministra Cyfryzacji w dniu 29.05.2023 r. (Dz.U. poz. 1077), jako datę wdrożenia wskazując 10.12.2023 r. Został on następnie zmieniony Komunikatem Ministra Cyfryzacji z 22.11.2023 r. (Dz.U. poz. 2540), określającym datę wdrożenia na 30.12.2023 r. W dniu 6.12.2023 r. do Sejmu RP X kadencji wniesiono poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o doręczeniach elektronicznych, przewidujący nowelizację art. 155 ust. 11 u.d.e. poprzez wskazanie, że termin określony w komunikacie nie może być wcześniejszy niż dzień 30.03.2024 r. i późniejszy niż dzień 1.01.2025 r. (druk sejm. nr 92). Jak wskazano w uzasadnieniu projektu „Brak gotowości operatora wyznaczonego powoduje praktyczną i techniczną niemożliwość oraz niecelowość wypełnienia obowiązku nakładanego na (…) grupy zawodowe, nie wspominając o niemożliwości dostosowania prowadzonej praktyki prawniczej czy użytkowanych narzędzi informatycznych”. Przyjęcie proponowanych zmian w ustawie z 12.12.2023 r. wiązało się z koniecznością wydania kolejnego komunikatu określającego termin wdrożenia nowych e-doręczeń. Komunikat ten został wydany przez Ministra Cyfryzacji w dniu 21.12.2023 r. (Dz.U. poz. 2764), wskazując jako datę wdrożenia rozwiązań technicznych niezbędnych do stosowania PURDE i PUH dzień 1.10.2024 r. Czas pokaże czy będzie to termin ostateczny.

Spójności regulacji w zakresie doręczeń elektronicznych ma służyć wiele modyfikacji wprowadzonych do innych ustaw przez komentowany akt normatywny. Ustawodawca nie zdecydował się na pełne wyodrębnienie materii doręczeń elektronicznych z przepisów szczególnych, unormowania rozdziałów merytorycznych ustawy o doręczeniach elektronicznych są jednak funkcjonalnie uzupełniane poprzez nowelizacje innych ustaw.

W uzasadnieniu projektu zmiany zawarte w rozdziale 7 u.d.e. podzielono na trzy grupy:

Do pierwszej grupy zaliczono modyfikacje:

Do drugiej grupy zaliczono zmiany w kodeksach (a w istocie w kodeksach i ustawach zawierających przepisy o charakterze procesowym), tj. zmiany:

W ramach trzeciej grupy znalazły się zmiany o charakterze wynikowym w następujących aktach prawnych:

Specyfika przedmiotu komentowanej ustawy przemawia za tym, by elementy techniczne o zmiennym charakterze zostały przewidziane do uregulowania w aktach wykonawczych tak, by zapewnić większą stabilność ustawy przy zachowaniu możliwości elastycznego ich normowania w rozporządzeniach.

W ustawie o doręczeniach elektronicznych zawarto pięć delegacji do wydania rozporządzenia, w tym: jedną dla ministra właściwego do spraw informatyzacji (art. 38 ust. 6 u.d.e.); jedną dla ministra właściwego do spraw łączności, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji (art. 50 u.d.e.); jedną dla ministra właściwego do spraw łączności oraz ministra właściwego do spraw informatyzacji w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych (art. 52 ust. 5 u.d.e.); jedną dla ministra właściwego do spraw łączności oraz ministra właściwego do spraw informatyzacji (art. 57 ust. 4 u.d.e.) oraz jedną dla Ministra Sprawiedliwości, a ponadto delegacje do wydania rozporządzeń w przepisach zmieniających siedem ustaw.

W świetle § 63 z.t.p. przepisy upoważniające do wydania rozporządzenia powinny określać: organ właściwy do wydania rozporządzenia, rodzaj aktu, zakres spraw przekazywanych do uregulowania w rozporządzeniu oraz wytyczne dotyczące jego treści.

I tak, zgodnie z art. 38 ust. 6 u.d.e., minister właściwy do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, gwarantowaną dostępność oraz gwarantowaną pojemność skrzynek doręczeń dla podmiotów publicznych oraz podmiotów niepublicznych, uwzględniając charakter podmiotów publicznych korzystających ze skrzynki doręczeń, w tym wykorzystywanie przez te podmioty reguł przekazywania korespondencji do innych systemów teleinformatycznych w sposób automatyczny, mając na celu zachowanie niezbędnej ciągłości świadczenia publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego (art. 155 ust. 8 u.d.e.).

