Kremis Józef, Spadkowe prawo - uprawnienia do zachowku osoby będącej jedynym spadkobiercą testamentowym względem osoby obdarowanej. Glosa do wyroku SN z dnia 30 stycznia 2008 r., III CSK 255/07

I. Zagadnienie prawne, którym zajął się SN, wystąpiło w nietypowym, choć prostym stanie faktycznym. Powód, syn spadkodawczyni, powołany do dziedziczenia na podstawie testamentu jako jedyny spadkobierca, należący jednocześnie do kręgu osób uprawnionych do zachowku (art. 991 § 1 kc), wystąpił z roszczeniem o zachowek przeciwko wnuczce spadkodawczyni, której babka darowała - wyczerpujące cały spadek - prawo własności lokalu mieszkalnego. W negatywnym dla wierzyciela wyroku sądu okręgowego przyjęto, że mimo miejsca powoda w zbiorze podmiotów uprawnionych do zachowku, nie przysługuje mu roszczenie z tego tytułu, gdyż został on spadkobiercą testamentowym, co - stosownie do art. 991 § 2 kc - wyklucza realizację roszczeń o zachowek.

II. W kontekście zarysowanego stanu faktycznego SN zauważył, że niemożliwość realizacji uprawnień o zachowek na podstawie art. 991 § 2 kc nie pozbawia - wbrew stanowisku sądu okręgowego - ochrony osoby uprawnionej do zachowku. Nie można bowiem w takich przypadkach...