Koralewski Michał, Klauzule abuzywne w umowach z konsumentami

Polski kodeks cywilny, w ślad za ustawodawstwem unijnym, przewiduje specjalną ochronę konsumentów zawierających umowy cywilnoprawne z przedsiębiorcami. Ochrona ta dotyczy wprowadzania do tego typu kontraktów niedozwolonych postanowień umownych (zwanych także klauzulami abuzywnymi), a także skutków zamieszczenia przedmiotowych klauzul bezpośrednio w treści umowy, bądź wzorca dostarczonego przez kontrahenta konsumenta.

Postanowienia tego typu nie wiążą zatem konsumentów, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, a przy tym nie zostały uzgodnione z nim indywidualnie. Skutek ten nie dotyczy wszakże głównych świadczeń stron, w tym ceny lub wynagrodzenia, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Ustawodawca pragnąc ułatwić ocenę, czy dane postanowienie umowne może zostać uznane za klauzulę abuzywną, wprowadził w kolejnych przepisach KC zasady oceny przesłanek bezskuteczności tychże klauzul, a także zamieścił listę przykładowych postanowień umownych, które przy spełnieniu ww. kryteriów abuzywności, powinny zostać uznane za niedozwolone.