Z kolei art. 50 u.d.e. stanowi, iż minister właściwy do spraw łączności w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia:

– mając na uwadze sprawne realizowanie publicznej usługi hybrydowej oraz zachowanie odpowiednich standardów i bezpieczeństwa doręczanej korespondencji.

Według art. 52 ust. 5 u.d.e. minister właściwy do spraw łączności oraz minister właściwy do spraw informatyzacji w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określą, w drodze rozporządzenia, odrębnie dla każdej z usług metodologię ustalania opłat, za przekazywanie korespondencji przy użyciu publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego oraz publicznej usługi hybrydowej, uwzględniając konieczność zapewnienia jej przejrzystości i celowości.

Natomiast na podstawie art. 57 ust. 4 u.d.e. minister właściwy do spraw łączności oraz minister właściwy do spraw informatyzacji określą, w drodze rozporządzenia:

– mając na uwadze maksymalne uproszczenie procedur reklamacyjnych w obrocie krajowym, zapewnienie ich przejrzystości oraz niezbędną ochronę interesu nadawcy i adresata, zakres odpowiedzialności operatora wyznaczonego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego oraz publicznej usługi hybrydowej oraz sposób świadczenia tych usług.

Powyższe upoważnienia mają charakter obligatoryjny, co oznacza, że ich wydanie uznaje się za niezbędne do funkcjonowania ustawy (por. § 68 z.t.p.). Charakter fakultatywny przyznano natomiast delegacji z art. 155 ust. 8 u.d.e., wskazującej, iż Minister Sprawiedliwości, mając na uwadze warunki techniczne i organizacyjne oraz konieczność zapewnienia sprawnego toku postępowania, może określić, w drodze rozporządzenia, terminy, od których w postępowaniach w sprawach z poszczególnych zakresów albo w poszczególnych sądach pismo procesowe będzie można wnosić także na adres do doręczeń elektronicznych sądu, a organy procesowe będą mogły dokonywać doręczeń na adresy do doręczeń elektronicznych wpisane do bazy adresów elektronicznych (BAE) lub na adresy powiązane z kwalifikowaną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego, za pomocą której wniesiono pismo, jeżeli adres do doręczeń elektronicznych strony albo uczestnika postępowania nie został wpisany do BAE, albo za pokwitowaniem przez operatora wyznaczonego w ramach publicznej usługi hybrydowej.

Na podstawie upoważnień zawartych w przepisach komentowanej ustawy wydano następujące rozporządzenia:

Ponadto delegacje do wydania rozporządzeń zawarto w przepisach zmieniających: Kodeks postępowania cywilnego, ustawę o Radzie Ministrów, Kodeks postępowania karnego, Ordynację podatkową, ustawę o finansach publicznych, Prawo o aktach stanu cywilnego oraz ustawę z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.

Zgodnie z planowanym do dodania przez art. 63 pkt 1 u.d.e. art. 125 § 6 k.p.c. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, warunki techniczne i organizacyjne oraz sposób wnoszenia pism procesowych wnoszonych na adres do doręczeń elektronicznych, mając na względzie skuteczność wnoszenia pism, ochronę praw osób wnoszących pisma oraz konieczność zapewnienia sprawnego toku postępowania. Podobnie, w świetle planowanego dodania przez art. 63 pkt 2 u.d.e. art. 131² § 3 k.p.c. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, warunki techniczne i organizacyjne oraz szczegółowy tryb i sposób dokonywania doręczeń elektronicznych, mając na względzie zapewnienie skuteczności doręczeń, ochronę praw osób, którym pisma są doręczane, oraz konieczność zapewnienia sprawnego toku postępowania. Upoważnienia te zostały jednak usunięte z treści komentowanej ustawy z dniem 28.09.2023 r. ustawą z 7.07.2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1860).

Na podstawie dodanego przez art. 80 u.d.e. art. 10b ust. 4 u.RM Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób używania wizerunku orła ustalonego dla godła oraz barw Rzeczypospolitej Polskiej do celów wspólnej identyfikacji wizualnej oraz wzory znaków graficznych i typograficznych lub sposób tworzenia takich znaków oraz zakres i sposób ich stosowania, mając na uwadze zapewnienie jednolitości i spójności w ich prezentowaniu przy zachowaniu nienaruszalności wzorów symboli Rzeczypospolitej Polskiej (por. rozporządzenie Rady Ministrów z 30.09.2022 r. w sprawie sposobu używania wizerunku orła ustalonego dla godła Rzeczypospolitej Polskiej oraz barw Rzeczypospolitej Polskiej do celów wspólnej identyfikacji wizualnej ).

