Oleszko Aleksander, Czynność notarialna sprzeczna z prawem dokonana de iure na szkodę interesu publicznego w rozumieniu art. 231 k.k.

Prawo o notariacie nie definiuje pojęcia „czynność notarialna”. Wymaga, aby czynność notarialna była zgodna z prawem, co nadaje jej charakter dokumentu urzędowego (art. 2 § 2 ustawy z 14.02.1991 r. – Prawo o notariacie – dalej pr. not.), oraz zakazuje sporządzenia czynności sprzecznie z prawem (art. 81 pr. not.). Uszczegółowienie owego zakazu znajdujemy m.in. w treści przepisów art. 84, 86, 95e § 1 i 2 pr. not. Zarówno nakaz sporządzenia czynności notarialnej zgodnie z prawem, jak i zakaz jej dokonania sprzecznie z prawem odnoszą się do sprawowanej przez notariusza jurysdykcji prewencyjnej (pkt 1). Praktyka notarialna oraz orzecznicza sądów w świetle bliższej analizy cytowanych uregulowań potwierdzają, że wskazane wymagania przestrzegania standardów zawodowych notariusza odnoszą się do stwierdzonej (udokumentowanej) w czynności notarialnej (zwłaszcza w akcie notarialnym) określonej czynności prawnej (umowy, testamentu notarialnego) czy przebiegu zdarzeń wywołujących skutki prawne (np. protokół dziedziczenia) (pkt 2).