Sękowska-Kozłowska Katarzyna, Przymusowa sterylizacja kobiety romskiego pochodzenia. Glosa do wyroku ETPC z dnia 8 listopada 2011 r., 18968/07

Omawiane orzeczenie zasługuje na uwagę z dwóch względów. Jest to bowiem pierwszy wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej jako ETPCz), w którym odniósł się on do zarzutu naruszenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (dalej jako EKPCz) na skutek przeprowadzenia zabiegu przymusowej sterylizacji . Sama problematyka przymusowej sterylizacji mieści się w zakresie ochrony tzw. praw reprodukcyjnych i znajduje się od dosyć dawna w obszarze zainteresowania międzynarodowych organów kontrolnych z dziedziny praw człowieka funkcjonujących w ramach ONZ , lecz po raz pierwszy stała się przedmiotem rozstrzygnięcia strasburskiego. Wyrok ETPCz w sprawie V.C. v. Słowacja wykracza jednak poza jednostkowy przypadek i dotyczy problemu o szerokim wymiarze społecznym – wieloletniej polityki władz czechosłowackich, a następnie słowackich, polegającej na dokonywaniu sterylizacji kobiet romskiego pochodzenia. Jest to drugi, istotny aspekt tego rozstrzygnięcia. Niewątpliwie orzeczenie ma przełomowe znaczenie, jeżeli chodzi o uznanie przymusowej sterylizacji za naruszenie praw człowieka i w tym zakresie zasługuje na pełną aprobatę. Jednocześnie pozostawia duży niedosyt i rozczarowanie, gdy chodzi o ocenę przez Trybunał w Strasburgu omawianego zjawiska jako aktu dyskryminacji ze względu na płeć i rasę.