Dodany przez art. 82 pkt 2 u.d.e. art. 100b § 5 k.p.k. stanowi natomiast, iż Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, strukturę systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 100a (systemu, w którym zamieszcza się orzeczenia oraz podlegające zaskarżeniu zarządzenia niezwłocznie po ich wydaniu), jego minimalną funkcjonalność, warunki organizacyjno-techniczne gromadzenia i pobierania zgromadzonych w nim danych oraz sposób opatrywania kopii, o których mowa w § 2, unikalnym oznaczeniem identyfikującym, a ponadto może określić podmiot, któremu powierza realizację zadań związanych z prowadzeniem tego systemu, oraz zakres zadań powierzonych do realizacji, uwzględniając konieczność zapewnienia powszechnej dostępności zgromadzonych danych, zapewnienia sprawności wprowadzania danych do systemu, zapewnienia kompletności i prawidłowości danych przetwarzanych w systemie oraz potrzebę zabezpieczenia danych przed nieuprawnionym dostępem do nich.

Zgodnie ze zmienionym przez art. 82 pkt 15 u.d.e. art. 141 k.p.k. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw łączności określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb doręczania pism organów procesowych, z wyłączeniem doręczeń, o których mowa w art. 131 § 1 pkt 1, mając na uwadze konieczność zapewnienia sprawnego toku postępowania, a także właściwej realizacji gwarancji procesowych jego uczestników (por. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 23.12.2022 r. zmieniające rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 10.01.2017 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu doręczania pism organów procesowych w postępowaniu karnym ).

Z kolei zmieniony przez art. 84 pkt 26 u.d.e. art. 138j § 2 o.p. zawiera upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do określenia, w drodze rozporządzenia, sposobu przesyłania pełnomocnictwa ogólnego, pełnomocnictwa szczególnego oraz pełnomocnictwa do doręczeń, jeżeli zostały one utrwalone w postaci elektronicznej, przy uwzględnieniu potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności danych zawartych w pełnomocnictwach oraz potrzeby ich ochrony przed nieuprawnionym dostępem.

Dodany przez u.d.e. do u.f.p. art. 35d stanowi zaś, iż Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje działań, o których mowa w art. 35a ust. 1 i art. 35b, oraz sposób ich realizacji, w tym okres, w którym mają być realizowane, a także kwotę lub kwoty finansowania lub dofinansowania z budżetu państwa lub z państwowych funduszy celowych, do wysokości których nie powstaje obowiązek określony w art. 35a ust. 1, mając na uwadze zapewnienie przejrzystości i dostępności informacji o sposobie finansowania lub dofinansowania zadań określonych w art. 35a ust. 1 i 2, dokumentowania tych działań, a także uwzględniając dostosowanie wysokości kwoty finansowania lub dofinansowania, do wysokości której nie powstaje obowiązek określony w art. 35a ust. 1, do rodzaju lub wagi danego zadania (por. rozporządzenie Rady Ministrów z 7.05.2021 r. w sprawie określenia działań informacyjnych podejmowanych przez podmioty realizujące zadania finansowane lub dofinansowane z budżetu państwa lub z państwowych funduszy celowych ).

Zgodnie ze zmienionym przez art. 126 pkt 8 u.d.e. art. 54 p.a.s.c. minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, wzór karty urodzenia oraz wzór karty martwego urodzenia, o której mowa w ust. 4, uwzględniając przejrzystość i kompletność wymaganych danych. Podobnie w związku z okresem przejściowym do 1.01.2023 r., zgodnie ze zmienionym przez art. 126 pkt 24 u.d.e. art. 144 ust. 6 i 7 p.a.s.c. minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, wzór karty urodzenia, o której mowa w ust. 1, oraz wzór karty martwego urodzenia, o której mowa w ust. 2, w tym sporządzanych w postaci elektronicznej, uwzględniając przejrzystość i kompletność wymaganych danych, jak również minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych i ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, wzór karty zgonu, o której mowa w ust. 3, w tym sporządzanej w postaci elektronicznej, uwzględniając zakres danych konieczny do sporządzenia aktu zgonu oraz umożliwienia pochówku osoby zmarłej.

Ostatnie upoważnienie wiąże się z dodaniem przez art. 144 u.d.e. art. 15zzu^10h ust. 8 i 9 do u.COVID, zgodnie z którym minister właściwy do spraw łączności określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki udzielania środków, o których mowa w ust. 1, jak również szczegółowe warunki udzielania dotacji, o której mowa w ust. 2, zwolnionych z wymogu notyfikacji Komisji Europejskiej, mając na uwadze potrzebę zapewnienia zgodności przyznawania tych środków z rynkiem wewnętrznym (por. rozporządzenia Ministra Aktywów Państwowych: z 6.10.2021 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania operatorowi wyznaczonemu środków związanych z funkcjonowaniem do dnia 31 grudnia 2020 r. usługi pocztowej przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej na etapie doręczania, zwolnionych z wymogu notyfikacji Komisji Europejskiej , oraz z 21.03.2022 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania operatorowi wyznaczonemu dotacji związanej z funkcjonowaniem od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 30 września 2021 r. usługi pocztowej przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej na etapie doręczania, zwolnionej z wymogu notyfikacji Komisji Europejskiej ).

Zawarte w komentowanej ustawie upoważnienia do stanowienia aktów wykonawczych w postaci rozporządzeń są zasadniczo zgodne z zasadami techniki prawodawczej, określając w miarę precyzyjnie zakres przedmiotowy poszczególnych rozporządzeń, a w sposób zróżnicowany także wytyczne co do ich treści. Generalnie stopień szczegółowości wytycznych jest dostosowany do rodzaju spraw przekazywanych do uregulowania w rozporządzeniu, a wytyczne są bardziej szczegółowe, gdy przekazywane sprawy dotyczą sytuacji prawnej obywateli (por. § 66 ust. 2 z.t.p.). Przeważająca część z zakresu spraw przekazanych na podstawie delegacji ustawy o doręczeniach elektronicznych do uregulowania w rozporządzeniach ma charakter techniczny.

Wątpliwości wywołuje natomiast upoważnienie do wydania przez ministra właściwego do spraw informatyzacji komunikatu na podstawie dodanego do ustawy z dniem 27.05.2022 r. na mocy ustawy z 28.04.2022 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych art. 155 ust. 10 u.d.e. Zgodnie z tym przepisem w aktualnym brzmieniu minister właściwy do spraw informatyzacji, mając na uwadze uwarunkowania techniczne i organizacyjne niezbędne do doręczania korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub publicznej usługi hybrydowej oraz udostępnienia w systemie teleinformatycznym punktu dostępu do usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego w ruchu transgranicznym, ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej komunikat określający termin wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających:

Od wydania tego komunikatu uzależniono wejście w życie niektórych przepisów ustawy (por. art. 166 pkt 5 u.d.e.), zaktualizowanie się obowiązku stosowania publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego i publicznej usługi hybrydowej przez szeroką grupę podmiotów publicznych (por. art. 155 ust. 1-5 u.d.e.) oraz obowiązku posiadania adresu do doręczeń elektronicznych wpisanego do BAE przez podmioty profesjonalne wskazane w art. 9 ust. 1 pkt 1-6 i 8 (przedstawicieli zawodów prawniczych oraz przedsiębiorców wpisanych do KRS), jak również udostępnienia w systemie teleinformatycznym punktu dostępu do usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego w ruchu transgranicznym (por. art. 58 ust. 1 pkt 4 u.d.e.).

Komunikat Ministra Cyfryzacji w sprawie określenia terminu wdrożenia rozwiązań technicznych niezbędnych do doręczania korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub publicznej usługi hybrydowej oraz udostępnienia w systemie teleinformatycznym punktu dostępu do usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego w ruchu transgranicznym został wydany w dniu 29.05.2023 r. (Dz.U. poz. 1077), wskazując jako termin wdrożenia datę 10.12.2023 r. Termin ten ulegał jednak dalszym modyfikacjom.

Tym samym z dniem ostatecznie określonym w komunikacie wydanym na podstawie art. 155 ust. 10 u.d.e. obligatoryjnie stosować przepisy komentowanej ustawy w zakresie doręczeń za pośrednictwem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego i publicznej usługi hybrydowej powinny:

a w zakresie publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego także jednostki samorządu terytorialnego i ich związki oraz związki metropolitalne oraz samorządowe zakłady budżetowe (por. art. 155 ust. 1-6).

Martyna Wilbrandt-Gotowicz